Đại hội đánh dấu bước phát triển mới của Đoàn

Đại hội đại biểu toàn quốc Đoàn TNCS Hồ Chí Minh lần thứ XI là sự kiện chính trị quan trọng của tuổi trẻ Việt Nam, đánh dấu bước phát triển mới của tổ chức Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Đại hội diễn ra trong thời điểm đất nước tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, phấn đấu sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Bối cảnh đó, đòi hỏi tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phải không ngừng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam, trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, đại diện chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của tuổi trẻ.

Hơn 1 năm qua, với tinh thần trách nhiệm, khẩn trương, nghiêm túc, Ban chấp hành Trung ương Đoàn khóa X đã xây dựng dự thảo Báo cáo chính trị, tổ chức nhiều hội nghị, lấy ý kiến góp ý của các cấp ủy Đảng, các nhà khoa học, chuyên gia, cán bộ Đoàn các thời kỳ, và đặc biệt lắng nghe những trao đổi, góp ý, gửi gắm của đoàn viên, thanh niên cho những việc làm được, những điểm còn hạn chế, yếu kém và đòi hỏi, yêu cầu đối với công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi 05 năm tới. Nhiều ý kiến tâm huyết, sâu sắc, đầy thực tiễn đã giúp Ban chấp hành Trung ương Đoàn khóa X cảm nhận sâu sắc sự quan tâm, chia sẻ, đồng hành của các cấp ủy Đảng, chính quyền, toàn xã hội đối với thanh niên, với công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi; nhận thức đầy đủ hơn trách nhiệm, sự tin yêu của tuổi trẻ cả nước với người bạn lớn Đoàn TNCS Hồ Chí Minh. Với tất cả tinh thần cầu thị, đánh giá thực chất, thẳng thắn, nghiêm túc trong tự phê bình; với đòi hỏi đổi mới, sáng tạo, thiết thực trong giải pháp để tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, xây dựng Đoàn vững mạnh, đoàn kết, phát huy thanh niên xung kích, tình nguyện, sáng tạo xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, Ban chấp hành Trung ương Đoàn khóa X đã nhiều lần thảo luận, tiếp thu tối đa các ý kiến góp ý xác đáng, hợp lý để hoàn chỉnh Báo cáo chính trị trình Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI.

Báo cáo chính trị do Ban chấp hành Trung ương Đoàn khóa X trình Đại hội gồm những nội dung chủ yếu sau:

PHẦN THỨ NHẤT ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI ĐOÀN TOÀN QUỐC LẦN THỨ X

Năm năm qua, cùng với sự phát triển của đất nước, thanh niên có sự phát triển toàn diện, trình độ học vấn được nâng lên, tầm vóc và thể trạng được cải thiện. Phần lớn thanh niên có trách nhiệm với bản thân, gia đình, xã hội, luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển của đất nước, phát huy truyền thống cách mạng, thể hiện rõ lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, có hành động thiết thực, cụ thể vì cộng đồng. Đảng, Nhà nước và nhân dân luôn đặt niềm tin sâu sắc vào thế hệ trẻ và đã có nhiều chủ trương, chính sách quan trọng, tạo điều kiện thuận lợi để chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng, phát huy vai trò, trách nhiệm của thanh thiếu nhi. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục có bước phát triển, thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm với thanh thiếu nhi và có đóng góp xứng đáng vào những thành tựu chung của đất nước.

Bám sát Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI, XII, với sự nỗ lực cố gắng của đông đảo đoàn viên, thanh niên và các cấp bộ đoàn, Nghị quyết Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ X đã được triển khai thực hiện nghiêm túc. Công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi đã đạt được những kết quả quan trọng. Nhiều nhân tố mới, điển hình tiên tiến trong thanh niên được phát hiện, tôn vinh, góp phần tạo dựng hình ảnh đẹp về lớp thanh niên Việt Nam thời kỳ mới.

Công tác giáo dục của Đoàn luôn được coi trọng, nội dung, phương thức tiếp tục được đổi mới. Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh được triển khai đồng bộ, thường xuyên, liên tục, với  nội dung, hình thức phù hợp với từng đối tượng thanh thiếu nhi. Chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam”, liên hoan thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác đã tuyên dương hàng trăm nghìn điển hình thanh niên. Nhiều mô hình, cách làm hay được xây dựng, nhân rộng. Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng được chú trọng triển khai. Giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tuyên truyền, học tập các Nghị quyết của Đảng, của Đoàn được triển khai với nhiều hình thức sáng tạo, như: học tập trực tuyến, thi trắc nghiệm, thi tự luận trên Internet, xây dựng phim ngắn, bản đồ tư duy. Các đợt sinh hoạt chính trị “Con đường cách mạng của thanh niên thời kỳ mới”, “Tự hào tiến bước dưới cờ Đảng”, “Tự hào tuổi trẻ thời đại Hồ Chí Minh”, “Nhớ về Bác lòng ta trong sáng hơn” và Hội thi “Ánh sáng soi đường” đã thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên, sinh viên tham gia. Công tác nắm bắt tình hình tư tưởng, định hướng dư luận trong thanh niên trước những diễn biến phức tạp và công tác đấu tranh với những luận điệu chống phá, âm mưu, hành động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch nhằm vào thanh niên được chú trọng hơn. Công tác giáo dục truyền thống được triển khai hiệu quả, bám sát các sự kiện lịch sử, chính trị, văn hóa của đất nước, theo hướng coi trọng tính giáo dục và tự giáo dục, phát huy truyền thống cách mạng, khơi dậy lòng yêu nước, bồi đắp tinh thần tự hào dân tộc cho thanh thiếu nhi. Nhiều đợt sinh hoạt truyền thống, hoạt động được tổ chức có hiệu quả, có sức lan tỏa, tiêu biểu như: cuộc thi “Tự hào Việt Nam”, ngày hội “Tôi yêu Tổ quốc tôi”, Liên hoan các nhóm tuyên truyền ca khúc cách mạng. Các hoạt động tuyên truyền về biển, đảo thu hút gần 7,6 triệu lượt thanh thiếu nhi tham gia, khơi dậy và phát huy lòng yêu nước, trách nhiệm bảo vệ chủ quyền, quyền chủ quyền, lợi ích quốc gia, dân tộc trong thanh thiếu nhi. Các hoạt động “Đền ơn đáp nghĩa - Uống nước nhớ nguồn”, về nguồn được tổ chức thường xuyên. Đặc biệt, hằng năm “Lễ thắp nến tri ân các Anh hùng liệt sỹ” được tổ chức rộng khắp tại tất cả các nghĩa trang liệt sỹ, thu hút hơn 4 triệu lượt đoàn viên, thanh thiếu nhi tham gia.

