Cấm hay giám sát học sinh dùng điện thoại di động?

Ở nhà các con đã tiếp xúc quá nhiều với điện thoại, máy tính nên khi tới trường tốt nhất là không nên sử dụng ĐTDĐ. Tuy nhiên, không cho sử dụng thì các cháu vẫn sẽ lén sử dụng. Chính vì vậy nhà trường cần có biện pháp phù hợp để hạn chế nhưng cũng cần hướng dẫn để HS hiểu và không cảm thấy bị ép buộc.

Con tôi năm nay vào lớp 11. Ở độ tuổi này các cháu không thích bị cấm đoán. Với việc sử dụng ĐTDĐ, tôi không mong nhà trường cấm mà nên hướng dẫn để con sử dụng có hiệu quả phương tiện này đồng thời có ràng buộc các cháu bằng các quy định, thỏa thuận. Tôi tin với cách làm như vậy các con sẽ hiểu và không sử dụng điện thoại vào các mục đích không tốt.    

Bùi Thị Tuyến (Phụ huynh tại H.Bình Chánh, TP.HCM)

Tiến sĩ Nguyễn Tùng Lâm (ảnh), Chủ tịch Hội Tâm lý - Giáo dục Hà Nội, Hiệu trưởng Trường THPT Đinh Tiên Hoàng, đã trả lời phỏng vấn Thanh Niên về việc nên ứng xử ra sao với việc học sinh (HS) sử dụng điện thoại di động (ĐTDĐ).

Xin ông cho biết, ở Trường THPT Đinh Tiên Hoàng, ông quy định về việc HS sử dụng ĐTDĐ ra sao?

Trường tôi có quy định rất rõ là trong giờ học thì tuyệt đối HS không được sử dụng ĐTDĐ. Tuy nhiên, HS ở lứa tuổi này thì không thể cấm các em mang điện thoại đến lớp được nên giáo viên (GV) chủ nhiệm có trách nhiệm phải thu của HS, hết giờ trả lại.

GV có phải đối phó với nhiều tình huống “lách luật” của HS không, thưa ông?

Nếu GV thực sự quan tâm, bao quát lớp tốt thì HS làm việc riêng trong giờ học sẽ bị phát hiện ngay. Bên cạnh đó, chúng tôi còn có một bộ phận giám thị của trường ở vòng ngoài, chịu trách nhiệm giám sát cả HS và GV.

Chúng tôi xây dựng một bộ quy tắc ứng xử của toàn trường và của từng lớp. Ví dụ vi phạm lần 1 thì xử lý ra sao, lần 2 thì thế nào… nếu tái phạm nhiều lần thì buộc phải mời gia đình đến để cùng phối hợp, thậm chí giao điện thoại đó cho gia đình quản lý và cùng thống nhất không cho HS đó sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định…

Việc HS sử dụng ĐTDĐ dẫn tới... nghiện, nhu cầu chia sẻ, kết nối trên các mạng xã hội của các em quá lớn khiến cho việc cấm đoán không hiệu quả. Theo ông cần làm gì để cân bằng giữa nhu cầu có thực của HS và mong muốn của người lớn?

Giáo dục HS bây giờ không chỉ đơn thuần là ban ra một lệnh cấm và bắt tất cả phải làm theo. HS cũng có rất nhiều lý lẽ mà các em cho rằng lý lẽ đó là đúng do vậy quan trọng nhất vẫn là nhận thức của các em chứ không phải là những hình thức cấm đoán. Trách nhiệm này cần có sự phối hợp đồng bộ của cả gia đình, nhà trường và xã hội. Người lớn phải gương mẫu. Ở trường thì GV không dùng điện thoại vào việc riêng khi lên lớp, về nhà thì gia đình cũng cần dành thời gian để trò chuyện, tổ chức các hoạt động gia đình chứ nếu ai cũng ôm một cái điện thoại “cắm mặt” vào màn hình, không để ý gì đến xung quanh thì không thể cấm hoặc hạn chế con em mình lạm dụng điện thoại được.

Với lứa tuổi mới lớn như HS trung học, để tránh những phản ứng tiêu cực xảy ra khi bị cấm đoán thì cần có biện pháp gì để HS cảm thấy được chia sẻ và nhìn nhận tích cực hơn về những việc mình được làm và không nên làm?

Mỗi đầu năm học hoặc một học kỳ, chúng tôi dành một thời gian để HS và GV chủ nhiệm thảo luận, đề ra một bộ quy tắc ứng xử cho lớp mình trong đó có những việc được làm, không được làm; nên làm, không nên làm… Nguyên tắc đặt ra phải rất cứng rắn nhưng xử lý thực ra lại phải mềm dẻo theo từng đối tượng HS.

Với ĐTDĐ thì không thể thuyết phục HS là dùng điện thoại chỉ toàn tác hại, nói một chiều thế thì HS sẽ không nghe. Phải phân tích cả cái lợi, cái hại và hướng các em sử dụng như thế nào.

Chúng ta phải đặt mình vào địa vị, tâm lý lứa tuổi của các em thì các em sẽ không thấy mình bị áp đặt, cấm đoán.

Cuộc tranh luận ở nhiều nước Theo Ngân hàng Thế giới, quy định cấm HS dùng điện thoại ở trường học rộ lên trong giai đoạn 2008 - 2012 tại nhiều khu vực trên thế giới. Ở châu Âu, Pháp giới thiệu luật cấm vào năm 2009, trong khi 98% trường học ở Anh không cho HS dùng điện thoại từ năm 2012. Không lâu sau, Bỉ quy định việc bán và quảng cáo điện thoại cho trẻ em dưới 7 tuổi là phạm luật. Ở châu Á, Malaysia ban hành lệnh cấm vào năm 2014. Thái Lan có chính sách trừng phạt cứng rắn đối với các trường hợp vi phạm quy định dùng điện thoại tại trường. Ở Singapore, hầu hết trường học có quy định cấm HS dùng ĐTDĐ này, ai vi phạm sẽ bị tịch thu điện thoại. Trong khi đó, Indonesia quyết liệt hơn khi xem xét cấm cả việc HS dùng điện thoại bên ngoài trường học. Nhật Bản không ra luật nhưng Bộ Giáo dục chỉ đạo các trường tiểu học và trung học không cho HS dùng điện thoại khi đến lớp. Ngoài ra, trẻ em Nhật Bản không được phép dùng điện thoại sau 21 giờ. Trong khi đó, các bang của nước Mỹ vừa qua đã gỡ bỏ lệnh cấm cho HS dùng điện thoại ở trường và có những quy định riêng nhằm đảm bảo phù hợp với quan điểm của phụ huynh.     Ngọc Mai

Tuệ Nguyễn (thực hiện)