Cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cùng 13 đồng phạm sắp hầu tòa

Dự kiến ngày 12.5 tới, TAND TP.Hà Nội sẽ mở phiên sơ thẩm, xét xử cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường cùng 13 đồng phạm trong vụ án buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh.

Trong đó, ông Cường cùng Nguyễn Việt Hùng, cựu Phó cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế); và Lê Đình Thanh, cựu công chức Cục Hải quan TP.HCM, bị xét xử về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, với khung hình phạt từ 3 - 12 năm tù.

Cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường bị bắt tạm giam từ ngày 10.12.2021

gia hân

Các bị cáo Nguyễn Minh Hùng, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP VN Pharma; Võ Mạnh Cường, cựu Giám đốc Công ty TNHH thương mại hàng hải quốc tế H&C (Công ty H&C); 2 cựu Phó tổng giám đốc Công ty CP VN Pharma Nguyễn Trí Nhật và Ngô Anh Quốc; 3 cựu cán bộ Công ty CP VN Pharma Phan Cẩm Loan, Lê Thị Vũ Phương và Nguyễn Thị Quyết; Phạm Anh Kiệt, cựu Tổng giám đốc Công ty Dược Sài Gòn; Phạm Quỳnh Trang, cựu nhân viên Công ty H&C bị xét xử về tội “buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh”, với khung hình phạt 20 năm tù, chung thân hoặc tử hình.

Hai bị cáo Phạm Hồng Châu, cựu Trưởng phòng thuộc Cục Quản lý Dược; và Nguyễn Thị Thu Thủy, cựu Phó phòng Quản lý giá thuốc (Cục Quản lý Dược), bị xét xử tội “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, với khung hình phạt 10 - 15 năm tù.

Theo kế hoạch, phiên tòa do thẩm phán Đào Bá Sơn làm chủ tọa, diễn ra trong 6 ngày (từ 12.5 - 17.5).

Đến thời điểm hiện tại đã có 29 luật sư đăng ký tham gia bào chữa cho 14 bị cáo, trong đó 6 luật sư bào chữa cho cựu Thứ trưởng Bộ Y tế Trương Quốc Cường.

Theo cáo trạng, lợi dụng những sơ hở trong công tác quản lý dược và hải quan, trong các năm 2008 - 2010, Nguyễn Lê Xuân Khang (là người Việt Nam định cư tại Canada và có quốc tịch Canada) đã bàn bạc, thống nhất với Nguyễn Minh Hùng lập hồ sơ các thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada để Công ty Cudupha, Công ty Vimedimex đứng tên xin cấp số đăng ký.

Thực tế, các hồ sơ thuốc đều là giả, nhưng do một số cán bộ của Cục Quản lý dược thiếu trách nhiệm hoặc có động cơ cá nhân đã làm trái công vụ trong quá trình thẩm định, xét duyệt. Từ đó đã có 7 loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada được cấp số đăng ký.

Sau khi có đăng ký thuốc, Nguyễn Minh Hùng đã cấu kết với Võ Mạnh Cường và nhiều bị can đặt hàng thuốc từ doanh nghiệp khác nhưng mang nhãn mác của Health 2000 Canada. Để hợp thức, Hùng và Cường chỉ đạo nhân viên dưới quyền làm giả các hợp đồng và phụ lục hợp đồng mua bán, làm giả chứng từ thay đổi nguồn gốc xuất xứ thuốc, hợp thức chứng từ thanh toán để thông quan, nhập khẩu 4 loại tân dược giả.

Đáng chú ý, 838.100 hộp tân dược giả do Công ty CP VN Pharma nhập khẩu có trị giá chỉ khoảng 1,2 triệu USD (tương đương 26 tỉ đồng) nhưng các bị can thống nhất nâng khống thêm giá mua hơn 1,3 triệu USD (tương đương 28,1 tỉ đồng), thành tổng cộng số thuốc có giá trị hơn 2,57 triệu USD (khoảng 54 tỉ đồng).