Công tác giáo dục đạo đức, lối sống được triển khai thực hiện theo phương châm coi trọng việc xác định giá trị, tiêu chí, chuẩn mực trong hành vi, lối sống, ứng xử của cán bộ, đoàn viên, thanh thiếu nhi. Cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới” góp phần tiếp tục định hình giá trị nhân ái, nghĩa tình, tinh thần trách nhiệm, chia sẻ với cộng đồng trong thanh niên. Đoàn đã phối hợp khá hiệu quả với nhà trường giáo dục đạo đức, lối sống, ứng xử văn minh, phòng chống bạo lực học đường, tệ nạn xã hội và các hành vi lệch chuẩn trong học sinh, sinh viên; đồng thời chủ động tổ chức nhiều hoạt động giáo dục về nếp sống mới, giá trị văn hóa dân tộc, xây dựng các mô hình lễ cưới tập thể, bài trừ các hủ tục trong thanh niên. Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật tiếp tục được triển khai thực hiện bằng nhiều phương thức sáng tạo, phù hợp với từng đối tượng thanh niên. Công tác cảm hóa, giáo dục thanh thiếu niên chậm tiến được quan tâm hơn với gần 10.000 đoàn xã, phường, thị trấn triển khai, giúp đỡ hơn 62.800 thanh thiếu niên chậm tiến.

Phương thức giáo dục của Đoàn ngày càng được đổi mới thông qua các phong trào hành động cách mạng; các đợt sinh hoạt chính trị, các diễn đàn thanh niên, đối thoại với thanh niên, các cuộc thi, hội thi; qua nêu gương điển hình tiên tiến, người tốt, việc tốt; định hướng thanh niên qua các phương tiện truyền thông, mạng xã hội. Hệ thống báo chí, xuất bản của Đoàn tiếp tục phát triển, đã xây dựng được nhiều tuyến bài, ấn phẩm, tổ chức nhiều hoạt động sau mặt báo góp phần giáo dục lòng yêu nước, định hướng giá trị đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi. Các thiết chế văn hóa do Đoàn quản lý tiếp tục được quan tâm đầu tư, phát huy hiệu quả trong công tác giáo dục thanh thiếu nhi.

Kính thưa Đại hội,

Phong trào “Xung kích, tình nguyện phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc” tiếp tục có bước phát triển mới, thể hiện rõ nét vai trò xung kích, tinh thần tình nguyện, sáng tạo của thanh niên trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh, đóng góp tích cực vào quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, đồng thời tạo môi trường thực tiễn phong phú, rộng lớn để phát huy, rèn luyện đoàn viên, thanh niên.

Xung kích phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế với hơn 455.000 công trình, phần việc thanh niên, hơn 2.200 dự án trong các lĩnh vực, mang lại giá trị kinh tế - xã hội cao. Phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới” được các cấp bộ đoàn chủ động đảm nhận, thực hiện một số nội dung trọng tâm như: tham gia xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn; hỗ trợ thanh niên làm kinh tế, ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất và đời sống sinh hoạt nông thôn; giữ gìn vệ sinh môi trường; tham gia xây dựng đời sống văn hóa. Phong trào “Tuổi trẻ tham gia xây dựng văn minh đô thị” được tổ chức theo phương thức lựa chọn nội dung, tổ chức thực hiện theo từng đợt cao điểm hoặc chiến dịch, gắn liền với yêu cầu, nhiệm vụ trọng tâm của từng địa phương; tập trung đảm nhận các công trình, phần việc thanh niên tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông, bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan đô thị, xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư và nếp sống văn hóa trong thanh thiếu nhi.

Các phong trào gắn với từng khối đối tượng thanh niên được xây dựng và triển khai theo hướng coi trọng và phát huy nhiệm vụ chuyên môn, thế mạnh của từng khối đối tượng, vận động thanh niên thi đua hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị ở từng địa phương, cơ quan, đơn vị. Thanh niên trường học với phong trào “Sinh viên 5 tốt”, „Học sinh 3 rèn luyện‘, ‚Khi tôi 18“. Công chức, viên chức trẻ với  phong trào “3 trách nhiệm”, tích cực tham gia cải cách hành chính, phục vụ người dân và doanh nghiệp. Thanh niên công nhân thi đua lao động, sản xuất, tích cực rèn luyện tay nghề, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, bảo đảm an toàn lao động. Lực lượng thanh niên xung phong đã đảm nhận, triển khai thực hiện 12 dự án Làng Thanh niên lập nghiệp khu vực biên giới, xã đặc biệt khó khăn. Đội ngũ doanh nhân trẻ đã vượt qua khó khăn, tiếp tục đổi mới sáng tạo, thúc đẩy sản xuất, kinh doanh.

Các hoạt động hội nhập quốc tế thanh niên được tăng cường, nâng cao kiến thức, kỹ năng hội nhập, tuyên truyền, quảng bá về đất nước, con người Việt Nam, góp phần rèn luyện bản lĩnh, tâm thế, tác phong, ứng xử của thanh niên trong hội nhập trên nền tảng văn hóa dân tộc.

Xung kích, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng được triển khai sâu rộng với hình thức phong phú, đa dạng. Phong trào “Thanh niên tình nguyện” có bước phát triển, thu hút sự quan tâm, ủng hộ của xã hội, với trên 16 triệu lượt đoàn viên, thanh niên tham gia. Phương thức tổ chức phong trào được đổi mới theo hướng triển khai các chương trình, chiến dịch, hoạt động trong các đối tượng thanh niên. Chương trình Tiếp sức mùa thi với hơn 272.000 lượt thanh niên, sinh viên tình nguyện; 4 chiến dịch Mùa hè xanh, Hoa phượng đỏ, Kỳ nghỉ hồng, Hành quân xanh thu hút hơn 6 triệu lượt thanh niên tình nguyện tham gia. Tình nguyện mùa đông, Xuân tình nguyện được mở rộng với hơn 3 triệu lượt thanh niên. Thanh niên chiếm 95% tổng số người hiến máu tình nguyện. Các hoạt động tình nguyện tại chỗ, tình nguyện thường xuyên, tình nguyện quốc tế được triển khai gắn với nhiệm vụ chính trị của từng địa phương, cơ quan, đơn vị. Các hoạt động tình nguyện đột xuất tham gia phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, ứng cứu tai nạn giao thông được triển khai kịp thời.

Trong Xung kích bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, tổ chức Đoàn các cấp đã phối hợp với các ngành chức năng thường xuyên giáo dục đoàn viên, thanh niên về vai trò, trách nhiệm và nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc, ý thức cảnh giác cách mạng; giáo dục đoàn viên, thanh niên lực lượng vũ trang có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với Đảng, với chế độ và nhân dân; phát huy vai trò xung kích của thanh niên tham gia thực hiện nghĩa vụ quốc phòng an ninh. Tích cực tham gia công tác tuyển quân và thực hiện chính sách hậu phương quân đội. Cuộc vận động “Nghĩa tình biên giới, hải đảo” được thực hiện hiệu quả với nhiều giải pháp thiết thực, thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên tham gia và tạo sự lan tỏa cao trong xã hội: tổ chức các hoạt động kết nghĩa giữa Đoàn Thanh niên các địa phương với Đoàn Thanh niên, đơn vị quân đội nơi biên giới, hải đảo; thực hiện các công trình, hành trình, hoạt động vì chủ quyền biên giới, biển đảo;  vận động trên 215 tỷ đồng ủng hộ cán bộ, chiến sỹ, thanh thiếu nhi và nhân dân vùng biên giới, hải đảo. Phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” góp phần đấu tranh phòng, chống tội phạm và tệ nạn xã hội. Các hoạt động tham gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông đạt kết quả rõ nét, thu hút trên 5 triệu lượt thanh thiếu nhi tham gia; triển khai nhiều mô hình thanh niên tham gia bảo đảm trật tự an toàn giao thông; tổ chức 46 đội thanh niên tình nguyện sơ, ứng cứu nhanh tai nạn giao thông trên Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh đoạn qua Tây Nguyên. Phong trào thi đua “Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao”, “Thanh niên Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy” được triển khai liên tục, rộng khắp và hiệu quả.

