Cá trên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè vẫn bị tận diệt

Nhiều ngày và đêm cuối tháng 3, có mặt ở khu vực kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè (TP.HCM), chúng tôi ghi nhận tình trạng tận diệt cá tràn lan, bất chấp dọc 2 bờ kênh chính quyền địa phương đều đặt bảng tuyên truyền “Cấm đánh, bắt cá dưới mọi hình thức”.

Lúc 20 giờ 30 ngày 22.3, có mặt ở dọc bờ kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè (đoạn đường Trường Sa, Q.Bình Thạnh), chúng tôi chứng kiến 3 chiếc xuồng của “cá tặc” nổ máy tiến vào kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè từ khu vực cầu Bùi Hữu Nghĩa hướng về Q.Tân Bình. Những chiếc xuồng này “quần” trên kênh, chích điện bắt cá.

“Cá tặc” trang bị đèn pin gắn trên đầu, dùng cây vợt dài nối với bình ắc quy đặt trên xuồng, đi tới đâu thì thọc vợt vào các khe dưới thành bờ kênh để bắt cá. Những con cá đang “ngủ đêm” bị trúng điện búng mạnh lên mặt nước rồi ngửa bụng, lờ đờ trước khi nằm gọn trong vợt. Lúc 21 giờ, 3 chiếc xuống dàn thành hàng ngang chạy từ hướng cầu Thị Nghè về Q.Tân Bình. Vừa qua cầu Lê Văn Sỹ (Q.3), một chiếc xuồng cập sát bờ rồi “cá tặc” cầm vợt rảo dọc bờ kênh (đoạn đường Trường Sa, Q.Tân Bình), chích điện bắt cá. Chúng tôi nghe rõ cả tiếng tách tách của vợt chích điện. Đèn rọi tới đâu, vợt đưa đến đó, đủ loại cá to, nhỏ nổi lềnh bềnh trên mặt nước vì dính điện. Họ lựa những con cá to bỏ lên xuồng. Khi gặp cá lớn, họ liền gí vợt xuống nước thêm một lần nữa khiến con cá không còn sức chống trả, rồi vớt lên bỏ vào từng ngăn. Cứ thế, họ đi dọc hết 2 bờ kênh để chích điện.

Không chỉ dùng xuồng chích điện bắt cá mà nhiều người còn bủa lưới, câu cá tràn lan dọc 2 bên bờ kênh Nhiêu Lộc.

Chị Tâm (30 tuổi) cho biết, hằng tháng chị thường đến khu vực kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè (Q.Bình Thạnh) để phóng sinh cá, chị rất bức xúc khi nhìn thấy cảnh nhiều người chích điện, câu cá ở đây. “Đã có những biển cấm câu, cấm chích cá mà tình trạng đánh bắt vẫn thường xuyên diễn ra. Nếu chích điện thế này thì hàng loạt cá lớn, nhỏ đều chết. Theo tôi, cần phải có biện pháp mạnh để họ dừng việc câu và chích cá”.

Còn ông Tâm (50 tuổi), người thường xuyên tập thể dục dọc kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè (đoạn đường Trường Sa, Q.Bình Thạnh), nói: “Sáng sớm hay buổi tối thường có những người đi chích cá. Chích điện làm cá chết hàng loạt, ảnh hưởng đến hệ sinh thái của con kênh. TP và người dân thả cá xuống đây để giữ hệ sinh thái, làm sạch con kênh mà họ cứ chích điện kiểu đó là không thể chấp nhận”.

Giăng lưới bắt cá dọc kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè Ảnh: Trần Tiến - Đức Tiến

Theo ông Cao Thanh Bình, Phó trưởng ban Kinh tế - Ngân sách HĐND TP.HCM, TP nỗ lực “xanh hóa” các dòng kênh trên địa bàn, trong đó có kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè với nhiều hoạt động thả cá, tái tạo nguồn lợi thủy sản để góp phần gìn giữ môi trường sống trong lành cho người dân. “Tái diễn nạn tận diệt cá là do lơi lỏng quản lý của lực lượng chức năng, nhất là trách nhiệm của UBND các phường, xã. Nếu tích cực kiểm tra, xử lý thì “cá tặc” không thể lộng hành công khai như thế”, ông Bình bức xúc.

