Chiến đấu cơ Nga vẫn hút hàng ở châu Á

Bất chấp những sự cố do trục trặc kỹ thuật và nhiều lý do khác thời gian qua, các dòng chiến đấu cơ do Nga sản xuất vẫn đang rất được ưa chuộng tại nhiều nước châu Á, theo bài phân tích trong số mới nhất của chuyên san Quốc phòng châu Á (DRA -Singapore).

Trong đó, Su-27 và Su-30 bán chạy nhất với hàng trăm chiếc đã được xuất sang VN, Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia và Malaysia. Bên cạnh đó, hiện nay dòng MiG cũng vẫn được lực lượng vũ trang Ấn Độ, Malaysia và Myanmar sử dụng.

Lý do máy bay Nga hút hàng là tương đối dễ sử dụng nhưng vẫn bảo đảm được năng lực vận hành, chiến đấu vượt trội, đã chứng minh bằng thực chiến. Một lý do khác là giá rẻ hơn hàng Mỹ và Moscow cũng ít khi kèm điều kiện chính trị vào các thương vụ.

Trung Quốc và Ấn Độ đang là 2 khách hàng lớn nhất của vũ khí Nga hiện nay. Theo DRA, sau 7 năm đàm phán, Bắc Kinh hồi tháng 11.2015 đã ký được hợp đồng sơ bộ mua 24 chiếc tiêm kích thế hệ 4++ Su-35 với tổng trị giá khoảng 2 tỉ USD. Hợp đồng mới này đánh dấu Su-35 lần đầu tiên được bán cho nước ngoài và dự kiến lô hàng bắt đầu giao vào cuối năm nay.

Nhiều nguồn tin cho hay ban đầu Nga rất lo ngại bị khách hàng đánh cắp công nghệ để tự sản xuất các mẫu máy bay “nhái” như từng nhiều lần xảy ra trong quá khứ. Tuy nhiên, các diễn biến địa chính trị thế giới và nhu cầu hợp tác kinh tế khiến Moscow xích lại gần Bắc Kinh hơn. Mặt khác, chuyên trang The National Interest dẫn lời giới phân tích cho rằng Trung Quốc mua được Su-35 có thể là diễn biến bất lợi cho tình hình Biển Đông. Cụ thể, nước này được cho là có thể triển khai Su-35 kết hợp với các loại chiến đấu cơ tầm ngắn hơn, tên lửa đối không S-400 cũng mua của Nga cùng tên lửa hành trình, đạn đạo tầm xa tạo thành thế trận chống tiếp cận đa tầng, ngăn cản các bên khác can thiệp nếu xảy ra xung đột ở Biển Đông.

Trong khi đó, Ấn Độ là nước mua nhiều Su-30 nhất hiện nay. Từ năm 1996, Nga đã ký thỏa thuận cho phép lắp ráp Su-30 ở Ấn Độ với phiên bản mang tên Su-30MKI và đến nay không quân Ấn đã đặt hàng 272 chiếc với 222 chiếc đã được giao. Phần còn lại dự kiến sẽ vào biên chế không quân vào năm 2017 và hai bên vẫn đang đàm phán giao dịch thêm hơn 30 chiếc nữa, theo DRA.

Ngoài 2 đại gia Trung Quốc và Ấn Độ, Su-27, Su-30 và MiG tiếp tục duy trì vị thế máy bay chủ lực của không quân nhiều nước Đông Nam Á. Tương tự Ấn Độ, Malaysia đã được Nga nhượng quyền sản xuất Su-30 theo nhu cầu với phiên bản mang tên Su-30MKM. Không quân Malaysia đã nhận 18 chiếc trong năm 2007 - 2008 với tổng trị giá 910 triệu USD.

Trong khi đó, chiếc Su-27 đầu tiên đến VN vào năm 1994. Đến năm 2002, Nga giao cho VN 16 máy bay đánh chặn Su-27SK và máy bay huấn luyện Su-27UBK. Sau đó, VN đặt mua tổng cộng 36 chiếc Su-30MK2, một trong những phiên bản hiện đại nhất của dòng máy bay này, với 2 chiếc cuối cùng sẽ được phía Nga giao trong năm nay.

Indonesia thì từ năm 2003 đến nay đã nhận 5 chiếc Su-27SK và 11 chiếc Su-MK2. DRA dẫn lời Đại sứ Indonesia tại Nga Mohamad Wahid Supriyadi tiết lộ Jakarta sẽ mua 8 chiếc Su-35 và đang bàn với Nga về khả năng chuyển giao công nghệ loại chiến đấu cơ này.

Theo DRA, những thương vụ lớn này cho thấy Nga tiếp tục giữ vững vị thế nhà cung cấp vũ khí số 1 ở Đông Nam Á và chắc chắn Moscow sẽ tiếp tục đào sâu hơn nữa thị trường khu vực, nhất là trong bối cảnh an ninh nhiều biến động ở Biển Đông càng khiến nhu cầu tăng cường quốc phòng của các nước ASEAN tăng cao.