Xung kích lao động sáng tạo, làm chủ khoa học công nghệ với nhiều hoạt động phong phú, nổi bật là các hoạt động “Sáng tạo trẻ” với hàng chục nghìn sáng kiến, giải pháp cải tiến kỹ thuật, ứng dụng khoa học, công nghệ mới vào sản xuất và đời sống. Phong trào “Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học và công nghệ”, “Tuổi trẻ Công an nhân dân tiến quân vào khoa học công nghệ”; ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp; các hội thi tay nghề trong công nhân và lao động trẻ; hội thao kỹ thuật sáng tạo tuổi trẻ thu hút đông thanh niên tham gia. Các cuộc thi, giải thưởng sáng tạo trẻ tiếp tục được mở rộng, tạo môi trường, động lực cho thanh thiếu nhi thi đua sáng tạo. Hoạt động phát hiện, biểu dương, tôn vinh, hỗ trợ tài năng trẻ được quan tâm tổ chức ở các cấp. Hệ thống cơ sở dữ liệu của hơn 3.000 tài năng trẻ Việt Nam được hoàn thành.  

Xung kích bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu được cụ thể hóa bằng nhiều hoạt động thiết thực, tạo hiệu ứng lan tỏa trong xã hội với hơn 5 triệu lượt đoàn viên, thanh niên tham gia. Các hoạt động vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, bảo vệ nguồn nước, bảo vệ dòng sông quê hương được triển khai đa dạng. Ngày Chủ nhật xanh, các đợt ra quân cao điểm hưởng ứng Ngày môi trường thế giới, chiến dịch “Hãy làm sạch biển”, các hoạt động tham gia khắc phục sự cố môi trường ở các tỉnh miền Trung được tổ chức với đông đảo thanh niên tham gia, hiệu quả thiết thực. Hơn 14.000 đội hình thanh niên bảo vệ môi trường được thành lập, hoạt động khá hiệu quả. Đoàn viên, thanh niên đóng góp hàng triệu ngày công, vận động hơn 21 tỉ đồng xây dựng chòi tránh lũ cho hộ nghèo, gia đình chính sách khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung; hỗ trợ nhân dân khắc phục tình trạng hạn hán ở Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và xâm nhập mặn khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long.

Phong trào “Đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp” được đẩy mạnh, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần giải quyết ngày càng tốt hơn nhu cầu, nguyện vọng, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của thanh niên, huy động được các nguồn lực xã hội hỗ trợ thanh niên trong học tập, lập thân, lập nghiệp, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần, phát triển kỹ năng xã hội.

Đồng hành với thanh niên trong học tập, tập trung triển khai và nâng cao hiệu quả hoạt động của các câu lạc bộ học thuật, các sân chơi, ngày hội, diễn đàn trực tuyến giúp học sinh, sinh viên trang bị phương pháp học tập, kỹ năng thực hành, tư duy sáng tạo, phương pháp nghiên cứu khoa học. Các quỹ khuyến học, khuyến tài, giải thưởng, học bổng dành cho học sinh, sinh viên tiếp tục được mở rộng về quy mô, nâng cao về chất lượng, trong năm năm qua đã cấp học bổng cho gần 780.000 lượt học sinh, sinh viên với tổng giá trị trên 792 tỷ đồng. Chương trình “Tiếp sức đến trường” hỗ trợ gần 500.000 học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn với các hoạt động như xây nhà bán trú dân nuôi, các điểm trường, trường học cho học sinh vùng sâu, vùng xa, hỗ trợ sinh viên vay vốn tín dụng học tập, trao tặng sách vở, đồ dùng học tập, vận động học sinh đã bỏ học và có nguy cơ bỏ học trở lại trường.

Đồng hành với thanh niên trong nghề nghiệp, việc làm, các cấp bộ đoàn chú trọng tổ chức các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức, tư vấn, hỗ trợ thanh niên trong nghề nghiệp, việc làm.  Tư vấn, hướng nghiệp cho hơn 8 triệu lượt thanh niên, học sinh, tham gia dạy nghề cho hơn 420.000 thanh niên, giới thiệu việc làm cho hơn 2 triệu thanh niên, tập trung trong bộ đội xuất ngũ, sinh viên, thanh niên khuyết tật, thanh niên hoàn lương. Phối hợp hiệu quả với nhiều bộ, ngành tổ chức các hội thi tay nghề, thao diễn kỹ thuật cho thanh niên công nhân; tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, hỗ trợ thanh niên nông thôn xây dựng, phát triển các mô hình kinh tế, phát triển sản xuất. Đến nay, nguồn Quỹ Quốc gia về việc làm cho thanh niên vay hơn 72 tỷ đồng; dư nợ ủy thác của Ngân hàng Chính sách xã hội trong hệ thống Đoàn thanh niên đạt gần 20.250 tỷ đồng với 841.000 hộ thanh niên vay. Các cấp bộ đoàn xây dựng trên 14.000 mô hình thanh niên phát triển kinh tế giỏi, 356 hợp tác xã thanh niên và gần 1.200 tổ hợp tác thanh niên phát triển kinh tế; vận động thanh niên liên kết sản xuất kinh doanh, trao đổi kinh nghiệm làm giàu chính đáng. Chương trình “Thanh niên khởi nghiệp” được triển khai với nhiều hoạt động như truyền thông về khởi nghiệp; tổ chức các cuộc thi ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp; tổ chức tư vấn, hỗ trợ thông tin, kiến thức, kỹ năng và vốn cho thanh niên khởi nghiệp; thành lập Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp. Các trung tâm dịch vụ việc làm, dạy nghề giới thiệu việc làm, giáo dục nghề nghiệp của Đoàn đã chủ động đổi mới, tăng cường liên kết, phối hợp với các tổ chức, doanh nghiệp, đơn vị đào tạo và tuyển dụng lao động. Hoạt động tham gia xây dựng và giám sát thực thi các chính sách về nghề nghiệp, việc làm cho thanh niên được kiên trì thực hiện.

Đồng hành với thanh niên nâng cao sức khỏe thể chất và đời sống văn hóa tinh thần được triển khai rộng khắp. Phong trào thể thao quần chúng được tổ chức sôi nổi ở cơ sở. Nhiều hoạt động thể thao có uy tín xã hội tiếp tục được đầu tư, nâng cao chất lượng. Các hoạt động giáo dục, chăm sóc sức khỏe vị thành niên, phòng chống tệ nạn xã hội trong thanh niên ngày càng được quan tâm. Nhiều chương trình văn hóa, nghệ thuật quy mô lớn được tổ chức, có sức lan tỏa. Hoạt động chăm lo đời sống văn hóa tinh thần, đồng hành với thanh niên công nhân được tăng cường, bước đầu hỗ trợ được một bộ phận thanh niên công nhân có hoàn cảnh khó khăn. Chất lượng, hiệu quả hoạt động của các thiết chế văn hóa, thể thao, vui chơi, giải trí của Đoàn được nâng cao.

