Bước tiến mới của phim kinh dị Việt

Lồng ghép yếu tố văn hóa dân gian

Nếu như trước đây, phim kinh dị Việt thường bị đánh giá là thiếu sáng tạo, chỉ dựa vào những yếu tố như ma, quỷ, bùa ngải, sát nhân... thì hiện tại, nhiều nhà làm phim đã chú trọng hơn đến việc xây dựng cốt truyện, nhân vật, bối cảnh... mang đậm màu sắc văn hóa VN; đặc biệt sử dụng chất liệu dân gian, lấy cảm hứng từ câu chuyện linh dị dân gian hay những truyền thuyết đô thị mang tính tâm linh… Chính điều đó đã tạo nên "bản sắc" cũng như sự mới lạ, giúp dòng phim kinh dị Việt có dấu ấn riêng, gần gũi khán giả, không bị lai căng hay giống phim ngoại như trước.

ĐPCC

Nói về việc đưa chất liệu dân gian lên phim, đạo diễn Trần Hữu Tấn cho biết những bộ phim kinh dị trước của anh như Bắc Kim Thang, Chuyện ma gần nhà… đều chọn lựa chất liệu và văn hóa bản địa, bởi "văn hóa dân gian VN có cả một kho tàng các câu chuyện nhuốm màu sắc tâm linh, ma quái kích thích sự sáng tạo của các nhà làm phim". Với series Tết ở làng địa ngục (chiếm lĩnh hạng 1 của nền tảng K+ và Netflix, vượt qua nhiều phim quốc tế đình đám khác trong nhiều tuần liền) và phim chiếu rạp Kẻ ăn hồn (được xem là tiền truyện của Tết ở làng địa ngục), bộ đôi nhà sản xuất Hoàng Quân - đạo diễn Trần Hữu Tấn đã có cú "lội ngược dòng" ngoạn mục, mở ra một lối đi lẫn hy vọng mới cho thể loại kinh dị, đặc biệt là kinh dị mang yếu tố thuần Việt trong tương lai gần.

Đạo diễn Trần Hữu Tấn chia sẻ: "Doanh thu hơn 60 tỉ đồng của Kẻ ăn hồn và sự yêu thích của khán giả dành cho Tết ở làng địa ngục là kết quả khá khả quan của quá trình tiếp thu, học hỏi và rút kinh nghiệm sâu sắc từ các dự án điện ảnh trước đó của chúng tôi". Quả thật, khi xem Tết ở làng địa ngục hay Kẻ ăn hồn, có thể thấy những chi tiết hù dọa (jump scare) thừa thãi, hay hình tượng ma quỷ "giả trân" được tạo nên bằng kỹ xảo đều đã được cắt bớt. Phần lớn nhân vật từ con người đến thế lực tâm linh trong phim đều được hóa trang thủ công tỉ mỉ, từ đó mang đến cho khán giả cảm xúc sợ hãi một cách chân thực. Điểm cộng lớn nhất của hai phim này nằm ở phần nhìn qua bối cảnh, phục trang, đạo cụ… với chất liệu văn hóa Việt đậm nét.

Phim đầu tay Quỷ cẩu của đạo diễn trẻ Lưu Thành Luân lấy cảm hứng từ câu chuyện linh dị dân gian "chó đội nón mê" - tương truyền rằng loài khuyển yêu bị bức chết vào những đêm trăng sáng sẽ đứng thẳng, đi bằng hai chân và xúi giục ma quỷ đến quấy phá người trong nhà đến thân tàn ma dại. Câu chuyện phim đơn giản nhưng đánh mạnh vào tâm linh - tâm lý về nghiệp báo trong đối nhân xử thế của một gia đình buôn bán thịt chó lâu năm, khắc họa những cái chết theo hình thức tương ứng với cách nạn nhân giết chó, khiến người xem ám ảnh, rùng mình.

ĐPCC

Điểm cộng của phim là cách diễn giải mạch lạc, diễn biến sự kiện, mạch phim hợp logic của câu chuyện lấy cảm hứng từ truyền thuyết dân gian, đặc biệt yếu tố tâm linh trong truyền thuyết được chuyển tải trọn vẹn với những hình ảnh "nặng đô". Quỷ cẩu hiện đang thu được gần 20 tỉ đồng sau các ngày chiếu sớm (ra rạp chính thức từ 29.12) và là một bất ngờ cuối năm của điện ảnh Việt, dù vẫn bị chê ở kỹ xảo CGI (công nghệ mô phỏng hình ảnh bằng máy tính) khi con chó biến thành quỷ do kinh phí thấp.

Mảnh đất nhiều tiềm năng

Bà Bích Liên, chủ rạp Mega GS, nói: "Sức hút của phim kinh dị khi chiếu rạp Việt là có thật, đó là lý do Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản luôn chú trọng làm nhiều phim thể loại này và nhà phát hành VN mua nhiều phim thể loại này về để chiếu. Ngay cả Hãng Mega GS Entertainment của chúng tôi cũng từng làm phim kinh dị chiếu tết 2022, 2023 như Nhà không bán, Vong nhi và đã có lợi nhuận cao. Tôi nghĩ nếu biết khai thác một cách thu hút, hấp dẫn thì dòng phim kinh dị sẽ là mảnh đất màu mỡ để phát triển ở thị trường rạp Việt". Hơn nữa, với màu sắc văn hóa bản địa riêng nhưng được làm phù hợp với xu hướng và khẩu vị của khán giả quốc tế thì phim kinh dị Việt sẽ có nhiều cơ hội để "xuất khẩu", được nhiều nước mua lại để trình chiếu, giúp tăng thêm lợi nhuận và quảng bá văn hóa, điện ảnh Việt.

"Với việc kiểm duyệt phim hiện đã thông thoáng, cởi mở, không còn khắt khe như trước, dòng phim kinh dị VN giờ chỉ còn một thách thức mới lớn hơn, đó là phải nâng cao chất lượng phim trong mọi khâu, nỗ lực nhiều hơn nữa để lấy lại niềm tin của khán giả", đạo diễn Victor Vũ nêu ý kiến và cho biết nếu không có gì thay đổi anh sẽ bắt tay thực hiện tác phẩm mới tiếp theo với thể loại giật gân - kinh dị vào tháng 4 năm tới.