'Cát tặc' lộng hành, vì sao?

Báo cáo của Tổ kiểm tra liên ngành TX.Điện Bàn khẳng định nạn khai thác cát trái phép đã “giảm mạnh”, do liên tục nhiều năm qua các cơ quan chức năng TX.Điện Bàn rất chú trọng truy quét kiểm tra, xử lý. Cụ thể, năm 2011 xử lý 149 trường hợp, đến năm 2017 chỉ còn 62 trường hợp; số tiền phạt nộp ngân sách trên 3 tỉ đồng.

tin liên quan

‘Cát tặc’ lộng hành ở Bình Thuận - Bài 1: Ngang nhiên khai thác cát lậu

Nhưng diễn biến thực tế của nạn khai thác cát trái phép trên sông Thu Bồn đoạn chảy qua TX.Điện Bàn không hề giảm như báo cáo đã nêu, thậm chí còn diễn biến phức tạp, gây mất an ninh trật tự, đặc biệt vào những ngày đầu năm 2018 khi giá cát xây dựng trên thị trường đăng tăng cao.

Chỉ trong 1 đêm mật phục, vào 1 giờ ngày 13.1, Đội Cảnh sát đường thủy (thuộc Phòng CSGT, Công an tỉnh Quảng Nam) đã tuần tra, phát hiện và bắt giữ 5 tàu đang hút cát lậu trên sông Thu Bồn đoạn chảy qua TX.Điện Bàn. Đó là các tàu của ông Hứa Văn Dũng, Hứa Văn Phúc (trú xã Duy Thu, H.Duy Xuyên), Tăng Minh, Ngô Minh Sơn (trú tại Câu Nhi Đông, P.Điện An, TX.Điện Bàn) và tàu của ông Ngô Ngọc Kiêm (trú tại P.Khuê Trung, Q.Cẩm Lệ, TP.Đà Nẵng). Những tàu này bị bắt giữ do khai thác cát không có giấy phép của cơ quan chức năng.

Vì sao UBND tỉnh Quảng Nam cấm đặt máy hút cát trên tàu và hầu hết các tàu không thực thi mà Sở GTVT vẫn không kiểm tra, xử lý? Thắc mắc của đại diện các xã, phường ở TX.Điện Bàn

Trước đó, vào ngày 2.12 và 27.11.2017, có 8 tàu khai thác cát trái phép trên sông Thu Bồn đoạn chảy qua xã Điện Phong cũng bị Đội Cảnh sát đường thủy bắt giữ, xử phạt. Theo khai nhận của các chủ tàu, do lợi nhuận mang lại quá cao, cát bán tại các bến bãi tập kết lên đến 60.000 đồng/m³ nên các chủ tàu bất chấp các quy định về môi trường và hậu quả gây ra (xói lở bờ sông), liều lĩnh đưa tàu công suất lớn ra sông Thu Bồn hút cát trộm.

Chiều tối 16.1, UBND TX.Điện Bàn tổ chức một cuộc họp khẩn với sự tham gia của các ban, ngành và lãnh đạo UBND các xã nằm trong “điểm nóng khai thác cát lậu” như: Điện Trung, Điện Phong, Điện Quang, Điện Phương, Điện Thọ, Điện Minh, Điện Tiến. Nhiều vấn đề mà dư luận từng nghi vấn, về lý do tái diễn nạn khai thác cát rầm rộ trên sông Thu Bồn mà chính quyền sở tại, nhất là cấp xã và Tổ liên ngành kiểm tra khai thác cát lại án binh bất động, được mổ xẻ.

Ông Phạm Ngọc Anh, Phó trưởng phòng TN-MT TX.Điện Bàn, khẳng khái cho rằng vấn nạn khai thác cát trái phép bùng phát là do “các điểm chốt chặn không hoạt động vào ban đêm, nên cát tặc lợi dụng thời điểm này hoành hành”.

UBND TX.Điện Bàn họp khẩn để xử lý cát tặc lộng hành vào chiều 16.1 Ảnh: Hữu Trà

Cũng theo ông Anh, sau một thời gian ngừng hoạt động, đóng cửa, đến nay nhiều bến bãi không đủ điều kiện hoạt động trở lại, tiếp nhận nguồn cát do tàu hút trái phép cung cấp. Đại diện Công an TX.Điện Bàn nhấn mạnh nguyên nhân cát tặc lộng hành là do các chốt chặn hoạt động không hiệu quả; có tình trạng bỏ chốt, buông lỏng quản lý.

tin liên quan

'Cát tặc' lộng hành ở Bình Thuận - Bài 2: Bất lực với khai thác cát trái phép

Còn đại diện Tổ kiểm tra liên ngành của TX.Điện Bàn nêu nhiều bất cập: Lực lượng kiểm tra, chốt chặn mỏng, đa phần sử dụng người cao tuổi; không có chuyên môn nghiệp vụ, giám sát kiểm tra trên sông… nên hiệu quả không cao. “Nhiều người tuổi lớn, gặp mưa lạnh không đủ sức khỏe đảm đương nhiệm vụ trên sông nước, nên cát tặc lợi dụng cơ hội này mà tăng cường hút cát trộm”, vị tổ phó tổ liên ngành tên Dân “trần tình”.

Trong khi đó, lãnh đạo UBND xã Điện Phương cho biết đã xuất hiện tình trạng “một số thanh niên lạ mặt khống chế anh em ở trạm chốt chặn để tạo điều kiện cho các tàu hút khai thác cát trộm”. Còn tại xã Điện Tiến, địa phương phản ánh luôn có 2 ghe câu cá thường lên xuống sông Yên, chủ yếu là “do thám” động tĩnh của chính quyền để báo cho các tàu hút cát trộm biết. Tại cuộc họp, nhiều ý kiến khẳng định hoạt động của tổ chốt chặn trên sông không hiệu quả, tốn kinh phí nhà nước. Trong khi lãnh đạo các xã ở TX.Điện Bàn cũng hỏi ngược: Vì sao UBND tỉnh Quảng Nam cấm đặt máy hút cát trên tàu và hầu hết các tàu không thực thi mà Sở GTVT vẫn không kiểm tra, xử lý?

Có dấu hiệu bao che Ông Trần Úc, Chủ tịch TX.Điện Bàn, cho rằng thời gian qua chính quyền các xã đã buông lỏng quản lý, có dấu hiệu bao che cho các bến bãi hoạt động không phép, dẫn đến khai thác cát trái phép diễn ra rầm rộ. Vì vậy, cần kiện toàn Tổ liên ngành, công khai số điện thoại của lãnh đạo tổ lên website của thị xã; mua sắm ca nô tuần tra, đặt thêm điểm chốt chặn, tịch thu máy và ống hút cát gắn trên tàu, buộc các chủ mỏ thả phao xác định vị trí mỏ, xử phạt tàu hút cát không đúng giờ theo quy định của UBND tỉnh Quảng Nam.