Chây ì nộp phạt nguội

Theo tiến sĩ Phạm Sanh (chuyên gia lĩnh vực GTVT tại TP.HCM), nhiều nước áp dụng phương tiện kỹ thuật (trong đó có camera - PV) hơn 20 năm nay nhưng đa phần phạt “nguội” (tức phạt qua camera), ít phạt nóng; phạt nóng đối với những trường hợp nghiêm trọng. Họ sử dụng công nghệ hiện đại từ lâu để giảm lực lượng xử phạt tại chỗ. Việc phạt “nguội” qua camera là xu hướng cần khuyến khích vì người tham gia giao thông tự ý thức chấp hành, chứ không phải thấy CSGT mới chấp hành. Tuy nhiên, tỷ lệ nộp phạt tại TP.HCM hiện nay mới hơn 30% là quá thấp, không hiệu quả trong đảm bảo trật tự an toàn giao thông. PC67 đưa ra các nguyên nhân dẫn đến người nộp phạt đạt tỷ lệ thấp nói trên - là cách trả lời chưa thuyết phục. “Theo tôi, do công an chưa làm hết trách nhiệm, chưa xác định được nguyên nhân chính để đưa ra các giải pháp phù hợp thực tế ở VN. Ngành công an đang loay hoay trong việc xác minh nơi cư trú tìm chủ xe, người điều khiển phương tiện gửi thông báo vi phạm qua camera yêu cầu nộp phạt... trong khi các khâu này đều do ngành quản lý”, ông Sanh nói.

Ở nhiều nước, các biện pháp cưỡng chế đối với người vi phạm giao thông thực hiện nghĩa vụ nộp phạt rất nghiêm, chỉ cho phép bao nhiêu ngày phải nộp phạt; nếu không nộp, gửi thông báo vi phạm lần 2, 3 thì đưa ra tòa, có trường hợp chây ì có thể truy cứu trách nhiệm hình sự. Nộp phạt sớm thì mức phạt khác, nếu nộp phạt trễ sẽ bị phạt thêm tiền. Chúng ta chưa chú trọng đến công tác quản lý phương tiện, mua bán xe. Đây là cội nguồn, nguyên nhân dẫn đến việc “cưỡng chế” người vi phạm nộp phạt không hiệu quả. Nhiều nước việc “cưỡng chế” người vi phạm nộp phạt đạt tỷ lệ cao vì họ chỉ phạt chủ xe, còn chuyện chủ xe cho mượn xe thì phải chịu.

“Qua đây, đúng lý ra ngành công an phải đề xuất giải pháp phù hợp với thực tế VN để ngăn chặn người vi phạm xem thường pháp luật. Phạt nặng người bán xe, kể cả người mua xe không chịu sang tên. Nếu người bán không biết bán cho ai thì đưa ra tòa, xử hình sự. Trường hợp khi chủ xe khai bán cho ai thì công an phải truy đến cùng. Chứ không thể để phương tiện tham gia giao thông mà không biết chủ là ai được”, theo ông Sanh.

Ông Sanh nói: “Nói thẳng, công an chưa làm hết trách nhiệm, không nhiệt tình” và cho rằng, cần tập trung vào chủ sở hữu xe sẽ giải quyết được. Với chính sách, cơ chế đặc thù của TP.HCM, CATP mạnh dạn đề xuất sửa đổi bổ sung chủ phương tiện có trách nhiệm nộp phạt khi xe vi phạm; nâng mức phạt không chịu sang tên...