“Năm nào cũng vậy, đến mùa nước mặn người dân chúng tôi đều thấp thỏm lo âu, nhưng năm nay mặn xuất hiện và xâm nhập sâu hơn nên căng thẳng quá” - không ít người dân ở vùng ĐBSCL than thở như vậy.
Mặn lấn sâu
Chiều 31-3, ông Trần Tiến Dũng - phó giám đốc Trung tâm Khí tượng thủy văn tỉnh Cà Mau, - cho biết không riêng gì khu vực nông thôn mà ngay tại TP Cà Mau độ mặn dưới sông ở khu vực cầu Gành Hào (nơi giáp ranh phường 7 và phường 8) đã lên đến 250/00. Từ sông Gành Hào ở TP Cà Mau, nước mặn tiếp tục đẩy vào khu vực vàm Tắc Thủ ở xã Hồ Thị Kỷ của huyện Thới Bình, rồi xâm nhập vào vùng Khánh An (U Minh) và một phần của vùng ngọt hóa thuộc huyện Trần Văn Thời.
Ông Đặng Văn Dũng - giám đốc Trung tâm Khí tượng thủy văn tỉnh Sóc Trăng - cho biết tại TP Sóc Trăng nước dưới kênh Maspéro đã mặn 1,30/00. Các điểm quan trắc khác độ mặn dưới kênh cũng tăng dần lên như ở chợ Nhu Gia (Thạnh Phú, Mỹ Xuyên) độ mặn 4,50/00, thị trấn Long Phú của huyện Long Phú độ mặn 8,80/00, nước dưới sông Hậu tại vàm Đại Ngãi mặn 4,40/00. Theo ông Đặng Văn Dũng, độ mặn vượt ngưỡng 40/00 sẽ làm cho lúa và hoa màu không sống được. Hiện kênh Tiếp Nhựt ở huyện Long Phú cũng đang đối mặt với tình trạng xâm nhập mặn, người dân phải mua nước ngọt sử dụng hằng ngày với giá 5.000-6.000 đồng/đôi (40 lít).
Trong khi đó, nước mặn từ Cà Mau theo tuyến kênh xáng Quản Lộ - Phụng Hiệp cũng lấn sâu về phía tỉnh Bạc Liêu, hiện độ mặn đo được tại thị trấn Phước Long khoảng 210/00 và ngã tư Ninh Quới (Hồng Dân, Bạc Liêu) đã lên đến 15-160/00. Ông Lương Ngọc Lân - phó giám đốc Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bạc Liêu - cho rằng nhiều khả năng trên 2.000ha lúa vụ ba ở vùng giáp ranh với tỉnh Sóc Trăng sẽ bị giảm năng suất vì nước mặn uy hiếp trên diện rộng.
Theo ông Lương Ngọc Lân, để đối phó với tình trạng xâm nhập mặn dọc theo tuyến Quản Lộ - Phụng Hiệp, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn vừa phê duyệt dự án xây dựng hệ thống đập phân ranh mặn ngọt từ nay đến năm 2010 với tổng mức đầu tư trên 650 tỉ đồng. Tuy nhiên, ông Lương Ngọc Lân cho rằng để đắp mới trên 60 con đập và nạo vét toàn bộ hệ thống kênh thủy lợi nhằm đảm bảo nguồn nước sản xuất cho trên 140.000ha đất nông nghiệp trong vùng dự án thì cần phải đầu tư đến 2.000 tỉ đồng.
Chắt chiu từng giọt nước
|
Nhiều nguyên nhân dẫn đến mặn lấn sâu Chiều 1-4, ông Đặng Văn Dũng - giám đốc Trung tâm Khí tượng thủy văn tỉnh Sóc Trăng - cho biết hai ngày qua gió chướng quá mạnh càng làm nước mặn lấn sâu vào nội đồng. Hiện nay thủy triều đang tăng cao cũng là một trong những nguyên nhân đẩy nước mặn ngoài biển lấn sâu vào sông Hậu và các tuyến sông khác nằm ven biển các tỉnh ĐBSCL. Do đang vào mùa khô nên nước trên các cánh đồng, kênh thủy lợi đã cạn dần làm lượng nước ngọt đổ ra kênh rạch không nhiều, nên lưu lượng nước mặn đã lấn sâu vào các nhánh sông trong đất liền. Duy Khanh |
Cũng trong ngày 31-3, trên đoạn đường khoảng 50km từ huyện Châu Thành đến xã Tam Phước (huyện Bình Đại, Bến Tre) có hàng chục xe máy cày kéo bồn xuôi ngược. Vào thời điểm này các xã ở cách biển Bình Đại khoảng 30-40km như Long Hòa, Vang Quới Tây, Long Định, Định Trung, Thới Lai đã bị nhiễm mặn, nên người dân phải đổi nước ngọt để sinh hoạt. Ông Hai Phước ở xã Long Hòa nói mặc dù ở gần sông Ba Lai nhưng người dân ở đây quý nước như vàng, chỉ ít hôm nữa nước sông này cũng “cứng”, không sử dụng được.