Trả lời PV Thanh Niên, ông Trần Văn Sơn, Chi cục phó Chi cục Quản lý chất lượng và bảo vệ nguồn lợi thủy sản (Sở NN-PTNT), cho biết sau đợt chi cục và các quận, huyện đồng loạt ra quân dẹp nạn câu cá trên kênh rạch vào năm 2015, nạn tận diệt cá trên kênh lắng xuống. Gần đây do không thường xuyên tuần tra, xử lý nên vấn nạn này tái diễn. “TP cấm khai thác cá dưới mọi hình thức trên 3 tuyến kênh: Nhiêu Lộc - Thị Nghè; Tàu Hủ - Bến Nghé (Q.1, Q.4, Q.8, Q.5...), Tân Hóa - Lò Gốm (Q.6, Q.11...). Khi tiếp nhận phản ánh của PV Thanh Niên, chi cục phối hợp với các quận, huyện kiểm tra, xử lý nghiêm. Nghị định 103/2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thủy sản, cấm hành vi sử dụng công cụ kích điện để khai thác thủy sản. Nếu vi phạm sẽ bị phạt từ 1 - 2 triệu đồng, tịch thu công cụ”, ông Sơn nói.

Chích điện bắt cá trong đêm Ảnh: Trần Tiến - Đức Tiến

Ông Sơn cho biết thêm, chi cục đã phối hợp kiểm tra, xử lý 19 trường hợp sử dụng chích điện tận diệt cá trong năm 2017 và 1 trường hợp trong năm 2018. Ngoài ra, TP đề xuất bổ sung phạt hành vi bắt cá trên kênh rạch tùy theo trọng lượng cá bị đánh bắt trái phép: dưới 10 kg phạt 500.000 - 1 triệu đồng; 10 - 20 kg phạt từ 1 - 2 triệu đồng; từ 20 - 50 kg phạt 2 - 3 triệu đồng; trên 50 kg phạt từ 3 - 5 triệu đồng. Thẩm quyền xử phạt sẽ giao chủ tịch UBND các cấp, thanh tra chuyên ngành thủy sản và công an thực hiện.

Ông Trần Vĩnh Tuyến, Phó chủ tịch UBND TP.HCM, cho biết UBND TP đã yêu cầu Công an TP, UBND các quận, huyện tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm hành vi câu cá, sử dụng kích điện... Theo ông Tuyến, trách nhiệm quản lý địa bàn cơ sở thuộc UBND các phường, xã, do đó TP sẽ truy trách nhiệm người đứng đầu chính quyền cơ sở nếu buông lỏng quản lý trong công tác này.

Phật tử bức xúc vì “nạn” chích cá phóng sinh Ngày 28.3, đại diện chùa Diệu Pháp (P.13, Q.Bình Thạnh, TP.HCM) có đơn gửi đến các cơ quan chức năng và báo chí, phản ánh tình trạng mỗi ngày ở khu vực của nhà chùa giáp với bờ sông Sài Gòn xảy ra tình trạng người dân dùng xuồng máy, các công cụ bắt cá bằng bình ắc quy, hoạt động cả ngày lẫn đêm để chích cá phóng sinh. Số lượng người, ghe xuồng chích cá ở đây ngày càng tăng, nhất là vào các dịp lễ lớn khi các phật tử mang cá đến đây phóng sinh. Trước cổng nhà chùa còn có các hộ bán cá, chim gây ô nhiễm môi trường; mất an ninh trật tự khi thường xuyên cãi vã, xô xát. Mặc dù nhà chùa đã nhiều lần liên hệ nhờ sự hỗ trợ của chính quyền địa phương, nhưng đến nay tình trạng này vẫn chưa được xử lý triệt để.

Nhiều lần phản ánh nhưng vẫn tồn tại Báo Thanh Niên trong nhiều năm liền phản ánh tình trạng chích điện, bủa lưới, tận diệt cá trên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè. Mỗi lần như vậy, các đơn vị liên quan đều lên tiếng sẽ kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, nhưng đến nay tình trạng này vẫn diễn ra. Tháng 8.2014, Thanh Niên đăng bài Tận diệt cá ở thành phố. Một năm sau, tiếp tục đăng các bài Nhiều người vẫn “tận diệt” cá; Quận, phường cũng phớt lờ lệnh cấm câu cá. Sau đó, các cơ quan có liên quan ồ ạt ra quân, tịch thu cần câu, lập biên bản xử phạt nhiều trường hợp dùng xuồng chích điện. Không lâu sau, Thanh Niên tiếp tục đăng nhiều bài phản ánh tình trạng câu cá, chích điện trên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè như: "Tận diệt” cá trên kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè vẫn tiếp diễn; “Sát thủ” ngang nhiên tận diệt cá trên kênh Nhiêu Lộc ... Nhưng đến nay, mọi chuyện đâu lại vào đấy!