Bói toán nở rộ: Vì sao bói toán phát triển?

Cố đô Huế vốn là vùng đất giàu văn hóa tâm linh và cũng có không ít bậc học giả uyên thâm về các lĩnh vực dịch học, phong thủy, tử vi, tướng số...

Hình ảnh người dân xin nước thánh tại tượng Quán Thế Âm ở TX.Hương Thủy - Ảnh: Tuyết Khoa

Theo những trí thức uyên thâm này việc bốc quẻ bói để dự đoán tương lai cho một ai đó hoàn toàn là câu chuyện của học thuật và họ cũng biết chắc rằng tỷ lệ đúng sai chỉ mang tính chất chiêm nghiệm để tham khảo chứ không hoàn toàn chính xác. Vì vậy, với những người này, việc xem bói cho một ai đó là điều không thể tùy tiện.

Bói toán cũng có “ê kíp”

Trong khi đó, nhu cầu muốn biết tương lai của con người thì vô hạn, chính vì vậy mà ngày càng có nhiều người “mượn hồn”, “đội cốt” thần linh để hành nghề bất chính. Nói về nạn bói toán nở rộ hiện nay, nhà nghiên cứu Vĩnh Cao, một bậc thầy về Dịch học ở Huế cho biết: “Thường có mấy loại nghề “bắt tay” với nhau để bày trò bói toán kiếm tiền. Họ có cả một ê kíp từ A đến Z trong dịch vụ này, từ thầy bói, thầy cúng đến các nhà làm hàng mã cũng bắt tay để làm ăn. Và không ít người cả tin cũng đã tốn kém không ít tiền bạc vào “cuộc chơi” tâm linh lãng phí này.

Thường mỗi vị thầy bói mượn bóng “thần linh” đều làm ăn bằng cách phán cho khách hàng gặp những chuyện tai ương, bệnh tật là do bị “cô này”, “cậu nọ” hay ông bà tổ tiên quá cố quở trách. Và để giải hạn, đương sự phải tổ chứng lễ cúng với vô số lễ vật mà trong đó lễ vật hiến phù bằng hàng mã (đồ giấy) là tiêu tốn nhiều tiền bạc nhất. Nhiều nhất vẫn là trường hợp những cô gái lớn tuổi mắc chứng ngủ hay mộng mị mà đường tình duyên gặp nhiều trắc trở. Với những người như vậy, khi đến các thầy coi bói, đa số đều được phán đương sự đã bị “người âm” yêu. Thế là thầy phán, do bị những hồn ma này yêu mà đeo bám riết bên mình nên khi có chàng trai nào đến đều bị quấy phá. Sau khi dùng một hình nộm để thay thế cho người cõi âm, cô gái mới được “tự do” để yêu đương với các chàng trai mà không còn gặp phải những trắc trở. Mô típ của câu chuyện tuy hoang đường và với ai cũng được các thầy áp dụng, tuy vậy mà người ta vẫn tin sái cổ và tốn kém rất nhiều tiền bạc.

Tiềm ẩn quá nhiều bất an

Nguyên nhân của việc bói toán phát triển tràn lan hiện nay là do đời sống kèm theo kinh tế khó khăn, bệnh tật ngày một nhiều và ngày càng có nhiều căn bệnh tai quái mà y học vẫn chưa giải quyết được, cuộc sống với nhiều bất ổn tiềm ẩn rủi ro và đặc biệt là khủng hoảng niềm tin… nên nhiều người phải tìm đến những kiến giải mang tính tâm linh hoang đường.

Theo TS Trần Đình Hằng, Giám đốc Phân viện Văn hóa nghệ thuật VN tại Huế, việc bói toán, mê tín tràn lan hiện nay không phải do dân trí thấp mà là do khoảng trống về mặt văn hóa tâm linh và khủng hoảng niềm tin quá lớn không có gì khỏa lấp được. Con người sống trong hoang mang, lo âu mà không biết tin vào cái gì để định hướng cho cuộc sống. Nếu một người theo Nho học đến nơi đến chốn, họ sẽ lấy trung, nghĩa, lễ, trí, tín làm phương châm sống và hoàn toàn tự tin trước mọi biến động. Với phương châm sống như vậy,  họ sẽ có một bản lĩnh thực sự và giữ cốt cách thanh cao và chỉ chịu cúi đầu trước tổ tiên của mình chứ không cúi đầu trước bất cứ thần linh nào. Cũng vậy, những Phật tử thuần thành sẽ lấy từ bi, trí tuệ làm căn bản và xem xét mọi sự vật hiện tượng bằng tư duy biện chứng của luật nhân quả hành nghiệp bằng nhân sinh quan tứ diệu đế, vì vậy họ cũng không tin vào bất cứ một kiến giải hoang đường… Nhưng, những giá trị ấy đã dần bị phai nhạt và biến thái. Đó là những rối loạn mà hai ngành văn hóa và giáo dục hiện nay chưa khỏa lấp được.

Cũng theo TS Trần Đình Hằng, bên cạnh khoảng trống văn hóa và tâm linh của đời sống xã hội, còn có sự thỏa hiệp từ hai phía. Phía quản lý cũng như phía xã hội. Thứ nhất là về mặt chính sách và những người thi hành chính sách đã không làm gương. Cụ thể là các loại sách tử vi, tướng số, bói toán được các nhà xuất bản cấp phép tràn lan mà không ai kiểm soát được; thêm nữa chính một bộ phận không nhỏ cán bộ, công chức hiện nay lại là giới tin mê tín và tin vào chuyện bói toán nhiều nhất. Trong khi đó, về mặt xã hội mọi trật tự dường như không rõ ràng, khiến nhu cầu tìm đến những lý giải tâm linh là điều không thể tránh khỏi. Vì vậy, bói toán đang thành một nhu cầu có thật của xã hội. Tuy vậy, với mỗi người trước khi đi xem bói cũng cần có những hiểu biết để có cách giải quyết những bế tắc của mình để khỏi quá u mê theo những lời ma mị, hoang đường, để rồi tiền mất, tật mang...