Trước khi mùa mưa bão về trên mảnh đất miền Trung, các mẹ các chị quê tôi đã kịp ủ cho gia đình một hũ cá muối chua đậm đà hương vị, phòng những ngày quê nhà chìm trong mưa dầm lụt lội hay bão lũ, không đi chợ được thì trong nhà vẫn có thức ăn.
Quê tôi vốn là một làng thuần nông, cuộc sống quanh năm gắn bó với sông nước ruộng đồng, quần quật làm lụng cũng chỉ vừa đủ ăn. Thiên nhiên cũng không ban tặng mưa nắng thuận hòa quanh năm nên mọi người luôn có tính tiết kiệm và lo xa. Món cá muối chua cũng có nguồn gốc từ sự khó khăn trong đời sống kinh tế và bản tính cần kiệm, lo xa ấy.
Cá muối chua còn được gọi là cá thính, được làm từ nguyên liệu là các loại cá biển như cá ngừ, cá ồ, cá nục… vì các loại cá này vào mùa rất rẻ. Tuy vậy, ở quê mọi người vẫn thích dùng các loại cá sông, cá đồng như cá mương, cá mại, cá mè, cá tràu, cá mòi… để làm cá muối chua. Đa số các loại cá này do các gia đình tự đánh bắt, vừa tươi ngon, đảm bảo chất lượng lại tiết kiệm được một khoản tiền kha khá.
Để có được một hũ cá muối chua thơm ngon, mặn mà, ăn ngon miệng và rất “hao” cơm trong những ngày mưa gió, lúc nào cũng phải chuẩn bị trước mùa mưa bão.
 |
Cá sau khi đánh bắt về phải làm thật sạch, để ráo nước mới cho vào hũ sành. Cứ một lớp muối thì sắp một lớp cá. Lượng muối phải đủ mặn để cá săn chắc, không bị nát. Đậy kín nắp hũ trong vòng một tuần là cá “chín”. Lúc này các bà nội trợ sẽ lấy cá ra, ép nhẹ tay cho cá ráo nước, bớt mặn rồi ướp với bột bắp.
Bột bắp phải rang trên lửa nhỏ liu riu đến khi chín vàng đều (không được để bắp bị cháy), tỏa hương thơm thì đem ra nghiền mịn. Cứ một lớp cá thì rải một lớp bột bắp lên trên, đậy kín nắp hũ, để hai tuần là cá quyện hương thơm của bột bắp, mặn mà, thơm nồng nàn, có thể dùng được.
Có nhiều cách chế biến cá muối chua như hấp, chiên nhưng ngon nhất vẫn là nướng. Cá được nướng trên than hồng cho nóng, dậy mùi rồi cho lên đĩa, thêm một ít dầu phộng phi thơm với tỏi hay nén rưới lên trên là các gia đình có ngay một món ăn với cơm nóng rất đậm đà, chua chua, ngòn ngọt, thơm nồng đượm và ngon miệng trong những ngày bão lũ hay những ngày đông mưa dầm, gió bấc, tiết trời lạnh cóng.
Một mùa mưa bão nữa lại về, lại thấy thèm, nhớ và thương biết bao những bữa cơm gia đình ở quê với độc nhất món cá muối chua trong những ngày gian khó.
Bây giờ cuộc sống của người quê tôi có khá hơn, chuyện chợ búa không còn khó khăn như trước nhưng những ngày cuối thu, trong mỗi gia đình ở quê, món cá muối chua dậy mùi, thơm nồng nàn, hấp dẫn vẫn xuất hiện trong các bữa cơm như một nét văn hóa ẩm thực không thể thiếu của quê nhà mỗi khi mùa mưa đến.
Theo P.K.L/ Tuổi Trẻ
Bình luận (0)