Đã 50 năm kể từ ngày vi xử lý máy tính đầu tiên - Intel 4004 - ra đời

Intel vừa kỷ niệm 50 năm ra đời của Intel 4004, bộ vi xử lý đầu tiên trên thế giới.

Tổng giám đốc điều hành tập đoàn Intel, ông Pat Gelsinger, phát biểu tại sự kiện Intel Innovation vào tháng 10 năm 2021, nhân dịp kỷ niệm 50 năm ra mắt Intel 4004, bộ vi xử lý đầu tiên có mặt trên thị trường. (Nguồn ảnh: Intel Corporation).

Kể từ khi ra mắt vào năm 1971, 4004 đã mở đường cho công nghệ điện toán sử dụng bộ vi xử lý hiện đại – đại diện cho những “bộ não” đằng sau đa số công nghệ tiên tiến, từ dữ liệu đám mây cho đến điện toán biên.

Bộ vi xử lý tạo tiền đề cho sự hội tụ của các siêu cường công nghệ - bao gồm các tính toán thông dụng, kết nối lan tỏa cơ sở hạ tầng từ dữ liệu đám mây-tới-điện-toán-biên tiên tiến và trí tuệ nhân tạo - từ đó thúc đẩy tiến độ đổi mới nhanh hơn bao giờ hết.

Năm 2021 đánh dấu kỷ niệm 50 năm kể từ ngày con chip 4004 ra mắt. Hãy cùng nhìn lại những thành tựu mà chúng ta đã gây dựng trong vòng nửa thế kỷ qua. Khoảnh khắc này thật sự rất quý giá đối với giới công nghệ, và đây chính là lý do tại sao điện toán trở nên phát triển như hiện nay!

Ông Pat Gelsinger, Tổng giám đốc điều hành của Intel

Tại sao khoảnh khắc này quan trọng

4004 là bộ vi xử lý tiên phong, và chính thành công của sản phẩm này đã chứng minh rằng việc tạo ra các mạch tích hợp phức tạp và lắp chúng trên một con chip có kích thước nhỏ cỡ ngón tay là hoàn toàn có thể. Phát minh này cũng thiết lập một phương pháp luận thiết kế logic ngẫu nhiên mới, tạo nền tảng để xây dựng các thế hệ vi xử lý tiếp theo, trước khi trải qua sự thay đổi để tạo ra các chip được thường gặp trong các thiết bị hiện đại ngày nay.

Ông Federico Faggin, cựu kỹ sư Intel, người đã thiết kế và sản xuất Intel 4004 cùng với Tedd Hoff và Stan Mazor, cho biết “[Nhìn lại] những năm 1970, chắc chắn rằng bộ vi xử lý đã thay đổi cách chúng ta thiết kế hệ thống, từ việc sử dụng phần cứng sang phần mềm. Nhưng tốc độ mà bộ vi xử lý phát triển theo thời gian và được ngành công nghiệp áp dụng thực sự đáng kinh ngạc."

Những điều hứa hẹn phía trước

Trong khi 4004 mở ra một kỷ nguyên điện toán hiện đại thông qua việc thiết kế và sản xuất bộ vi xử lý đầu tiên dành cho máy tính để bàn, thì bộ vi xử lý Intel Core thế hệ thứ 12 mới ra mắt - được tiết lộ tại sự kiện Intel Innovation vào tháng 10 - sẽ tiếp tục tạo ra một kỷ nguyên mới cho công nghệ điện toán. Kiến trúc kết hợp hiệu suất của dòng sản phẩm mới này đại diện cho sự thay đổi kiến trúc được tạo ra bằng cách hợp tác chặt chẽ giữa phần mềm và phần cứng, đảm bảo mang lại các cấp hiệu suất hàng đầu mới cho nhiều thế hệ sản phẩm sau này. Và với kinh nghiệm nghiên cứu trong các lĩnh vực điện toán lượng tử, cùng giải pháp Intel Horse Ridge II kiểm soát đông lạnh, điện toán mô phỏng não người (neuromorphic), với chip Intel Loihi 2 ra đời sau Intel 4004 nửa thế kỷ, Intel không ngừng đổi mới để khám phá các thị trường tiềm năng và vượt qua các giới hạn của điện toán.

Về lịch sử bộ vi xử lý 4004

Năm 1969, Tập đoàn Máy tính Nippon đã tiếp cận Intel để thiết kế một bộ vi mạch tích hợp cho Busicom 141-PF, mẫu thử chi tiết cho máy tính kỹ thuật của họ. Kỹ sư Faggin của Intel và đội ngũ của ông đã điều chỉnh các kế hoạch ban đầu cho 12 chip tùy chỉnh và thiết kế một bộ bốn chip - bao gồm cả CPU 4004 - để đáp ứng thách thức này. Cuối cùng, 4004, với kích thước nhỏ như ngón tay, đã được ra đời để cung cấp hiệu năng điện toán ngang bằng với công suất của một chiếc máy tính có kích cỡ bằng cả căn phòng, được chế tạo lần đầu vào năm 1946.