Châu Á nắng nóng chưa từng thấy

Reuters tuần rồi dẫn cảnh báo của các nhà khoa học khí hậu rằng thế giới có thể phá vỡ kỷ lục trung bình về nhiệt độ trong năm 2023 hoặc 2024. Tình hình sẽ còn tệ hơn với sự tiếp sức của biến đổi khí hậu cũng như sự quay lại của hiện tượng El Nino.

AFP

Những kỷ lục "phát sầu"

Theo thống kê của Financial Times, châu Á chỉ mất 8 năm gần đây nhất để phá vỡ hơn 1/3 số kỷ lục quốc gia về nắng nóng, và trong tháng 4 có hơn 12 quốc gia ở châu lục này trải qua cái nóng khủng khiếp. Sử gia về thời tiết Maximiliano Herrera, hiện ở Bangkok (Thái Lan), gọi những gì vừa xảy ra là "đợt nắng nóng tháng 4 kinh khủng nhất trong lịch sử châu Á", và tình hình đặc biệt gây quan ngại ở Thái Lan.

Thông thường, tháng 4 và 5 là những tháng nóng nhất ở Thái Lan. Tuy nhiên, lần đầu tiên nhiệt độ ở Thái Lan vượt ngưỡng 45 độ C, theo tờ The Washington Post. Tỉnh Phetchabun của nước này cũng ghi nhận nhiệt độ kỷ lục 43,5 độ C. Trong khi đó, tại Myanmar, Kalewa chứng kiến nhiệt độ kỷ lục 44 độ C hôm 17.4. Lào cũng trở thành quốc gia mới nhất phá kỷ lục về nhiệt độ, bao gồm 42,7 độ C ở Luang Prabang, 41,5 độ C ở Phonhong, 41,4 độ C ở Vientiane và 41,6 độ C ở Sayaboury. Tờ The Guardian dẫn thông tin từ chuyên gia khí tượng Herrera cho biết tỉnh Sơn La của VN cũng ghi nhận mức nhiệt độ kỷ lục là 38 độ C trong tháng 4.

Còn ở Trung Quốc, hàng trăm trạm khí tượng công bố kết quả đo đạc cho thấy nước này đang trải qua tháng 4 nóng nhất. Cụ thể, 109 trạm quan trắc khí tượng ở 12 tỉnh đồng loạt phá kỷ lục cao nhất lịch sử tháng 4. Trong khi đó, dù Nam Á vẫn chưa phá kỷ lục về nhiệt độ trong tháng 4, Pakistan, Ấn Độ, Nepal đều chứng kiến nhiệt độ hơn 40 độ C kéo dài nhiều ngày liên tiếp. Đài CNN dẫn thông tin từ Cơ quan Khí tượng Ấn Độ, 48 trạm quan trắc ghi nhận nhiệt độ hơn 42 độ C ngày 18.4. Ở Bangladesh, nhiệt độ lên đến 43 độ C tại Ishurdi.

Nhiệt độ cao bất thường cũng xảy ra ở Trung Á, bao gồm Kazakhstan, Turkmenistan và Uzbekistan. Trong đó, Turkmenistan đạt nhiệt độ cao nhất trong lịch sử tháng 4 với 42,2 độ C.

AFP

Trắng đêm vì quá nóng

Tại Thái Lan, cái nóng trên thực tế phải cao hơn thông số đo từ nhiệt kế. Chẳng hạn, Bangkok ghi nhận 42 độ C vào ngày 22.4, nhưng cơ quan thời tiết quốc gia Thái Lan cảnh báo cái nóng trên thực tế phải lên đến 54 độ C vì phải tính toán tác động từ độ ẩm cao. Giới hữu trách kêu gọi người dân cảnh giác trước nguy cơ say nắng và tránh những hoạt động ngoài trời trong thời gian này, báo The Nation đưa tin.

Không ít quốc gia áp dụng biện pháp cho học sinh tạm thời nghỉ học nếu thời tiết nóng quá mức, trong số này có Ấn Độ, Philippines. Ít nhất 2 bang Ấn Độ là Tripura và Tây Bengal cho học sinh nghỉ trong tuần trước khi nhiệt độ tăng hơn 5 độ C so với mức bình thường. Còn ở Philippines, Bộ Giáo dục nước này nhắc nhở các hiệu trưởng phải đưa ra quyết định nhanh chóng nếu phát hiện thời tiết nóng quá mức. Vùng thủ đô Manila hôm 20.4 ghi nhận nhiệt độ nóng nhất trong lịch sử tháng 4 là 36,2 độ C.

Giữa cái nóng vượt sức chịu đựng, một số khu vực ở miền đông Ấn Độ và Bangladesh còn chứng kiến tình trạng cắt điện vì thiếu năng lượng do thời tiết cực đoan. Sky News dẫn lời Bộ trưởng Năng lượng Bangladesh Nasrul Hamid nhắc nhở về "nỗi thống khổ không thể thốt thành lời" do trời quá nóng. Nhu cầu sử dụng năng lượng tăng vọt dẫn đến tình trạng thiếu điện, ông cho biết. Hiện vẫn chưa có cách giải quyết tình trạng này, và vì thế không ít người dân tiếp tục chịu đựng những đêm không ngủ vì cúp điện.

Báo The Straits Times hôm 20.4 đưa tin ít nhất 13 người tử vong do nắng nóng ở bang Maharashtra, miền tây Ấn Độ, sau khi tham dự sự kiện thu hút hơn 1 triệu người hôm 16.4. Ở Philippines, gần 150 học sinh ở tỉnh phía nam Manila gặp vấn đề sức khỏe khi trường học cúp điện. Hai người ở Thái Lan cũng tử vong vì nắng nóng trong tháng 4, theo CNA.