Chuyên gia dự báo TP.HCM sẽ có đợt sóng 'nhỏ nhỏ' Covid-19

Ngày 5.1, trao đổi với PV Thanh Niên, PGS-TS Đỗ Văn Dũng, Trưởng khoa Y tế công cộng, Trường Đại học Y Dược TP.HCM dự báo TP.HCM sẽ có đợt sóng “nhỏ nhỏ” dịch Covid-19 sau khi xuất hiện các biến thể phụ của chủng Omicron, nhưng người dân không nên quá lo lắng, cũng không nên quá chủ quan.

Theo PGS-TS Đỗ Văn Dũng, qua các thông tin thì chưa thấy xuất hiện biến thể mới quan trọng ở Trung Quốc. Nhưng biến thể mới luôn luôn xảy ra, xảy ra ở nhiều nơi và Việt Nam đã tiêm vắc xin Covid-19 tương đối đầy đủ nên không quá sợ hãi như làn sóng dịch cũ.

“Nhưng luôn luôn cảnh giác biến thể, biến thể đến dù chúng ta có làm như thế nào đi nữa nó cũng sẽ đến. Nếu hiện chưa thấy nguy cơ thì đừng vội vàng cách ly, gây ảnh hưởng đến kinh tế, ảnh hưởng mở cửa, nhưng phải chuẩn bị để đối phó. Nếu có biến thể xâm nhập và nguy hiểm thì chúng ta có biện pháp ngăn chặn, làm chậm dịch bệnh”, PGS-TS Đỗ Văn Dũng nói.

Ưu tiên bảo vệ người thuộc nhóm nguy cơ trước các biến thể phụ của dịch bệnh Covid-19 xâm nhập

DUY TÍNH

Nguồn gốc và độc lực các biến thể phụ mới

Cũng theo PGS-TS Đỗ Văn Dũng, các biến thể phụ XBB của chủng Omicron xuất hiện từ việc tái tổ hợp của các biến thể phụ BA.2.10.1 và BA.2.75 (XBB có hàm ý đó là sự bắt chéo - X - của các biến thể phụ B - cụ thể là BA.2.10.1 và BA.2.75).

Biến thể phụ XBB đã được phát hiện trên 35 quốc gia từ đầu tháng 10 năm 2022. Các nghiên cứu ban đầu cho thấy biến thể phụ này không làm tăng độc lực của vi rút, nhưng có khả năng lẩn tránh miễn dịch một phần. Vì vậy các biến thể phụ này làm tăng nguy cơ tái nhiễm Covid-19 ở người đã từng nhiễm với các biến thể Covid-19 cũ, nhưng có lẽ không gia tăng nguy cơ tái nhiễm ở người đã bị nhiễm các biến chủng Omicron.

“Các vắc xin Covid-19 hiện nay vẫn có bảo vệ không bị chuyển nặng hay tử vong ở các bệnh nhân bị nhiễm biến thể phụ XBB. Dù các biến thể phụ XBB có hiện tượng lẩn tránh miễn dịch, nhưng khả năng xâm nhập vào tế bào bị kém hơn, nên khả năng lây lan của biến thể phụ XBB bị giảm hơn so với các biến chủng Omicron khác”, PGS-TS Đỗ Văn Dũng thông tin.

Tại Mỹ đã xuất hiện biến thể phụ XBB.1.5. Đây là biến thể phụ XBB có đột biến F486P khiến vi rút gia tăng khả năng xâm nhập vào tế bào nên làm tăng khả năng lây lan của Covid-19. Vì vậy XBB.1.5 có khả năng lây lan nhanh. Tính đến đầu năm 2023, 40% ca Covid-19 là do XBB.1.5.

Biến thể phụ mới xâm nhập chỉ là vấn đề thời gian

“Chúng ta chưa rõ có phải là biến thể phụ XBB.1.5 đáng e ngại hay chỉ là các biến thể phụ XBB cũ ít lo ngại hơn. Tuy nhiên nếu biến thể phụ XBB.1.5 vẫn tiếp tục duy trì khả năng lây lan thì việc xâm nhập vào Việt Nam chỉ là vấn đề thời gian mà thôi”, PGS-TS Đỗ Văn Dũng dự báo.

Theo chuyên gia này, để đối phó với biến thể phụ XBB.1.5, quan trọng là cần thực hiện những biện pháp phòng chống dịch Covid-19 đã được ngành y tế khuyến cáo từ trước, như đeo khẩu trang ở nơi công cộng, rửa tay thường xuyên, không tụ tập đông người nếu không cần thiết; tiêm vắc xin Covid-19 theo khuyến cáo của ngành y tế; theo dõi tự phát hiện và xét nghiệm Covid-19, đặc biệt ở người có nguy cơ bệnh tiến triển nặng, để có thể tự cách ly và được điều trị với thuốc kháng vi rút.

"Tóm lại, ở Việt Nam đã có biến chủng phụ XBB nhưng chưa rõ vi rút này có phải là XBB.1.5 hay không. Nếu chỉ là XBB chưa có đột biến F486P thì sẽ không có gia tăng đáng kể số người mắc (bởi vì nó có thể trốn tránh miễn dịch nhưng khả năng lây lan lại kém hơn).

Nếu Việt Nam đã có xuất hiện biến thể phụ XBB.1.5 (và nếu chưa có thì có thể sẽ có trong tương lai) thì số ca mắc sẽ gia tăng. Tuy nhiên điều này không đáng sợ bởi vì số ca nhập viện, số ca tử vong cũng không tăng nếu người dân tiêm ngừa vắc xin đầy đủ theo khuyến cáo của ngành y tế và thực hiện đầy đủ các biện pháp chống dịch", PGS-TS Đỗ Văn Dũng nói.