Cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh được doanh nghiệp ‘lại quả’ 5 tỉ

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lào Cai vừa hoàn tất kết luận điều tra, đề nghị truy tố 15 bị can trong vụ án khai thác “chui” hàng triệu tấn quặng apatit, xảy ra trên địa bàn. Trong số này, ông Nguyễn Văn Vịnh, cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai, bị đề nghị truy tố tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Bị can Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty Lilama, bị truy tố 2 tội rửa tiền và vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên. Ngoài ra, hàng loạt bị can khác là cựu lãnh đạo, cán bộ thuộc UBND tỉnh Lào Cai và Công ty Apatit Việt Nam cũng vướng vòng lao lý.

BÁO LÀO CAI

Phi vụ "rửa tiền" trăm tỉ từ việc khai thác quặng “chui”

Theo hồ sơ vụ án, năm 2009, Công ty Lilama được UBND tỉnh Lào Cai cấp giấy chứng nhận để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khách sạn, nhà hàng tại thôn 2 (xã Đồng Tuyển, TP.Lào Cai, tỉnh Lào Cai) trên phần diện tích đất rộng 3,77 ha.

Quá trình san gạt, cơ quan chức năng xác định một phần diện tích của dự án trùng với khai trường số 18 thuộc quy hoạch quặng apatit. Vì vậy, UBND tỉnh Lào Cai quyết định thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đối với Công ty Lilama, giao diện tích đất 3,77 ha cho Công ty Apatit Việt Nam quản lý, sử dụng.

Tháng 4.2012, từ đề xuất của Công ty Apatit Việt Nam, UBND tỉnh Lào Cai giao công ty này cải tạo mặt bằng khu mỏ, nếu quá trình cải tạo mà có khoáng sản kèm theo thì được "thu hồi, vận chuyển để quản lý, sử dụng". Công ty Apatit Việt Nam sau đó thuê Công ty Lilama khai thác được hơn 167.000 tấn quặng.

Tháng 5.2012, ngay trong thời gian đang thực hiện hợp đồng với Công ty Apatit Việt Nam, Công ty Lilama đã có văn bản gửi UBND tỉnh, đề nghị giao lại diện tích đất 3,77 ha và cấp lại giấy chứng nhận đầu tư dự án nhà hàng, khách sạn. 3 tháng sau, UBND tỉnh Lào Cai ban hành văn bản yêu cầu Công ty Apatit Việt Nam bàn giao lại khu đất cho Công ty Lilama để lập dự án, quá trình thực hiện nếu còn khoáng sản thì Công ty Lilama được tận thu.

Từ chủ trương trên, Công ty Lilama lần lượt được cấp giấy chứng nhận đầu tư, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy phép xây dựng. Đến tháng 5.2013, UBND tỉnh Lào Cai tiếp tục có văn bản thể hiện "nếu kết quả phân tích có phát hiện quặng (kể cả quặng nghèo), giao cho Công ty Lilama thu gom, thỏa thuận, thống nhất với Công ty Apatit Việt Nam để tập kết, quản lý, sử dụng theo quy định pháp luật".

Giám đốc Công ty Lilama Nguyễn Mạnh Thừa sau đó chỉ đạo nhân viên, thuê các đơn vị khác đưa máy móc vào khu đất để khai thác quặng trái phép. Quặng khai thác được, Công ty Lilama bán lại cho Công ty Apatit Việt Nam và một số công ty hóa chất.

Chỉ trong 2 năm, số quặng apatit mà Công ty Lilama khai thác thuê cho Công ty Apatit Việt Nam và trực tiếp khai thác lên tới hơn 1,5 triệu tấn, trị giá hơn 610 tỉ đồng. Công ty Lilama thu về hơn 484 tỉ đồng, Công ty Apatit Việt Nam cũng hưởng lợi hơn 184 tỉ đồng.

Với số tiền hưởng lợi bất chính, Giám đốc Công ty Lilama hợp thức hóa hơn 177 tỉ đồng bằng cách nâng khống giá cước vận chuyển quặng, đất đá, khối lượng vận chuyển rồi dùng tiền này để mua đất, mua cổ phần, mở sổ tiết kiệm…

CÔNG AN CUNG CẤP

Cựu bí thư nhận quà “lại quả” lên tới 5 tỉ đồng

Vẫn theo kết quả điều tra, để hành vi sai phạm của Nguyễn Mạnh Thừa xảy ra trong thời gian dài, trách nhiệm liên đới thuộc về hàng loạt cựu lãnh đạo, cán bộ tỉnh Lào Cai, trong đó có cựu Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Văn Vịnh.

Khi còn là Phó chủ tịch và Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, ông Vịnh chịu trách nhiệm chính về công tác quản lý và bảo vệ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn tỉnh, biết rõ diện tích 3,77 ha thuộc khai trường 18 đã được Bộ Công thương phê duyệt quy hoạch quặng apatit, thẩm quyền cấp phép khai thác thuộc Bộ TN-MT.

Tuy nhiên, ông Vịnh đã ký giấy chứng nhận đầu tư cùng nhiều văn bản và tài liệu khác có liên quan không đúng thẩm quyền, trái quy định của pháp luật, dẫn tới Công ty Lilama và Công ty Apatit Việt Nam khai thác và tiêu thụ trái phép số lượng quặng apatit cực lớn.

Cơ quan điều tra đánh giá, hành vi sai phạm của ông Vịnh mang tính hệ thống, chỉ đạo xuyên suốt , bởi cùng dự án này bị can ký giấy chứng nhận đầu tư xây dựng khách sạn, khi biết có trữ lượng quặng lớn thì ký quyết định thu hồi, sau đó cấp lại chính diện tích đất đã thu hồi cho Công ty Lilama đầu tư xây dựng khách sạn và cho tận thu khoáng sản.

Dù Công ty Apatit Việt Nam rất nhiều lần kiến nghị không cấp diện tích đất 3,77 ha cho Công ty Lilama, nhưng khi được cấp dưới trình các văn bản không đúng quy định pháp luật, bị can Vịnh đã không ngăn chặn, không chỉ đạo các sở, ngành có biện pháp quản lý và bảo vệ tài nguyên khoáng sản theo đúng quy định của pháp luật.

Ông Vịnh bị xác định vì động cơ vụ lợi đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ, ký các văn bản trái pháp luật như đã nêu, qua đó tạo điều kiện cho Công ty Lilama và Công ty Apatit Việt Nam khai thác và tiêu thụ quặng trái phép.

Đặc biệt, vào giáp tết Nguyên đán năm 2015, ông Nguyễn Mạnh Thừa mang 5 tỉ đồng đến biếu ông Nguyễn Văn Vịnh để cảm ơn. Số tiền này, cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai đã chi tiêu cá nhân hết nên cơ quan điều tra không thu giữ được.