Đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với game online gây nhiều lo ngại

T.L

Ý kiến từ các chuyên gia

Ông Đậu Anh Tuấn - Phó Tổng Thư ký VCCI, Trưởng Ban pháp chế - cho rằng Việt Nam có lợi thế về phát triển game với tốc độ tăng trưởng 2,3% mỗi năm, với doanh thu đạt hơn 700 triệu USD trong năm 2022. Game có thể coi là sản phẩm xuất khẩu có tiềm năng lớn, mang lại nhiều doanh số, việc làm, đóng góp ngân sách. Hiện nay các doanh nghiệp trong nước được cấp phép và hoạt động chính thức đang phải chịu cảnh cạnh tranh không bình đẳng với doanh nghiệp game nước ngoài cung cấp dịch vụ xuyên biên giới vào Việt Nam. Vì vậy, nếu thêm một sắc thuế sẽ tạo sức ép cạnh tranh với ngành trong thời gian tới.

Theo ông Lê Xuân Hòa, Phó Chủ tịch Vinasa, việc thu thuế hiện nay chỉ thực hiện được với các game hợp pháp (tức là game có phép), còn game chưa cấp phép, game lậu thì chưa bị quản lý. Game có phép bị thất thế trước game không phép do phải chịu rất nhiều rào cản, quy định (như hành lang pháp lý quản lý, thanh toán, nguồn lực thiếu hụt...), trong khi hầu hết định kiến về game lại bắt nguồn từ game lậu, game không phép.

"Tỷ suất lợi nhuận thực tế của game rất thấp, chỉ tầm 3-5%. Nếu áp dụng thêm thuế TTĐB thì sẽ tạo thêm mảnh đất màu mỡ cho game lậu, game không phép vì nhu cầu chơi game của xã hội là hiện hữu, có thật. Xu hướng doanh nghiệp Việt chuyển sang hoạt động ở nước ngoài để được hưởng ưu đãi về chính sách, về thuế cũng sẽ ngày càng tăng lên. Những hệ lụy này sẽ gây ra tác động dây chuyền đến rất nhiều ngành khác. Bên cạnh đó, đề xuất áp thuế TTĐB cũng sẽ không nhất quán với các chính sách phát triển Công nghiệp số hay Chiến lược phát triển Công nghiệp Văn hóa hiện nay của Việt Nam", ông Hòa chia sẻ.

CTV

Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, cũng đặt câu hỏi "Nếu quy định đánh thuế như vậy thì các tác động mong muốn và mục tiêu đặt ra có đạt được hay không? Và thứ hai là chi phí và tác động đến xã hội, đến các đối tượng như thế nào?".

Nếu xem đánh thuế TTĐB để điều chỉnh hành vi chơi game của người chơi, tiến sĩ Cấn Văn Lực cho rằng hầu hết các quốc gia chơi game lớn như Mỹ, Singapore, Trung Quốc hay Châu Âu không sử dụng thuế mà có các cơ chế chính sách điều tiết hành vi của người dùng. Ngay cả Singapore, họ cũng chỉ đánh thuế rất cao đối với các game có tính chất cá độ, đánh bạc. Hay Trung Quốc yêu cầu đăng ký tên thật, khống chế thời gian và độ tuổi người chơi. Thậm chí Hàn Quốc và Nhật Bản còn khuyến khích hỗ trợ tài chính cho các startup game khởi nghiệp.

Nhiều lo lắng từ thuế TTĐB với game online

Trước đề xuất của Bộ Tài chính, nhiều ý kiến tại hội thảo cho rằng, dịch vụ game online tại Việt Nam đang có nhiều cơ hội phát triển, tuy nhiên, việc áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với loại hình dịch vụ này có thể gây ra tác dụng ngược, có thể kìm hãm sự phát triển của dịch vụ này.

Đầu tiên, áp thuế TTĐB sẽ làm tăng giá sản phẩm game, từ đó làm giảm số lượng người tiêu dùng và doanh số của các game. Điều này khiến các công ty sản xuất game có thể không đủ tài chính để đầu tư vào các dự án mới và phát triển các công nghệ mới, dẫn đến ngành game Việt Nam sẽ chậm phát triển và lạc hậu hơn so với các nước trên thế giới.

Việc áp dụng thuế TTĐB có thể khiến các nhà đầu tư lớn không còn mặn mà trong việc đầu tư tài chính vào các công ty sản xuất game, giảm động lực đối với ngành.

CTV

Thuế TTĐB sẽ gián tiếp làm giảm nhu cầu sử dụng dịch vụ hợp pháp trong nước và đưa người tiêu dùng đến gần việc sử dụng dịch vụ không hợp pháp từ nước ngoài. Người chơi có thể tìm kiếm các phần mềm game trái phép hoặc các trò chơi miễn phí để tránh các khoản chi trả cao, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến vấn đề bản quyền và tổn thất về doanh thu cho các nhà sản xuất, phát hành game chính thống.

Các công ty game có thể bị kìm hãm sự phát triển, dẫn đến việc cắt giảm nhân sự, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến người lao động, gia tăng tỷ lệ thất nghiệp cho ngành này.

Ảnh hưởng đến các Trường, trung tâm, cơ sở đào tạo của ngành, khiến các sinh viên sẽ cân nhắc trong việc theo học ngành này, gây ảnh hưởng đến số lượng, chỉ tiêu ở các Trường, trung tâm, cơ sở đào tạo của ngành.