Cổng báo cáo dự án blockchain có phải điểm tựa niềm tin cho thị trường Việt?

Gần đây, Hiệp hội Blockchain Việt Nam đã tiếp nhận thông tin về 20 dự án ứng dụng công nghệ blockchain có gắn token thông qua Cổng báo cáo dự án có dấu hiệu lừa đảo (có thể truy cập qua website blockchain.vn). Cổng báo cáo được triển khai từ ngày 31.12.2022 và đã đi vào hoạt động hơn 2 tháng, trong số các dự án được ghi nhận thì có 70% dự án đến từ các nhóm lập trình Việt Nam. Thông tin này đã gây không ít lo ngại từ cộng đồng nhưng cũng là tín hiệu cho thấy đang có những biện pháp hỗ trợ và bảo vệ nhà đầu tư trong thị trường blockchain.

"Cổng Báo cáo là tín hiệu tích cực cho cộng đồng"

Đầu tư tiền mã hóa từ cách đây 3 năm, chị Thanh Tâm (28 tuổi, Đà Nẵng) thường chỉ mạo hiểm với những khoản tiền nhỏ. Dù đã cẩn thận tìm hiểu trước mỗi lần đầu tư nhưng chị cũng không ít lần "hụt chân" vì đặt niềm tin sai chỗ. Nghe tin Hiệp hội Blockchain Việt Nam mở Cổng báo cáo dự án có dấu hiệu lừa đảo, chị Thanh Tâm cho biết: "Tôi thấy đây là một nguồn tham khảo hết sức cần thiết và ý nghĩa đối với những nhà đầu tư không chuyên. Đặc biệt trong thị trường hiện nay có nhiều dự án blockchain không đủ tin cậy, kết nối với các tổ chức đầu tư - quỹ tín dụng đen để cấu kết lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân" và khẳng định sẽ báo cáo một số dự án mà chị thấy đáng ngờ.

Anh Khang Trần (30 tuổi, Bình Dương) đang làm lập trình viên cho một tổ chức lớn. Anh đã nhiều lần nhận được lời mời tham gia các dự án blockchain trong nước lẫn quốc tế với đãi ngộ hấp dẫn nhưng đều từ chối vì không đảm bảo mức độ uy tín của dự án. Anh nhận định: "Cổng báo cáo là tín hiệu tích cực cho cộng đồng và cho cả lập trình viên tụi mình nữa. Khi có một cơ quan trung gian nào đó giám sát thì sẽ tạo động lực cho các dự án thật, dự án chuyên nghiệp vì các bạn sẽ không phải cạnh tranh với quá nhiều dự án scam, từ đó số lượng user sẽ tăng lên, tạo chi phí, tạo giá trị cộng đồng cho dự án".

Thêm một cơ quan chuyên môn cho người tham gia thị trường

Luật sư Phạm Thị Mai Thảo - chuyên gia nghiên cứu pháp lý ngành blockchain đánh giá Cổng báo cáo là "một bước đi sáng tạo và mang ý nghĩa xã hội rất lớn", giúp người trong giới blockchain có thêm niềm tin và điểm tựa.

Luật sư Mai Thảo ghi nhận nhiều nhà đầu tư bị mất tiền thường có tâm lý cho rằng các ứng dụng mới của blockchain hiện chưa có khung pháp lý điều chỉnh nên có kiện cáo cũng không có tác dụng, dẫn tới việc buông xuôi. Luật sư cho biết: "Chúng ta chưa đánh giá ngay là sau khi báo cáo thì chuyện gì sẽ xảy ra với dự án hay người báo cáo nhưng ít nhất người tham gia dự án, nhà đầu tư có thêm một nơi tin cậy để chia sẻ thông tin".

Trước những nghi ngại từ cộng đồng khi tiếp nhận thông tin gần 70% dự án bị nghi ngờ không minh bạch là đến từ Việt Nam, luật sư Mai Thảo làm rõ rằng: "Đây là Cổng báo cáo của Việt Nam thì tất nhiên chủ yếu các dự án bị báo cáo là từ Việt Nam. Đúng ra là Cổng Việt Nam thì nên có 90% dự án Việt Nam, nhưng mọi người cũng thấy chỉ có 70%, còn dự án nước ngoài lên tới 30%. Tôi cho rằng các dự án không minh bạch ở nước ngoài có thể nhiều hơn".

Với nhiều năm kinh nghiệm triển khai, tư vấn các dự án blockchain, Luật gia Lê Tấn Nhật cho rằng đây là "một đề án rất ấn tượng, góp phần trong việc theo dõi, quan sát và tiếp nhận các tố cáo về những dự án "giả" nhằm mục đích trục lợi và lừa đảo", đặc biệt trong bối cảnh có một bộ phận nhỏ đã và đang tìm cách đánh tráo khái niệm, đưa ra mức lãi suất hấp dẫn nhưng phi tài chính áp dụng công nghệ blockchain nhằm trục lợi và lừa đảo các nhà đầu tư trên thế giới và trong đó có Việt Nam.

Ông Nhật nhận định: "Điều này cho thấy việc Chính phủ cũng đã từng bước có những động thái quan tâm và muốn tạo ra một sân chơi minh bạch ở thị trường Việt Nam". Việc triển khai Cổng báo cáo nhằm mục tiêu cho các nhà đầu tư tại Việt Nam thấy được rằng sẽ có một cơ quan có chuyên môn tiếp nhận các báo cáo của họ và sẽ một tay loại trừ những dự án có mục đích xấu.

Trái với lo ngại rằng Cổng báo cáo sẽ khiến các lập trình viên Việt Nam e dè hơn khi công bố dự án, ông Nhật khẳng định Cổng báo cáo "chỉ đe dọa sự tồn tại của các dự án crypto có mục đích trục lợi hoặc lừa đảo", góp phần tạo môi trường lành mạnh cho các dự án có tầm nhìn và sứ mệnh phát triển chân chính.