Đề xuất thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng

Chiều 14.5, tiếp tục phiên họp thứ 33, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 119 năm 2020 của Quốc hội về thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.Đà Nẵng.

GIA HÂN

Trong tờ trình trình bày tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Nguyễn Chí Dũng cho hay, Chính phủ trình Quốc hội cho phép TP.Đà Nẵng thí điểm 30 cơ chế, chính sách. Ngoài các chính sách tương tự các địa phương khác đã được thí điểm, ông Dũng cho hay, một đề xuất mới là cho phép TP.Đà Nẵng thí điểm thành lập khu thương mại tự do.

Theo ông Dũng, pháp luật hiện hành của Việt Nam chưa có quy định về việc thành lập, hoạt động đối với khu thương mại tự do. Tuy nhiên, đây là mô hình phổ biến và rất được chú trọng trên thế giới nhằm thúc đẩy thương mại quốc tế và thu hút FDI. "Nhiều nước đã thành công với mô hình này như Trung Quốc, châu Âu, Singapore, Hàn Quốc...", ông Dũng cho hay.

Trên cơ sở nghiên cứu một số mô hình khu thương mại tự do thành công trên thế giới và kết hợp hài hòa với các mô hình kinh tế tương đồng đã có sẵn khung cơ chế, chính sách trong hệ thống pháp luật Việt Nam, dự thảo nghị quyết quy định thí điểm thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng gắn với Cảng biển Liên Chiểu để thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách nhằm mục tiêu thu hút đầu tư.

Ông Dũng cũng thông tin, khu thương mại tự do Đà Nẵng là khu chức năng, có ranh giới địa lý xác định, do Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập. Chủ trương đầu tư các dự án xây dựng kết cấu hạ tầng các khu chức năng được phân cấp cho UBND thành phố.

Cơ chế chính sách ưu đãi đầu tư về thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn giảm tiền thuê đất và các ưu đãi khác tại Khu thương mại tự do Đà Nẵng được áp dụng như khu kinh tế.

"Các doanh nghiệp trong khu thương mại tự do được áp dụng chế độ ưu tiên về thủ tục hải quan. Ban quản lý Khu công nghệ cao - Khu công nghiệp Đà Nẵng thực hiện chức năng quản lý nhà nước về Khu thương mại tự do Đà Nẵng, có thẩm quyền thực hiện quản lý theo cơ chế "một cửa, tại chỗ", trên các lĩnh vực.

Chủ trương lớn, cần thiết

Thẩm tra sơ bộ, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội Lê Quang Mạnh nêu rõ việc thành lập khu thương mại tự do TP.Đà Nẵng là chủ trương lớn, cần thiết và cho rằng, đề xuất của TP.Đà Nẵng thể hiện sự quyết tâm, tinh thần đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm.

GIA HÂN

Nếu thực hiện thành công sẽ tạo tiền đề thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thành phố và của vùng. Đây cũng là mô hình được áp dụng thành công ở nhiều quốc gia trên thế giới.

Thường trực cơ quan thẩm tra lưu ý, việc thí điểm mang ý nghĩa đặt nền móng cho việc hình thành chính sách mới trong quá trình vận hành nền kinh tế thị trường. Đây là bước thử nghiệm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm để hoàn thiện dần.

Tuy nhiên, ông Mạnh cũng lưu ý, đây cũng là vấn đề lớn, không chỉ mang tính chất kinh tế mà liên quan đến quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội, gắn với thể chế và hệ thống pháp luật.

Từ đó, ông Mạnh đề nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát để quy định rõ trong dự thảo nghị quyết về khái niệm, mô hình tổ chức; chức năng, nhiệm vụ; chính sách phát triển và quản lý nhà nước; phương án phát triển khu thương mại tự do; nguồn lực thực hiện; việc đầu tư hạ tầng…

Ông Mạnh cũng phản ánh, có ý kiến đề nghị, các chính sách cho khu thương mại tự do chưa được quy định trong hệ thống pháp luật và chưa có chính sách cụ thể, không xác định lợi thế cạnh tranh, chưa đánh giá tác động về an ninh, quốc phòng và chưa có chính sách có nhiều sự nổi trội, bứt phá. Nhiều chính sách về thuế còn điểm tương tự như khi áp dụng với khu kinh tế.

Vì vậy, các ý kiến này để bảo đảm xây dựng các chính sách về khu thương mại tự do, tạo sự bứt phát, vượt trội, đề nghị cần xây dựng một đề án riêng về khu thương mại tự do trình Quốc hội xem xét, quyết định, báo cáo thẩm tra phản ánh.