Đồng hành với thanh niên phát triển kỹ năng xã hội với nhiều hình thức tuyên truyền nâng cao nhận thức, tổ chức các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kiến thức cho cán bộ nòng cốt về kỹ năng xã hội; tổ chức các lớp huấn luyện, trại huấn luyện kỹ năng xã hội cho thanh niên. Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, tạo môi trường để thanh niên rèn luyện kỹ năng thông qua các phong trào, chương trình, các hoạt động trải nghiệm thực tiễn.

Kính thưa Đại hội

Công tác xây dựng Đoàn vững mạnh, mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên được chú trọng. Cả nhiệm kỳ kết nạp hơn 5 triệu đoàn viên mới. Hiện nay, toàn Đoàn có hơn 6,4 triệu đoàn viên. Chương trình “Rèn luyện đoàn viên” được sửa đổi phù hợp hơn với từng đối tượng, gắn rèn luyện đoàn viên với đánh giá chất lượng đoàn viên. Một số giải pháp về khuyến khích đoàn viên sinh hoạt nơi cư trú, xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý đoàn viên được triển khai. Tỷ lệ đoàn viên trung bình, yếu giảm 4,2% so với đầu nhiệm kỳ. Các giải pháp xây dựng “Chi đoàn mạnh”, một số mô hình sinh hoạt đoàn phù hợp với khu vực địa bàn dân cư như chi đoàn liên kết 3 chi, chi đoàn 4 chủ động, chi đoàn chủ động công tác, đạt nhiều kết quả tích cực. Nội dung và hình thức sinh hoạt chi đoàn từng bước đổi mới theo hướng linh hoạt, đảm bảo nguyên tắc, phù hợp với điều kiện học tập, công tác của đoàn viên. Tỷ lệ chi đoàn xếp loại vững mạnh tăng 3,92%, xếp loại yếu giảm 0,37%; chi đoàn cơ sở xếp loại yếu giảm 0,45% so với đầu nhiệm kỳ. Một số chủ trương mới được triển khai góp phần nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở như: thí điểm nhiệm kỳ đại hội đoàn tại một số khu vực đặc thù tại 19 tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc; xây dựng và thành lập mới trên 2.400 tổ chức Đoàn, Hội trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước; củng cố, nâng cao chất lượng tổ chức cơ sở đoàn tại địa bàn dân cư. Tỷ lệ đoàn cơ sở xếp loại xuất sắc tăng 5,1%, xếp loại yếu giảm 1,44% so với đầu nhiệm kỳ.

Xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị trong tình hình mới, các cấp bộ đoàn đã tăng cường phát huy dân chủ, quy hoạch cán bộ đúng tiêu chuẩn, khách quan. Công tác quản lý, sử dụng cán bộ đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định. Công tác luân chuyển cán bộ được tiến hành thường xuyên, thực hiện luân chuyển từ trên xuống, từ dưới lên, luân chuyển sang các ngành và các địa phương. Trong nhiệm kỳ, 11.963 cán bộ đoàn được luân chuyển, bố trí công tác khác, 961 cán bộ đoàn được luân chuyển trong hệ thống. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ được đổi mới theo hướng chuẩn hóa chức danh, thí điểm đào tạo lãnh đạo trẻ. 14.900 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác các cấp được tổ chức. Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam ngày càng phát huy tốt vai trò trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn các cấp. Ban Thường vụ Trung ương Đoàn ban hành chỉ thị 01 về việc rèn luyện tác phong, thực hiện lề lối công tác của cán bộ đoàn với quy định 8 điều cán bộ đoàn nên làm và 8 điều cán bộ đoàn không nên làm, bước đầu tạo chuyển biến tích cực.

Công tác mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên, vai trò nòng cốt chính trị của Đoàn đối với Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và các tổ chức thành viên của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam được tăng cường. Nội dung, phương thức đoàn kết, tập hợp thanh niên ngày càng phong phú, có nhiều đổi mới, hướng tới nhu cầu và nguyện vọng chính đáng của thanh niên. Tập hợp thanh niên học tập, công tác, lao động ở nước ngoài có chuyển biến tích cực. Tỷ lệ tập hợp thanh niên đạt trên 53%.

Công tác kiểm tra, giám sát được quan tâm, duy trì kiểm tra theo chuyên đề. Nội dung kiểm tra, giám sát bám sát với thực tiễn công tác; hình thức kiểm tra, giám sát có đổi mới; quy trình kiểm tra, giám sát chặt chẽ và khoa học hơn, góp phần phát hiện nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả để tham mưu nhân rộng, đồng thời giúp các cấp bộ đoàn đánh giá chính xác hơn thực trạng tổ chức, giữ vững kỷ cương, nguyên tắc tổ chức của Đoàn.

Kính thưa Đại hội,

Công tác phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng có nhiều chuyển biến tích cực. Phong trào “Thiếu nhi Việt Nam thi đua làm theo 5 điều Bác Hồ dạy”, chương trình “Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Việt Nam” với hơn 33 triệu lượt thiếu niên, nhi đồng đạt danh hiệu “Cháu ngoan Bác Hồ” các cấp. Công tác xây dựng Đội có chuyển biến tích cực. Tổ chức kết nạp mới hơn 7,1 triệu đội viên. Chương trình “Rèn luyện đội viên” có sự đổi mới. Công tác phát triển tổ chức Đội trong các trường ngoài công lập, các trường có yếu tố nước ngoài được thực hiện tại một số địa phương. Công tác bồi dưỡng, huấn luyện đội ngũ cán bộ phụ trách và chỉ huy đội được chú trọng với các hình thức: Trại huấn luyện kỹ năng, lớp tập huấn, thi giáo viên làm Tổng phụ trách Đội giỏi, sinh hoạt CLB phụ trách thiếu nhi. Cuộc vận động “Vì đàn em thân yêu” đã giúp đỡ trên 3,2 triệu lượt thiếu niên, nhi đồng với hơn 123.000 công trình vì đàn em, trị giá 295 tỷ đồng. Các hoạt động phối hợp với các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân trong xây dựng, triển khai thực hiện Luật Trẻ em được quan tâm, chú trọng. Hệ thống Nhà thiếu nhi cấp tỉnh, cấp huyện từng bước nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động. Công tác phối hợp giữa Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp với ngành Giáo dục Đào tạo và các ngành chức năng trong công tác phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng ngày càng hiệu quả.

Công tác quốc tế thanh niên tiếp tục được mở rộng, đổi mới, có bước phát triển về chiều sâu, đóng góp tích cực vào thành công chung của công tác đối ngoại nhân dân. Công tác tuyên truyền đối ngoại được tăng cường. Công tác thanh niên ngoài nước được đẩy mạnh, chú trọng kết nối, định hướng, thành lập tổ chức Đoàn, Hội ở ngoài nước, hướng dẫn về nghiệp vụ công tác đối với các tổ chức Đoàn, Hội thanh niên, sinh viên Việt Nam ở nước ngoài.