Để hợp thức hóa tiền mua thuốc, Nguyễn Minh Hùng đã trực tiếp hoặc chỉ đạo cấp dưới chuyển tiền vào tài khoản của 6 công ty ở nước ngoài rồi nhận lại tiền mặt tại Việt Nam thông qua dịch vụ chuyển tiền thuê.

Toàn bộ số thuốc trên đã được Công ty CP VN Pharma bán cho các doanh nghiệp, bệnh viện, nhà thuốc tổng cộng 623.819 hộp, thu lợi bất chính hơn 31,5 tỉ đồng. Cơ quan chức năng đã thu hồi gần 100.000 hộp thuốc và tiêu hủy nhưng còn hơn 100.000 hộp thuốc khác không xác định được Công ty CP VN Pharma đã tiêu thụ hay tiêu hủy.

Cáo trạng xác định, trong giai đoạn 2008 - 2014, ông Trương Quốc Cường giữ chức Cục trưởng Cục Quản lý dược, Phó chủ tịch thường trực Hội đồng xét duyệt thuốc (Bộ Y tế), đã thực hiện không đúng, không đầy đủ trách nhiệm được giao, thiếu giám sát, kiểm tra, kiểm soát hoạt động của nhóm chuyên gia thẩm định và bộ phận thường trực đăng ký thuốc, đồng ý xét duyệt cấp số đăng ký thuốc trong khi hồ sơ không đủ điều kiện cấp, dẫn đến hậu quả 6/7 loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada được nhập khẩu và tiêu thụ tại Việt Nam, với trị giá hơn 148 tỉ đồng.

Ông Trương Quốc Cường còn bị cáo buộc đã tiếp nhận nhiều thông tin cảnh báo, trong đó có cả cảnh báo từ cơ quan chức năng Canada và Cơ quan An ninh điều tra (Bộ Công an) nhưng không chỉ đạo đình chỉ lưu hành, thu hồi, tiêu hủy thuốc dẫn đến hậu quả các cơ sở y tế trong nước tiếp tục sử dụng các loại thuốc giả nhãn mác Health 2000 Canada, không rõ nguồn gốc xuất xứ để điều trị cho người bệnh.

Quá trình truy tố, bị can Trương Quốc Cường đã bày tỏ sự ăn năn hối hận và nộp 1,8 tỉ đồng để khắc phục một phần hậu quả thiệt hại do hành vi không đình chỉ lưu hành thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ gây ra.

Đối với Nguyễn Việt Hùng, với vai trò là Phó cục trưởng Cục Quản lý dược, Phó chủ tịch Hội đồng xét duyệt thuốc (Bộ Y tế), đã không thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ được giao, không kiểm tra, rà soát biên bản thẩm định và hồ sơ thuốc nên không phát hiện và ngăn chặn các sai phạm trong quá trình thẩm định, kết luận biên bản của nhân viên cấp dưới; khi tham gia họp hội đồng đã đồng ý cấp số đăng ký cho 7 loại thuốc mang nhãn mác Health 2000 Canada, trong khi hồ sơ không đủ điều kiện cấp.

Bị can Lê Đình Thanh là người được phân công kiểm tra hồ sơ hải quan của Công ty CP VN Pharma nhưng không kiểm tra, đối chiếu nên không phát hiện trên hồ sơ thuốc nhập khẩu có nhiều thông tin không thống nhất, thậm chí thuốc trên hợp đồng mua bán ít hơn thuốc nhập trên tờ khai hải quan… Trong khi đó, bị can Nguyễn Thị Thu Thủy với trách nhiệm được giao đã cố ý không chấp hành đúng các quy định của pháp luật và Bộ Y tế, tự ý thẩm định lại dựa trên các tài liệu được đưa trái quy định vào hồ sơ tiếp tay cho các loại thuốc giả, vốn không đủ điều kiện được phép lưu hành...