Cưỡng đoạt tài sản của... chính mình!

 

Bị cáo Đồng Khắc Luật tại phiên tòa phúc thẩm vào ngày 9.4 - Ảnh: Kỳ Duyên

Theo cáo trạng, vào năm 2002, TAND tỉnh Bình Phước xét xử vụ kiện tranh chấp tài sản sau ly hôn giữa ông Đồng Khắc Luật và bà N.T.S. HĐXX đưa ra phán quyết, giao toàn bộ đất rẫy (trị giá trên 62,5 triệu đồng) cho ông Luật; buộc ông Luật trả cho bà S. hơn 32 triệu đồng. Sau khi án có hiệu lực, ông Luật không chấp hành án nên Phòng thi hành án (THA) tỉnh Bình Phước (nay là Cục THA dân sự tỉnh Bình Phước-PV) tiến hành kê biên rẫy điều (rộng 12.000m2) của ông Luật để phát mãi. Ngày 7.6.2004, Trung tâm bán đấu giá tỉnh Bình Phước bán rẫy điều này cho ông Bùi Văn H. với giá 62,5 triệu đồng. Sau đó, ông H. sang nhượng lại cho ông Nguyễn Văn C. (ngụ xã Long Hà, H. Bù Gia Mập) với giá 100 triệu đồng. Vào tháng 10, 11 và 12.2004, ông C. cho người vào xịt thuốc điều thì bị ông Luật cầm rựa, ngăn cản không cho ai vào rẫy đất.

Ngày 9.4.2007, Cơ quan CSĐT Công an H. Phước Long (nay là H.Bù Gia Mập-PV) đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Đồng Khắc Luật để điều tra về hành vi cưỡng đoạt tài sản. CQĐT quy kết ông Luật đã có hành vi dùng vũ lực đe dọa người khác để chiếm đoạt 3 vụ điều (2004-2007) trị giá 27,2 triệu đồng. Ngày 11.3.2011, TAND H. Bù Gia Mập đã xử phạt bị cáo Đồng Khắc Luật 12 tháng tù về tội cưỡng đoạt tài sản. Ngày 14.12.2012, TAND tỉnh Bình Phước xét xử phúc thẩm và hủy án sơ thẩm. Theo HĐXX, án sơ thẩm đã vi phạm tố tụng như CQĐT khởi tố vụ án, khởi tố bị can chiếm đoạt sản lượng điều trong 3 vụ (2004-2007), nhưng cáo trạng lại truy tố gây thiệt hại đến 5 vụ mùa (2004-2010) với số tiền 38,6 triệu đồng.

Hình sự hóa quan hệ dân sự

Ngày 28.5.2014, vụ án được TAND H. Bù Gia Mập đưa ra xét xử sơ thẩm (lần 2) và tuyên bố bị cáo Đồng Khắc Luật không phạm tội cưỡng đoạt tài sản. HĐXX nhận định, trong hồ sơ vụ án thể hiện quá trình thi hành bản án Phòng THA không giao quyết định thi hành án, thông báo bán đấu giá… cho bị cáo là vi phạm điều 28 và 34 Pháp lệnh THA dân sự năm 1993. Chưa hết, trong biên bản kê biên, định giá (ngày 1.3.2004) có nêu: “Tạm giao cho Đồng Khắc Luật bảo quản, chờ quyết định xử lý của cơ quan THA” nên tài sản này vẫn thuộc quyền sử dụng hợp pháp của Đồng Khắc Luật. Việc bị cáo dùng rựa để không cho người khác vào rẫy cũng nhằm mục đích bảo vệ thành quả lao động của chính mình khi canh tác, chăm sóc cây trồng, chứ không phải nhằm chiếm đoạt tài sản của người khác. Hơn nữa, điều 135 BLHS về tội cưỡng đoạt tài sản thì phải có hành vi “chiếm đoạt tài sản của người khác” mới cấu thành. Từ những phân tích trên, HĐXX nhận định: “Đây là tranh chấp dân sự, chứ không phải hình sự. Do đó, tuyên bị cáo không phạm tội cưỡng đoạt tài sản”.

Ngày 9.4, TAND tỉnh Bình Phước mở phiên tòa phúc thẩm (lần 2) và đại diện Viện KSND cùng cấp cũng nhận định bị cáo Luật không phạm tội cưỡng đoạt tài sản, nhưng đề nghị hủy án để điều tra về hành vi không chấp hành án. Sau khi nghị án, ngày 14.4, TAND tỉnh Bình Phước đã hoãn tuyên án để triệu tập Cục THA dân sự và Trung tâm bán đấu giá tỉnh Bình Phước để quá trình thi hành bản án, bán đấu giá có đúng quy định hay không.

Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM cũng nhận định: “Tôi cho rằng việc cấp sơ thẩm lần 2 tuyên ông Luật không phạm tội cưỡng đoạt tài sản là phù hợp với quy định pháp luật. Các tình tiết trong hồ sơ vụ án thể hiện ông Luật không được cơ quan THA thông báo quyết định thi hành án, bán đấu giá nên những hành động ngăn cản khi có người khác tới thu hoạch điều là điều hết sức bình thường. Một khi cơ quan THA và trung tâm bán đấu giá đã làm sai quy định thì càng không thể buộc ông Luật tội không chấp hành án. Theo tôi, đây chỉ là tranh chấp dân sự”. Trong khi đó, trao đổi với PV, ông Đồng Khắc Luật nói: “Lúc xử chia tài sản, tòa án giao tôi quản lý, sử dụng 3 thửa đất. Sau đó, Phòng THA tỉnh Bình Phước cũng giao đất cho tôi quản lý nhưng khi bán đấu giá thì lại lẳng lặng không cho tôi biết. Đất của tôi thì đương nhiên phải ngăn cản người khác xâm nhập. Đến mùa, chỉ có tôi có quyền thu hoạch. Tôi bị oan, dù còn chút hơi sức tôi cũng phải kêu oan cho mình”.