Công tác tham gia xây dựng và bảo vệ Đảng, xây dựng chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội được các cấp bộ đoàn nghiêm túc quán triệt, triển khai trong cán bộ đoàn, đoàn viên, tuyên truyền trong thanh niên về các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, trọng tâm là Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, XII của Đảng, Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, khóa XII, Chỉ thị số 03 và 05 của Bộ Chính trị với hình thức, cách làm phong phú, có nhiều đổi mới. Các cấp bộ đoàn tập trung đẩy mạnh triển khai cuộc vận động “Đoàn viên phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”. Toàn Đoàn giới thiệu hơn 1,1 triệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét kết nạp, trong đó 654.714 đoàn viên ưu tú được kết nạp Đảng. Hơn 11.000 cán bộ đoàn tham gia cấp ủy đảng, hơn 9.800 cán bộ Đoàn tham gia Quốc hội khóa XIV và Hội đồng nhân dân các cấp. Đoàn tích cực góp ý các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến thanh niên và công tác thanh niên. Chủ động triển khai Nghị quyết liên tịch với Chính phủ, định kỳ hằng năm có báo cáo, đánh giá, đề xuất nội dung mới với Thủ tướng Chính phủ.

Phương thức chỉ đạo của Đoàn có nhiều đổi mới, quyết liệt hơn. Chủ trương tập trung về cơ sở, chăm lo giải quyết những vấn đề bức thiết của thanh niên và công tác đoàn được thực hiện đồng bộ trong toàn hệ thống. Nhiều nội dung công tác lớn được ban hành sớm ngay đầu nhiệm kỳ. Các chương trình phối hợp với các ngành, tổ chức kinh tế, xã hội trong giáo dục, bồi dưỡng, chăm lo và phát huy thanh niên được mở rộng, nâng cao chất lượng. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chỉ đạo, điều hành, thông tin, báo cáo trong hệ thống Đoàn được tăng cường. Tính đến hết tháng 9 năm 2017, các cấp bộ đoàn đã thực hiện đạt 5/9 chỉ tiêu, 4/9 chỉ tiêu không đạt. Trung ương Đoàn đã triển khai 9 đề án, chương trình, 01 chương trình chưa được ban hành.

Kính thưa đại hội.

Bên cạnh những kết quả đạt được, chúng ta nghiêm túc kiểm điểm những hạn chế, yếu kém. Đó là các hoạt động giáo dục thanh thiếu nhi nhiều nơi còn hình thức, chưa theo kịp yêu cầu của thực tiễn, đặc điểm phát triển và sự biến động của tình hình thanh thiếu nhi. Công tác giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi chưa đáp ứng yêu cầu của tình hình mới. Hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật không cao. Công tác dự báo và nắm bắt tình hình tư tưởng, định hướng thanh niên ở nhiều nơi không kịp thời; xử lý các vấn đề nổi cộm phát sinh trong thanh niên còn lúng túng. Một số chương trình, nội dung hoạt động có biểu hiện dàn trải, hình thức, thiếu hấp dẫn, mới chỉ thu hút một bộ phận đoàn viên tích cực, thanh niên tiên tiến tham gia, kết quả thiếu tính bền vững. Hiệu quả triển khai một số phong trào thi đua không rõ nét, thiếu tính thường xuyên. Tổ chức cơ sở đoàn ở một số nơi không quan tâm đến công tác bồi dưỡng, nâng cao chất lượng kết nạp đoàn viên. Công tác quản lý đoàn viên còn lỏng lẻo. Chất lượng sinh hoạt, hoạt động của chi đoàn trên địa bàn dân cư còn yếu. Đổi mới phương thức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn chưa đáp ứng yêu cầu. Vai trò của Đoàn trong phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh ở những khu vực, địa bàn đặc thù chưa có nhiều chuyển biến tích cực; việc giám sát thực hiện quyền trẻ em và kiến nghị xử lý các vụ việc xâm hại, bạo hành, tai nạn thương tích đối với trẻ em còn chậm. Đoàn chưa kịp thời trong nghiên cứu, đề xuất giải pháp để khắc phục, giải quyết các vấn đề xã hội trong thanh thiếu nhi.

Những hạn chế nêu trên có nguyên nhân khách quan là do nhu cầu của thanh niên ngày càng cao và đa dạng; một số cấp ủy đảng chưa làm tốt trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các chủ trương, nghị quyết về công tác thanh niên; một số cấp chính quyền chậm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách cho thanh niên và công tác thanh niên. Song trực tiếp và quyết định nhất là các nguyên nhân chủ quan: Công tác tham mưu của một số cấp bộ đoàn với cấp ủy đảng, chính quyền trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi thiếu chủ động, không hiệu quả. Một bộ phận cán bộ đoàn còn hạn chế về kỹ năng, nghiệp vụ; tư duy và tác phong chậm đổi mới; không gắn bó với thanh niên, không sâu sát cơ sở, làm việc thụ động, đối phó, ngại việc khó, thiếu tính sáng tạo; chưa thể hiện rõ vai trò thủ lĩnh của thanh niên; cá biệt có cán bộ đoàn còn biểu hiện cơ hội, thiếu trách nhiệm trong công tác. Công tác quy hoạch, đào tạo đội ngũ cán bộ kế cận ở nhiều đơn vị còn bị động. Hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện các nguyên tắc trong tổ chức, hoạt động của Đoàn chưa cao. Công tác chỉ đạo thực hiện các chỉ tiêu thiếu quyết liệt.

Kính thưa Đại hội,

Thực tiễn công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi trong nhiệm kỳ qua đã bổ sung cho chúng ta những bài học kinh nghiệm phong phú: Đó là bài học về sự lãnh đạo của Đảng đóng vai trò quyết định đối với sự thành công của công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Các cấp bộ đoàn phải chủ động, kiên trì, linh hoạt tham mưu cấp ủy đảng quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi. Bài học coi trọng xây dựng Đoàn vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và hành động; trước hết phải xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn đáp ứng đòi hỏi, yêu cầu của tình hình mới. Bài học không ngừng đổi mới nội dung, phương thức hoạt động; tập trung các giải pháp khắc phục những hạn chế, yếu kém, những bất cập của Đoàn đã tồn tại trong thời gian dài; chỉ đạo, điều hành quyết liệt; sâu sát cơ sở, hướng về cơ sở và phát huy tính chủ động, sáng tạo của cơ sở; tăng cường công tác kiểm tra, giám sát. Bài học chủ động, thường xuyên nắm bắt tình hình, nhu cầu thanh niên, lựa chọn phương thức tiếp cận phù hợp xu thế phát triển, có sức tác động mạnh đến thanh niên để định hướng, vận động, phát huy thanh niên. Triển khai phong trào phải xuất phát từ đời sống thanh niên, từ thực tiễn cơ sở, có chọn điểm, rút kinh nghiệm, nhân rộng. Đó còn là bài học chú trọng phát huy các nguồn lực, công cụ, thiết chế của Đoàn, đẩy mạnh công tác phối hợp với các ngành, tổ chức và xã hội hoá nguồn lực cho công tác đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.

