Cựu Chủ tịch VEAM và đồng phạm đã 'đốt' hàng trăm tỉ đồng ra sao ?

Thái Sơn
Thái Sơn
28/03/2021 06:03 GMT+7

Trong giai đoạn 2011-2019, ông Trần Ngọc Hà - Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốc Công ty máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam đã buông lỏng quản lý, đưa ra những chủ trương sai trái, gây thiệt hại cho nhà nước hàng trăm tỉ đồng.

Ngày 27.3, Cơ quan CSĐT Bộ Công an (C03) cho biết đã ban hành bản kết luận điều tra vụ án sai phạm tại Công ty máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM), Công ty CP thương mại vận tải VEAM (Vetranco) và một số đơn vị liên quan; đồng thời chuyển hồ sơ đến Viện KSND tối cao đề nghị truy tố 7 bị can có liên quan về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, quy định tại điều 219, bộ luật Hình sự.
Các bị can gồm: Trần Ngọc Hà, cựu Chủ tịch HĐQT, cựu Tổng giám đốc VEAM; Lâm Chí Quang, cựu Tổng giám đốc VEAM; Vũ Quang Tâm và Vũ Từ Công đều là cựu Phó tổng giám đốc VEAM; Nguyễn Mạnh Chung, cựu Giám đốc Công ty TNHH máy kéo nông nghiệp (Tamac); Đào Quốc Việt, cựu Giám đốc Vetranco; Trần Quang Tiến, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Đại Nam.
Theo kết luận điều tra, bị can Trần Ngọc Hà được giao giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT VEAM giai đoạn 2011 - 2014, chức vụ Tổng giám đốc VEAM từ 2015 - 2019. Tuy nhiên, bị can Hà đã không thực hiện đúng các quyền và nghĩa vụ được giao, buông lỏng quản lý, quyết định những chủ trương, chiến lược hoạt động của VEAM không đúng các quy định của pháp luật, gây thất thoát tài sản của nhà nước với số tiền rất lớn.

Ra quyết định vượt thẩm quyền

Năm 2015, bị can Trần Ngọc Hà đã có quyết định cá nhân về việc hợp tác với một doanh nghiệp Trung Quốc phát triển ô tô tay lái bên phải phục vụ xuất khẩu sang thị trường Sri Lanka. Để thực hiện chủ trương này, bị can Hà đã ủy quyền cho ông Vũ Quang Tâm, cựu Phó tổng giám đốc VEAM, thực hiện việc ký kết thỏa thuận, đồng thời chuyển số tiền 400.000 USD cho đối tác. Kế hoạch hợp tác này sau đó sụp đổ, gây thiệt hại cho VEAM số tiền gần 10 tỉ đồng.
Theo C03, bị can Hà và các đồng phạm thực hiện hợp tác khi chưa có kế hoạch sản xuất kinh doanh, không có trong kế hoạch đầu tư cùng cơ sở pháp lý để thực hiện. Trong đó, không có nghị quyết của HĐTV VEAM, đặc biệt là không có quá trình khảo sát, đánh giá chuyên môn về thị trường và khả năng tiêu thụ sản phẩm. Trách nhiệm để thất thoát số tiền 400.000 USD đã đầu tư không có khả năng thu hồi, trước hết thuộc về bị can Hà do đã quyết định vượt thẩm quyền, bị can Vũ Quang Tâm có vai trò đồng phạm.
Mặt khác, bị can Hà còn giữ vai trò chính trong việc phê duyệt dự án đầu tư sản xuất máy kéo 4 bánh hạng trung và ký hợp đồng mua giấy phép của ISEK và cùng các bị can khác trong vụ án gây thất thoát số tiền 56,5 tỉ đồng của nhà nước.

Ký hợp đồng khống

Từ năm 2007 - 2013, nhiều lãnh đạo của VEAM, trong đó có bị can Trần Ngọc Hà đã nhiều lần bảo lãnh cho Vetranco - do VEAM giữ cổ phần chi phối 51% vốn điều lệ, vay tiền tại các ngân hàng, đồng thời cho Vetranco vay tiền nhiều lần trái quy định để ký các hợp đồng kinh doanh mua bán hàng hóa; VEAM ký hợp đồng mua hàng theo đề nghị của Vetranco theo hình thức trả tiền ngay, sau đó bán lại theo hình thức trả chậm cho Vetranco. Theo các hình thức trên, tính đến ngày 31.12.2018, Vetranco không thanh toán được cho VEAM tổng số tiền 216 tỉ đồng liên quan đến nhiều khoản.
Đáng chú ý, C03 xác định từ các nguồn vốn của VEAM như trên, nguồn vốn vay ngân hàng và vốn tự có, Vetranco đã lập các hợp đồng khống mua bán hàng hóa lòng vòng để chuyển tiền cho các doanh nghiệp vay trái quy định, gây thiệt hại tài sản của nhà nước gần 183 tỉ đồng. Trong đó, hành vi của bị can Hà gây thiệt hại hơn 75,8 tỉ đồng.
Trong vụ án này, C03 xác định, bị can Hà có nhiều hành vi vi phạm dẫn tới VEAM gây thất thoát của nhà nước tổng số tiền 135 tỉ đồng. Các bị can khác có vai trò đồng phạm và phải liên đới chịu trách nhiệm. Trong vụ án này, có một số hành vi, vụ việc khác, do thời hạn điều tra đã hết nên C03 đã tách ra để tiếp tục xem xét, xử lý.
VEAM là công ty trực thuộc Bộ Công thương, được thành lập ngày 12.5.1990, với mục tiêu trọng tâm là phát triển ngành cơ khí Việt Nam. Mặc dù nhiều sản phẩm VEAM sản xuất không có tính cạnh tranh, song VEAM vẫn có hàng ngàn tỉ đồng lợi nhuận mỗi năm nhờ các liên doanh Toyota Việt Nam (VEAM góp vốn 20%), Honda Việt Nam (tỷ lệ 30%) và Ford Việt Nam (tỷ lệ 25%). Hiện VEAM là một trong số doanh nghiệp ăn nên làm ra nhất của Bộ Công thương. Trong vài năm lại đây, mỗi năm doanh nghiệp này lãi khoảng 5.000 tỉ đồng.
Tuy nhiên, một số cuộc thanh tra, trong đó của Bộ Công thương năm 2019 cho biết quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của VEAM có rất nhiều vấn đề, gây thất thoát, lãng phí. Bộ Công thương đã chuyển hồ sơ 4 vụ có dấu hiệu sai phạm về quản lý kinh tế sang Bộ Công an để điều tra, xử lý.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.