Ông Nguyễn Văn Tu, chủ tịch UBND huyện Bình Đại, cho biết hiện nay có hàng chục ngàn hộ dân vùng ven biển của huyện đang đối mặt với tình trạng thiếu nước nghiêm trọng. Khó khăn nhất là các xã Thới Thuận, Thạnh Phước và một phần xã Thạnh Trị, do đây là vùng nuôi tôm nên nguồn nước ngầm bị ô nhiễm nặng. Giá nước ngọt lấy từ ao hồ, sông rạch vận chuyển bằng xe máy cày có giá 60.000-100.000 đồng/xe (1,5-2m3) tùy theo vùng.
Tại Tiền Giang, do nước mặn xâm nhập sâu vào đất liền, nên tình trạng thiếu nước ngọt đang diễn ra rất nghiêm trọng tại huyện cù lao Tân Phú Đông, một phần huyện Gò Công Đông và Gò Công Tây. Ông Đoàn Văn Thơ, chủ tịch UBND huyện Tân Phú Đông, cho biết nước ngọt khan hiếm nên người dân phải tắm giặt bằng nước mặn. Còn nước mưa dự trữ chỉ để uống nhưng cũng rất hạn chế.
Theo ông Nguyễn Văn Khang - giám đốc Sở NN&PTNT Tiền Giang, để giúp dân đỡ “khát”, sở đã tổ chức 33 điểm cấp phát nước ngọt miễn phí cho khoảng 5.400 hộ dân với gần 30.000 nhân khẩu tại hai huyện ven biển là Gò Công Đông và Tân Phú Đông. Giống như ở Bến Tre, nước ngọt được lấy từ sông rạch ở những vùng chưa bị nhiễm mặn chứ không phải là nước sạch. Định mức mỗi người được cấp 40 lít nước ngọt/ngày dùng cho mục đích sinh hoạt và nấu ăn.
Ngân sách tỉnh sẽ thanh toán toàn bộ chi phí chở nước ngọt cấp cho dân đến khi mùa mưa bắt đầu. Tỉnh cũng dự phòng trường hợp nước mặn xâm nhập sâu, hạn hán kéo dài thì sẽ điều động tàu của Bộ chỉ huy quân sự chở nước tới hai huyện này.
Tại Kiên Giang, những ngày này thầy cô Trường THPT Đông Thái (xã Đông Thái, huyện An Biên, tỉnh Kiên Giang) đang phải chắt chiu từng giọt nước trong sinh hoạt, nấu nướng hằng ngày. Thầy Nguyễn Chí Vẹn (ở nhà công vụ của trường) cho biết: “Mấy bữa nay tôi kêu ghe chở nước hoài mà chẳng thấy vào. Chủ ghe nói nhiều người đổi nước quá nên vô không kịp. Ở đây thầy cô khi nấu nướng, sinh hoạt phải tiết kiệm từng giọt nước”.
Theo thầy phó hiệu trưởng Nguyễn Thành Vinh, Trường THPT Đông Thái nằm trên địa bàn thuộc diện khó khăn, thầy cô giáo được trợ cấp nước sinh hoạt trong sáu tháng mùa khô với 72.000 đồng. Tuy nhiên với số tiền này chỉ đủ dùng trong một tháng vì nước nơi đây lên đến 30.000 đồng/m3. “Đây là thời điểm chưa phải là “đỉnh” của mùa khô nên giá nước còn thấp. Nếu trời hạn hán càng gay gắt thì nước càng khan hiếm, giá sẽ tăng” - thầy Vinh nói.
Theo Vân Trường - Duy Khang - Tấn Thá / Tuổi Trẻ
Bình luận (0)