PHẦN THỨ HAI MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ, GIẢI PHÁP CÔNG TÁC ĐOÀN VÀ PHONG TRÀO THANH THIẾU NHI NHIỆM KỲ 2017 – 2022

Những năm tới, tình hình thế giới có nhiều diễn biến rất phức tạp nhưng hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, khởi nghiệp sáng tạo đang là một xu thế lớn. Ở trong nước, thế và lực, sức mạnh tổng hợp của đất nước ngày càng tăng; đồng thời uy tín của Việt Nam trong khu vực và quốc tế ngày càng được nâng cao. Trong tương quan xã hội, hiện nay, thanh niên Việt Nam có trên 23,6 triệu; thiếu niên, nhi đồng có 12 triệu. Bối cảnh đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, phát triển kinh tế tư nhân mang đến cả thời cơ và thách thức đối với thanh niên. Trong xã hội, đã và đang xuất hiện lớp thanh niên tiên tiến, đi đầu và thành công trong học tập, lao động, sản xuất, kinh doanh và hội nhập, có điều kiện tiếp cận với những cơ hội phát triển tốt hơn, tuy nhiên một bộ phận thanh niên yếu thế, thất nghiệp, lâm vào cảnh đói nghèo, thiếu cơ hội phát triển, đặt ra yêu cầu, thách thức quan trọng hàng đầu trong giải quyết nghề nghiệp, việc làm cho thanh niên. Tình hình vi phạm pháp luật, mắc tệ nạn xã hội trong thanh thiếu niên diễn biến phức tạp. Tầm vóc và thể trạng của thanh niên từng bước được cải thiện nhưng vẫn còn thua kém so với khu vực và thế giới. Kỹ năng nhiều mặt của thanh niên còn hạn chế, chưa đáp ứng yêu cầu hội nhập. Đời sống văn hóa tinh thần của phần lớn thanh niên, nhất là thanh niên công nhân, nông thôn, dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn chưa được đáp ứng đầy đủ. Đại bộ phận thanh niên ý thức rõ trách nhiệm của mình đối với Tổ quốc và nhân dân, luôn tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển của đất nước, thể hiện rõ lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, lối sống vì cộng đồng. Tuy nhiên, một bộ phận thanh niên còn dao động, giảm sút niềm tin, phai nhạt lý tưởng, xa rời truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc; sống thực dụng, lười học tập, lao động.

Đảng, Nhà nước luôn quan tâm, đặt niềm tin sâu sắc, kỳ vọng to lớn, tạo mọi điều kiện thuận lợi để chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng và phát huy thế hệ trẻ. Bối cảnh đó, đòi hỏi Đoàn TNCS Hồ Chí Minh phải thường xuyên cổ vũ, động viên, khuyến khích và phát huy lớp thanh niên tiên tiến; tập trung chăm lo cho nhóm thanh niên yếu thế vượt qua khó khăn, vươn lên trong cuộc sống.

Mục tiêu công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi giai đoạn 2017- 2022 là “Xây dựng lớp thanh niên thời kỳ mới có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh chính trị vững vàng, giàu lòng yêu nước; có đạo đức, lối sống văn hóa, trách nhiệm, tuân thủ pháp luật, yêu chuộng hòa bình; có tri thức, sức khỏe, hoài bão và khát vọng vươn lên. Xây dựng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thực sự vững mạnh, tập hợp đoàn kết đông đảo thanh niên, xứng đáng là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam. Nâng cao trách nhiệm phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và tích cực tham gia bảo vệ, chăm sóc, giáo dục thiếu niên, nhi đồng. Phát huy tinh thần xung kích, tình nguyện, sáng tạo của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa”

KHẨU HIỆU HÀNH ĐỘNG: Tuổi trẻ Việt Nam tiên phong, bản lĩnh, đoàn kết, sáng tạo, phát triển.

Nhiệm kỳ XI, Đoàn dự kiến xác lập một số chỉ tiêu trọng tâm: 100% cán bộ, đoàn viên và 80% thanh niên được học tập, quán triệt, tuyên truyền về các nghị quyết của Đảng, của Đoàn; 100% Đoàn xã, phường, thị trấn xây dựng được ít nhất 01 mô hình, giải pháp tư vấn giúp đỡ, hỗ trợ thanh thiếu niên yếu thế; Đoàn viên, thanh niên đề xuất 5 triệu ý tưởng, sáng kiến; Trồng mới 30 triệu cây xanh; Hỗ trợ vay vốn 10 nghìn tỷ đồng cho thanh niên làm kinh tế; Hỗ trợ 01 nghìn dự án khởi nghiệp sáng tạo của thanh niên; Tư vấn hướng nghiệp cho 10 triệu lượt thanh thiếu niên; giới thiệu việc làm cho 1,5 triệu thanh niên; Xây dựng mới tại mỗi xã, phường, thị trấn ít nhất 01 điểm sinh hoạt, vui chơi cho thanh thiếu nhi; Hỗ trợ, giúp đỡ 1,5 triệu thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn; Kết nạp 5 triệu đoàn viên, tỷ lệ đoàn kết tập hợp thanh niên đạt ít nhất 60%; Giới thiệu 1 triệu đoàn viên ưu tú cho Đảng, trong đó phấn đấu ít nhất 700 nghìn đảng viên mới được kết nạp từ đoàn viên ưu tú.

Kính thưa Đại hội,

Để thực hiện thắng lợi mục tiêu đã nêu, Công Tác Đoàn Và Phong Trào Thanh Thiếu Nhi Nhiệm Kỳ 2017 – 2022 tập trung một số nhiệm vụ, giải pháp sau:

Toàn Đoàn tiếp tục tập trung triển khai hiệu quả Chương trình hành động thực hiện Chỉ thị số 42-CT/TW ngày 24/3/2015 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, giai đoạn 2015 - 2030”. Coi trọng tuyên truyền, giáo dục thanh niên sống có lý tưởng cách mạng, có niềm tin và kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, kế tục trung thành và xuất sắc sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng, của dân tộc.

Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; Xây dựng và triển khai các giá trị tiêu chí, chuẩn mực trong hành vi, lối sống, ứng xử của thanh thiếu nhi trên nền các giá trị cốt lõi của tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Đề cao trách nhiệm nêu gương, tự giác học trước, làm theo trước của cán bộ đoàn chủ chốt các cấp. Tiếp tục triển khai sâu rộng Chương trình “Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam”, tổ chức tuyên dương thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác các cấp. Nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, tư tưởng. Coi trọng công tác tuyên truyền, học tập và vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, của Đoàn vào thực tiễn công tác và đời sống thanh niên. Đổi mới cách thức tuyên truyền, học tập, triển khai các Nghị quyết của Đảng, của Đoàn trong đoàn viên, thanh niên. Tổ chức tốt các đợt sinh hoạt chính trị trong cán bộ, đoàn viên, thanh niên. Chủ động cung cấp thông tin, trang bị kiến thức, phương pháp, kỹ năng để thanh niên tự phòng ngừa, tự sàng lọc, tự đấu tranh với các luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, chống phá. Thường xuyên nắm bắt tình hình tư tưởng, dư luận xã hội và định hướng dư luận trong thanh niên thông qua mạng lưới thăm dò dư luận, đối thoại trực tiếp, ứng dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội. Triển khai các giải pháp thiết thực, phù hợp giáo dục truyền thống cách mạng, lòng yêu nước, tinh thần tự hào, tự tôn dân tộc cho thanh thiếu nhi. Tập trung tổ chức các chương trình, hoạt động có tính giáo dục đồng loạt, rộng khắp nhân dịp các sự kiện chính trị, các ngày lễ lớn của Đảng, của dân tộc, của Đoàn, Hội, Đội.  Tăng cường giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi. Tập trung giáo dục lòng nhân ái, tính trung thực, trách nhiệm; tinh thần hiếu học, yêu lao động, tác phong công nghiệp trong lao động; ý thức giữ gìn và phát huy truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa nhân loại. triển khai đồng bộ và hiệu quả cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Việt Nam thời kỳ mới”. Xây dựng, phát hiện, bồi dưỡng, tôn vinh và nhân rộng các điển hình tiên tiến có sức hiệu triệu, hấp dẫn. Xây dựng gia đình trẻ no ấm, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh. Triển khai các giải pháp tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, trong đoàn viên, thanh niên. Chú trọng tuyên truyền, phổ biến kiến thức quốc phòng an ninh, nâng cao trách nhiệm, ý thức bảo vệ chủ quyền đất nước, lợi ích quốc gia, dân tộc trong đoàn viên, thanh niên. Phấn đấu 100% tổ chức Đoàn xã, phường, thị trấn mỗi năm giúp đỡ, hỗ trợ, cảm hoá được ít nhất 1 thanh niên chậm tiến.

Thường xuyên đổi mới phương thức và nâng cao hiệu quả công tác giáo dục trong tất cả các đối tượng đoàn viên, thanh thiếu nhi. Chú trọng sử dụng các trang thông tin điện tử của các cấp bộ đoàn, phát huy tính tích cực của mạng xã hội; nâng cao hiệu quả hệ thống báo chí xuất bản của Đoàn trong công tác giáo dục.

Tổ chức các phong trào hành động cách mạng phát huy vai trò xung kích, tình nguyện, sáng tạo của thanh niên trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

Các cấp bộ đoàn phát huy thanh niên xung kích trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị và tập trung triển khai 3 phong trào hành động cách mạng: “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc” trong từng nhóm đối tượng, tiếp tục duy trì các phong trào đặc thù.

Phong trào Thanh niên tình nguyện, tập trung Tình nguyện chung tay xây dựng nông thôn mới. Tình nguyện tham gia xây dựng đô thị văn minh, triển khai các hoạt động Tình nguyện bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, Tình nguyện tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông, tiếp tục triển khai hiệu quả cuộc vận động “Thanh niên với văn hóa giao thông”. Tình nguyện đảm bảo an sinh xã hội. Tăng cường tổ chức các hoạt động tình nguyện chuyên ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Phấn đấu mỗi đoàn viên, thanh niên tham gia ít nhất 02 hoạt động tình nguyện/năm. Chủ động kiến nghị, thúc đẩy thực hiện chính sách đối với hoạt động tình nguyện của thanh niên.

Phong trào Tuổi trẻ sáng tạo thúc đẩy sáng tạo trong học tập, nghiên cứu khoa học, trong lao động, sản xuất, kinh doanh, cổ vũ và phát huy thanh niên đề xuất sáng kiến, cải tiến, ứng dụng khoa học công nghệ để tiết kiệm nguyên, nhiên vật liệu, thời gian sản xuất, đổi mới, cải tiến kiểu dáng, mẫu mã, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, gia tăng giá trị sản phẩm; sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sạch; phát triển kinh tế biển, du lịch biển, đảo. Sáng tạo trong công tác, phục vụ nhân dân và Sáng tạo trong đời sống sinh hoạt, đoàn viên, thanh niên đề xuất các sáng kiến, giải pháp hữu ích phục vụ xã hội, Khuyến khích đoàn viên, thanh niên nghiên cứu, ứng dụng công nghệ, kỹ thuật tiên tiến và đề xuất giải pháp tham gia giải quyết các vấn đề khó khăn, bức xúc của cộng đồng như đảm bảo an toàn giao thông, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, bảo vệ môi trường, phòng chống tệ nạn xã hội.

Phong trào Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc . Tích cực tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của đoàn viên, thanh niên trong thực hiện Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Xung kích tham gia thực hiện các chương trình, dự án, cuộc vận động hướng về biên giới, biển đảo, bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, Xung kích tham gia xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân cách mạng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Triển khai hiệu quả phong trào “Thanh niên Quân đội rèn đức, luyện tài, xung kích, sáng tạo, quyết thắng”, “Thanh niên Công an nhân dân học tập, thực hiện 6 điều Bác Hồ dạy - Xung kích, sáng tạo, tình nguyện, lập công vì an ninh Tổ quốc”. Động viên đoàn viên, thanh niên lực lượng vũ trang nhân dân hăng hái rèn luyện, phấn đấu, gương mẫu đi đầu và làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội; xung kích tham gia khắc phục hậu quả thiên tai, Xung kích tham gia đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn dân cư.

Toàn Đoàn triển khai 3 chương trình đồng hành với thanh niên, góp phần phát triển thanh niên toàn diện, khẳng định vai trò của Đoàn trong bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của thanh niên.

 Đồng hành với thanh niên trong học tập. Xây dựng tinh thần hiếu học, tự học, học tập suốt đời, xã hội học tập trong thanh niên. Tổ chức các hoạt động hỗ trợ, khuyến khích học sinh, sinh viên thi đua học tập. Cổ vũ, động  viên, khuyến khích, hỗ trợ thanh niên học tập nâng cao trình độ học vấn, chuyên môn, nghiệp vụ, tay nghề. Thúc đẩy phong trào học tập, nâng cao trình độ ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh cho đoàn viên, thanh niên.

Đồng hành với thanh niên khởi nghiệp, lập nghiệp, Triển khai hiệu quả chương trình “Thanh niên khởi nghiệp”. Nâng cao nhận thức, năng lực của cán bộ đoàn về công tác tư vấn hướng nghiệp, đào tạo nghề, giới thiệu việc làm cho thanh niên. Tổ chức các hoạt động giới thiệu việc làm cho thanh niên, hỗ trợ và nhân rộng các mô hình phát triển kinh tế tập thể trong thanh niên. Tăng cường phát hiện, hỗ trợ, nhân rộng các mô hình thanh niên làm kinh tế hiệu quả tại địa phương.

Đồng hành với thanh niên rèn luyện và phát triển kỹ năng trong cuộc sống, nâng cao thể chất, đời sống văn hóa tinh thần. Phát triển sâu rộng các hoạt động rèn luyện thể dục thể thao trong thanh niên. Tổ chức đa dạng các loại hình hoạt động văn hóa, nghệ thuật trong thanh niên, quan tâm đầu tư các chương trình, cuộc thi có tính giáo dục, phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, phát huy sở trường của thanh niên trong lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật. Củng cố, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động các thiết chế văn hóa thể thao của Đoàn. Thiết lập và sử dụng hiệu quả các đường dây nóng, kênh tư vấn tâm lý, hỗ trợ pháp lý cho thanh thiếu nhi.

