Bóng dáng người ra đi, dấu ấn người tiếp quản

THÀNH CÔNG VÀ GIỚI HẠN CỦA ÔNG PARK

Chắc chắn một điều, HLV Park Hang-seo đã tạo ra một chương trang trọng trong biên niên sử bóng đá VN, khi đến VN trong sự hoài nghi của rất nhiều người; nhưng khi kết thúc nhiệm kỳ của mình, ông đã ra đi như một người hùng, trong sự kính phục, ngưỡng mộ của hàng triệu người. Ông được bầu Đức mời về sau thất bại của VN ở SEA Games 2017 và ra mắt bằng trận hòa 0-0 trước Afghanistan tại Mỹ Đình ngày 14.11.2017, vừa đủ để đoạt vé dự Asian Cup 2019. Cố HLV Lê Thụy Hải khi đó đã chỉ ra mấu chốt: "Nếu cứ rèn thêm cách chơi này, VN sẽ mạnh mẽ hơn ở tương lai. Việc cân bằng đội hình của VN khá tốt, các vị trí giữ được cự ly đúng, kỷ luật chiến thuật ổn. Cách sử dụng quân cờ của ông ấy mang tính lý trí cao".

NAM NHÂN

Chỉ 1 tháng sau, HLV Park Hang-seo dần thể hiện tài năng, đặc biệt là khả năng làm tâm lý cực tốt, giúp các đội tuyển VN rũ bỏ tính không ổn định. Hai lứa U.19 VN 2014 và 2016 với tất cả những điểm mạnh tốc độ, khả năng tạo đột biến, thể hình hàng thủ tốt được kết hợp lại bằng chất keo kỷ luật, trách nhiệm và tinh thần không từ bỏ. Sự hồi sinh khởi đầu bằng việc U.23 VN đánh bại chủ nhà Thái Lan ngày 15.12.2017 để đoạt HCĐ ở giải giao hữu M150 - nơi Công Phượng đoạt đồng vua phá lưới với 4 bàn, Quang Hải ghi 2 bàn. Chiến thắng này rũ bỏ nỗi thất vọng ở SEA Games trước đó, dẹp bỏ luôn căn bệnh "sợ Thái" kinh niên, thổi bùng sự tự tin cho thế hệ vàng mới của bóng đá VN. Sau kỳ tích Thường Châu với chức á quân U.23 châu Á 2018, ông Park mở ra triều đại 5 năm vàng son với chức vô địch AFF Cup 2018, bán kết ASIAD 2018, tứ kết Asian Cup 2019, lần đầu đưa VN vào vòng loại cuối cùng World Cup 2022, chung kết AFF Cup 2022… Dưới thời ông Park, bóng đá VN đã tiến một bước dài, ngồi ngang mâm với Thái Lan, bỏ xa các đối thủ khác tại Đông Nam Á và tiệm cận tốp tinh hoa của châu Á.

Tuy nhiên, cũng chính ở vòng loại cuối cùng World Cup 2022, nơi chúng ta xếp chót trong nhóm 12 đội mạnh nhất với chỉ 4 điểm sau 10 trận, trong đó có chuỗi 7 trận thua liên tiếp đã chỉ ra giới hạn của đội tuyển VN. Hàng thủ vẫn là điểm tựa mạnh mẽ, nhưng cách chơi quá thiên về phòng ngự số đông chờ phản công đã không còn phù hợp để tạo ra yếu tố đột biến. Kết quả khắc nghiệt đó chỉ ra một thực tế: đội tuyển VN muốn nâng tầm bản thân phải dũng cảm thay đổi cách chơi tấn công và chủ động hơn. Cũng phải nói thêm một điều rằng, cuối triều đại của mình, ông Park đã từng thử điều này nhưng không được.

CHƯƠNG MỚI MANG TÊN TROUSSIER

Bóng đá VN đã và đang bước vào chương mới mang tên Philippe Troussier. Ông hội tụ rất nhiều yếu tố để người ta kỳ vọng vào một sự chuyển giao và nâng cấp đội tuyển VN. Nhà cầm quân có biệt danh "Phù thủy trắng" đã cho thấy khát khao cống hiến rất lớn cho bóng đá VN bằng việc chủ động giảm mức lương 3 tỉ đồng/tháng như từng được nhận tại PVF. Ông từ chối lời đề nghị gần 10 tỉ đồng/tháng ở một quốc gia châu Phi để dẫn dắt đội tuyển VN với mức lương bằng HLV Park Hang-seo (khoảng 1,4 tỉ đồng/tháng). Danh tiếng và kinh nghiệm lừng lẫy của nhà cầm quân người Pháp là đủ để ông nhẹ nhàng thoát khỏi cái bóng quá lớn của ông Park. Ông Troussier với triết lý chơi bóng chủ động hơn, trong khi vẫn duy trì yêu cầu đặc tính tập thể. Kinh nghiệm 3 năm làm việc ở VN trước khi chính thức trở thành HLV trưởng đội tuyển VN là đủ để "Phù thủy trắng" hiểu rõ các đặc tính cả tốt lẫn hạn chế của bóng đá VN.

Liên đoàn Bóng đá VN (VFF) nhìn thấy ở HLV Troussier nét tương đồng trong quyết tâm nâng cấp các đội tuyển trẻ, trong một chiến lược dài hơi. Tất cả những điểm đó đã giải thích cho việc cả hai không tốn quá nhiều thời gian để tìm được điểm chung. Nhận thức rất rõ về giai đoạn quá độ, để lỡ chẳng may thất bại nếu có đến thì cũng có thể chấp nhận được, sau khi chúng ta có một thời gian dài chỉ tiến lên đến đỉnh cao. Một quan chức VFF chia sẻ: "Thất bại khi thay đổi là điều có thể diễn ra, nhưng thành công cũng có thể đến. Tuy nhiên, nếu chúng ta không thay đổi để bắt kịp xu hướng bóng đá mới thì sẽ chỉ giậm chân tại chỗ, nhìn các đối thủ qua mặt với sự tiếc nuối". Triều đại của HLV Troussier với màn trình diễn có những cảm xúc trái ngược tại SEA Games 32 và 2 trận ra mắt đội tuyển VN toàn thắng đang chỉ ra những thách thức và cơ hội. Nhưng quan trọng nhất, cả VFF và nền bóng đá VN đều nhận ra tất cả sẽ phải thay đổi và HLV Troussier sẽ là một chất xúc tác quan trọng để nâng tầm đội tuyển VN. Như cách HLV Troussier tiết lộ VFF có ngân sách đặc biệt cho mục tiêu World Cup và ông được tạo điều kiện làm việc tốt nhất ở VN.