'Có những buổi livestream bán hàng lên tới trăm tỉ, là thật hay ảo?'

Chiều 4.6, Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên. Một trong những nội dung được nhiều đại biểu quan tâm là công tác quản lý, giám sát, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong hoạt động thương mại điện tử.

GIA HÂN

Livestream bán hàng trăm tỉ, Bộ Công thương có biết?

Đặt câu hỏi, đại biểu Đỗ Chí Nghĩa, Ủy viên thường trực Ủy ban Văn hóa - Giáo dục của Quốc hội, nêu thời gian qua có hiện tượng mạng xã hội xôn xao với những buổi livestream bán hàng, doanh thu cả trăm tỉ đồng mỗi ngày.

Ông đề nghị Bộ trưởng Bộ Công thương cho biết thông tin này đúng hay không? Nếu đúng, giải pháp nào để quản lý chất lượng của các sản phẩm bán qua hình thức này.

Vẫn theo ông Nghĩa, giá bán ở các phiên livestream thường thấp hơn giá đại lý rất nhiều, gây bất ổn thị trường. Đề nghị lãnh đạo Bộ Công thương nhận định vấn đề này và cách xử lý; liệu có thể học hỏi kinh nghiệm nào trên thế giới hay không.

Trong phần trả lời sau đó, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên có đề cập đến hình thức bán hàng qua livestreams, nhưng chưa làm rõ về việc "livestreem bán hàng trăm tỉ có đúng hay không". Vì thế, đại biểu Nghĩa giơ biển tranh luận.

Ông Nghĩa tiếp tục đề nghị Bộ trưởng Bộ Công thương trả lời về việc các phiên bán hàng qua hình thức livestream với doanh thu quảng bá lên tới trăm tỉ là thật hay ảo, Bộ Công thương có biết hay không, quản lý thế nào với sự chênh lệch giá bán giữa bán hàng trên livestreams và đại lý…

Ông Nghĩa cho rằng, Bộ trưởng Bộ Công thương có đưa ra một số giải pháp, nhưng đó là quản lý với các sàn thương mại điện tử có định danh, có đăng ký, nên rất dễ. Khó là ở các cá nhân bán hàng, họ livestream bán hàng doanh thu cả trăm tỉ đồng mỗi ngày là vấn đề rất lớn.

"Nếu như đi theo giải pháp là xóa các trang như bộ trưởng trình bày thì cũng không giải quyết được vì lập lại trang mới rất dễ dàng", ông Nghĩa đặt vấn đề.

Đại biểu này cũng cho rằng cứ đuổi theo như vậy khó giải quyết dứt điểm. "Cảm giác nếu không đi đúng hướng thì cơ quan quản lý sẽ hết sức vất vả, cứ đuổi theo như một mê hồn trận, trong khi người tiêu dùng thì lãnh đủ, thuế thì thất thu", ông nói.

Tuy nhiên, trong phần trả lời sau đó, Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên vẫn chưa giải đáp trực tiếp các vấn đề mà đại biểu Đỗ Chí Nghĩa nêu, thay vào đó chỉ đề cập tới việc sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan để có biện pháp xử lý.

GIA HÂN

Giải pháp nào ngăn hàng giả, hàng nhái?

Tham gia chất vấn, đại biểu Tạ Văn Hạ, Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội cũng nêu thực tế, đơn hàng bán qua Facebook, Zalo... của người bán hàng nước ngoài, sau đó được xuất khẩu qua biên giới, chuyển phát nhanh và vận chuyển vào Việt Nam. 

Quy trình như vậy, trong khi hiện chưa có chế tài xử lý với người bán hay sàn thương mại điện tử khi xảy ra tình trạng hàng giả, nhái. Vậy giải pháp nào khắc phục tình trạng này?

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thừa nhận công tác quản lý bán hàng online, livestream là rất khó khăn. Trách nhiệm này không chỉ của ngành công thương mà cần sự phối hợp của các bộ, ngành liên quan như thông tin truyền thông, tài chính...

Với ngành công thương, lực lượng quản lý thị trường tăng rà soát, kiểm tra để phát hiện, đấu tranh làm rõ hành vi sai phạm của các đối tượng bán hàng online. Cùng với đó là tăng chia sẻ dữ liệu với các cơ quan, để kịp thời xử lý sai phạm, chống thất thu thuế.

Ông Diên cho hay, tốc độ phát triển thương mại điện tử bình quân khoảng 20 - 25% một năm, quy mô thương mại 21 tỉ USD. Vì thế cần tăng vai trò quản lý Nhà nước của địa phương trong xem xét xử lý xung đột lợi ích.

Trường hợp chứng minh được vi phạm của người bán online, livestream... thì ngành chức năng xóa vĩnh viễn các trang kinh doanh online là phù hợp. 

Trước đó, cũng trả lời chất vấn của đại biểu liên quan đến thương mại điện tử, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, bộ đã nghiên cứu tham mưu Chính phủ trình Quốc hội ban hành luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2023 và nghị định hướng dẫn thi hành luật, trong đó có bổ sung nhiệm vụ tổ chức và cá nhân trong việc bảo vệ thông tin của người tiêu dùng.

Về giải pháp chống hàng giả bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Bộ trưởng Diên cho biết bộ đã thường xuyên khuyến nghị đến người sản xuất trong nước chủ động nâng cao chất lượng sản phẩm; vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam, nhất là trên môi trường thương mại điện tử.

Đồng thời triển khai cơ chế trực tuyến 24/7 để tiếp nhận phản ánh của người tiêu dùng cả nước. Riêng trong năm 2023, cơ quan chức năng đã tiếp nhận và gỡ bỏ hơn 18.000 sản phẩm và chặn hơn 5.000 gian hàng vi phạm các quy định của pháp luật hiện hành…