Kính thưa các đồng chí,

Kính thưa Đại hội,

Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tiếp tục xác định xây dựng Đội là xây dựng Đoàn trước một bước. Chú trọng phân công cán bộ có năng lực và tâm huyết phụ trách công tác thiếu nhi; thường xuyên quan tâm định hướng chương trình công tác Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Hội đồng Đội các cấp tổ chức phong trào “Thiếu nhi Việt Nam thi đua làm theo 5 điều Bác Hồ dạy” . Đổi mới nội dung, phương thức triển khai chương trình “Rèn luyện đội viên”. Triển khai đồng bộ, toàn diện và có hiệu quả cuộc vận động “Vì đàn em thân yêu”. Tập trung huy động nguồn lực chăm lo cho thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn, con em hộ nghèo, thiếu nhi khu vực vùng sâu, vùng xa, dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo. Tích cực, chủ động thực hiện Luật Trẻ em 2016. Các cấp bộ đoàn tham gia giám sát việc thực hiện quyền và bổn phận của trẻ em theo quy định của pháp luật; kịp thời đề xuất, kiến nghị và tham gia giải quyết các vấn đề xã hội liên quan đến trẻ em, đặc biệt là phòng chống bạo lực học đường, phòng chống tai nạn thương tích và bạo hành, xâm hại trẻ em. Thí điểm triển khai mô hình “Hội đồng trẻ em” và các hoạt động nhằm thúc đẩy quyền tham gia của trẻ em.

Trong Công tác quốc tế thanh niên, Chủ động mở rộng, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ hữu nghị và hợp tác quốc tế; chú trọng phát triển quan hệ đi vào chiều sâu, thiết thực; không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quốc tế của Đoàn; đẩy mạnh việc nâng cao nhận thức, hỗ trợ trang bị kiến thức, kỹ năng để đoàn viên, thanh niên chủ động, tích cực hội nhập quốc tế.

Để thực hiện tốt các nhiệm vụ trên, các cấp bộ Đoàn tập trung xây dựng Đoàn vững mạnh về tư tưởng chính trị, tổ chức và hành động. Trong công tác xây dựng Đoàn, chất lượng cán bộ đoàn là trọng tâm, nâng cao chất lượng cơ sở đoàn là đột phá. Tiếp tục nghiên cứu đổi mới mô hình và tổ chức hoạt động của Đoàn đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, trọng tâm là tổ chức Đoàn trên địa bàn dân cư. Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ đoàn có chất lượng, trưởng thành từ phong trào thanh niên. Tiếp tục nghiên cứu, điều chỉnh, hoàn thiện các quy chế, quy định về rèn luyện tác phong, thực hiện lề lối công tác của cán bộ đoàn gắn với các yêu cầu chống suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống và những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Thực hiện hiệu quả chủ trương “1 + 2”, cán bộ đoàn cấp trung ương và cấp tỉnh 1 năm tối thiểu có 2 tháng công tác tại cơ sở. Đầu tư công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn ở cấp tỉnh, Phấn đấu 100% cán bộ đoàn được tập huấn, trang bị kỹ năng, nghiệp vụ. Xây dựng các giải pháp đồng bộ trong công tác quản lý đoàn viên, nâng cao chất lượng đoàn viên mới kết nạp. Triển khai hiệu quả chương trình “Rèn luyện đoàn viên”. Thực hiện tốt chủ trương “1 + 1”, mỗi đoàn viên giới thiệu được ít nhất 1 thanh niên tham gia Đoàn, Hội. Xây dựng và triển khai các giải pháp có tính đột phá trong nâng cao chất lượng Đoàn cơ sở và chi đoàn cơ sở. Tập trung nghiên cứu, tổng hợp và xây dựng giải pháp nhằm tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc, bất cập trong cơ chế hoạt động, công tác cán bộ đoàn các khu vực đặc thù, địa bàn dân cư. Kiên trì các giải pháp xây dựng “Chi đoàn mạnh”. Thực hiện tốt chủ trương xây dựng tổ chức cơ sở đoàn “3 chủ động”, chủ động nắm bắt tình hình thanh niên, chủ động xây dựng và thực hiện kế hoạch công tác, chủ động tham mưu với cấp ủy, phối hợp với các tổ chức liên quan trong thực hiện nhiệm vụ. Đẩy mạnh, nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát để góp phần tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong Đoàn.

Phát huy vai trò nòng cốt chính trị của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam và các tổ chức thành viên tập thể của Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam. Đa dạng các hình thức tập hợp thanh niên. Triển khai các giải pháp thiết thực trong tập hợp và hỗ trợ thanh niên dân tộc thiểu số, thanh niên tín đồ tôn giáo, thanh niên các khu công nghiệp, khu chế xuất, doanh nghiệp ngoài nhà nước và thanh niên Việt Nam ở nước ngoài; kết nối, phát huy tài năng trẻ, trí thức trẻ Việt Nam ở ngoài nước.

Tham gia xây dựng, bảo vệ Đảng và hệ thống chính trị là trách nhiệm và quyền lợi chính trị của đoàn viên, thanh niên và tổ chức Đoàn, là nhiệm vụ quan trọng thường xuyên của các cấp bộ đoàn. Đẩy mạnh giáo dục nâng cao nhận thức chính trị tư tưởng cho đoàn viên, thanh niên về Đảng; đấu tranh bảo vệ Cương lĩnh chính trị, đường lối của Đảng. Tổ chức cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền, phòng chống tham nhũng, lãng phí, góp ý đảng viên, phòng chống suy thoái về đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ với hình thức phù hợp. Tiếp tục triển khai Cuộc vận động “Đoàn viên phấn đấu trở thành đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”, nâng cao chất lượng giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng xem xét, kết nạp. Chủ động, sáng tạo, kiên trì tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước các chủ trương, chính sách đối với thanh thiếu nhi. Phối hợp và triển khai có hiệu quả Nghị quyết liên tịch về Quy chế phối hợp công tác giữa Chính phủ và Ban Chấp hành Trung ương Đoàn, các chương trình phối hợp với các bộ, ngành, các tổ chức kinh tế, xã hội. Nâng cao chất lượng công tác giám sát và phản biện xã hội của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp.

Kính thưa các đồng chí đại biểu,

Kính thưa Đại hội,.

Để tập trung các giải pháp và nguồn lực triển khai có hiệu quả công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi, trong nhiệm kỳ XI, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xây dựng và triển khai thực hiện các đề án trọng điểm: Đề án Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh thiếu nhi. Đề án Thanh niên khởi nghiệp. Đề án Tư vấn, hướng nghiệp và giới thiệu việc làm cho thanh thiếu niên. Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia xây dựng nông thôn mới. Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh xung kích bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu. Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Đề án Phòng, chống ma túy trong thanh thiếu niên. Đề án Nâng cao năng lực tiếng Anh cho thanh thiếu niên Việt Nam. Đề án Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Đoàn, Hội, Đội. Đề án Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tham gia phòng chống đuối nước và tai nạn thương tích trẻ em.