Chủ tịch TP.HCM: Thuế đối ứng của Mỹ làm thay đổi những dự định của thành phố

Sáng 9.4, UBND TP.HCM tổ chức hội thảo khoa học tăng trưởng kinh tế TP.HCM trước tác động chính sách thuế quan của Mỹ. Hội thảo diễn ra sau 6 ngày Mỹ công bố chính sách thuế đối ứng toàn cầu, trong đó đưa ra mức 46% đối với Việt Nam.

Hội thảo do Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được chủ trì, cùng dự có hàng chục chuyên gia, nhà kinh tế, lãnh đạo các hiệp hội, doanh nghiệp trên địa bàn.

Năm 2025, TP.HCM được Chính phủ khoán tăng trưởng 8,5%. Ông Được cho biết TP.HCM là đầu tàu kinh tế cả nước nên việc áp thuế chắc chắn ảnh hưởng đến kinh tế thành phố và làm đảo lộn những dự định phát triển trong năm 2025.

Bởi lẽ, khi áp thuế cao thì hàng hóa xuất đi nước ngoài chi phí tăng cao, giảm tính cạnh tranh. Bên cạnh đó, TP.HCM có hoạt động giao thương lớn với Mỹ, cần nhập nguyên liệu đầu vào phục vụ sản xuất.

ẢNH: NGUYÊN VŨ

"Tác động chính sách thuế đối với Việt Nam ảnh hưởng thế nào đến kinh tế thành phố và tăng trưởng của thành phố. Khả năng chúng ta có thể hoàn thành ở mức nào", ông Nguyễn Văn Được nêu ra hàng loạt câu hỏi, đồng thời mong muốn nhận các ý kiến, đề xuất để lãnh đạo TP.HCM có cái nhìn tổng quan, toàn diện, cụ thể nhằm đưa ra kịch bản ứng phó, vượt qua những khó khăn thách thức, tiếp tục đưa kinh tế thành phố tiếp tục phát triển.

Chủ tịch TP.HCM cho biết thêm, lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã có phản ứng kịp thời trước chính sách thuế đối ứng từ Mỹ, nhất là cuộc điện đàm của Tổng Bí thư Tô Lâm với Tổng thống Mỹ Donald Trump.

3 kịch bản tăng trưởng của TP.HCM trước thuế đối ứng Mỹ

TS Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM, cho biết qua trao đổi với các nhà khoa học thì đều chung nhận định hiện còn quá sớm để đưa ra kịch bản tăng trưởng vì còn phụ thuộc rất lớn vào cuộc đàm phán chính sách thuế quan sắp tới.

Ông Vũ thông tin Mỹ là thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam và TP.HCM, những ngành hàng xuất khẩu lớn như điện - điện tử, gỗ, dệt may, da giày. Trong cán cân thương mại giữa TP.HCM và Mỹ, TP.HCM có giá trị thặng dư thương mại cao, xuất khẩu nhiều hơn nhập khẩu. Như năm 2024, xuất khẩu 7,8 tỉ USD, nhập khẩu 3 tỉ USD, thặng dư 4,8 tỉ USD.

Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM cho biết kinh tế thành phố còn gắn bó cộng sinh, hữu cơ với các tỉnh trong vùng Đông Nam bộ nên những mặt hàng xuất khẩu của các tỉnh cũng sẽ ảnh hưởng đến thành phố.

ẢNH: NGUYÊN VŨ

TS Vũ chia sẻ về mặt học thuật, cách tính để đưa ra con số 46% là công thức rất kỳ lạ nhưng đây là sự thật phải công nhận. Sau khi Mỹ công bố thuế đối ứng, nhiều quốc gia phản ứng lại, đơn cử như Trung Quốc áp dụng 34% thì Mỹ quyết định đánh thuế thêm. "Nếu cứ đánh qua đánh lại sẽ thành thương chiến thực sự, dẫn đến chiến tranh thương mại", TS Vũ phân tích.

Chính sách thuế không chỉ khiến xuất khẩu giảm mà còn ảnh hưởng đến dòng vốn FDI đang dịch chuyển đến Việt Nam vì các doanh nghiệp thấy không có nhiều lợi nhuận.

TS Vũ dẫn lại một nghiên cứu của chuyên gia Nguyễn Xuân Thành (Đại học Fulbright Việt Nam) đưa ra 3 kịch bản về mức thuế đối ứng của Mỹ tác động đến tăng trưởng kinh tế Việt Nam gồm giữ nguyên 46%, giảm một phần còn 20 - 30% hoặc lạc quan nhất giảm còn 10 - 15%. Ngoài tỷ lệ áp thuế, kịch bản tăng trưởng kinh tế còn phụ thuộc vào thời điểm giảm, ngành hàng giảm.

Khi áp 3 kịch bản mức thuế vào tăng trưởng kinh tế cả nước, Việt Nam có thể giảm tương ứng 2 - 2,5 điểm %, 1,6 - 1,9 điểm % và 1 - 1,3 điểm %.

Đối với TP.HCM, kịch bản xấu nhất là áp thuế 46% thì tăng trưởng kinh tế năm 2025 từ 4,63 - 5,75%, nếu khả quan ở mức thuế 25% thì tăng từ 6,23 - 7,35% và mức tốt nhất là 15% thì tăng từ 7,37 - 8,49%.

Ông Vũ cũng đề xuất 7 nhóm giải pháp để thúc đẩy tăng trưởng gồm: xuất nhập khẩu, đầu tư công, tiêu dùng, chi tiêu công, bình ổn thị trường, cải cách hành chính, thúc đẩy các dự án an sinh xã hội, thúc đẩy động lực mới, ngoại giao kinh tế...