Đến thời các mạng xã hội tận thu người dùng

Công ty Meta sở hữu Facebook và Instagram hiện đang cân nhắc đưa ra các phiên bản của 2 mạng xã hội này không kèm quảng cáo cho người dùng tại Liên minh Châu Âu (EU), theo tờ The New York Times mới đây đưa tin. Hiện chưa rõ thời điểm Meta bắt đầu cung cấp các phiên bản này, cũng như mức phí áp dụng đối với các thuê bao muốn xem nội dung không kèm quảng cáo.

Động thái này được xem là lời đáp trả của mạng xã hội có trụ sở tại bang California (Mỹ) sau khi châu Âu siết quy định về việc Meta thu thập dữ liệu người dùng, nhưng cũng phản ánh xu hướng chung của các mạng xã hội là tìm mọi cách thu tiền từ người dùng.

Hàng loạt dịch vụ thu phí

Nhiều mạng xã hội bắt đầu thu phí với các mức giá khác nhau, khiến người dùng bắt đầu quan tâm hơn đến những phiên bản này và dịch vụ đi kèm. Vào tháng 6.2022, Snapchat bắt đầu đưa ra dịch vụ thu phí Snapchat Plus. Twitter (hiện là X) nối gót vào tháng 11.2022 và đến tháng 2.2023, Meta bắt đầu thử nghiệm dịch vụ gói thuê bao đối với Facebook và Instagram. Giá thuê bao hằng tháng từ 3,99 - 14,99 USD, trong đó Snapchat thu phí mức 3,99 USD, còn Facebook và Instagram thu phí từ 11,99 - 14,99 USD tùy thuộc người dùng mua gói thuê bao truy cập bằng web hay các hệ điều hành IOS và Android. Tại Việt Nam, YouTube bắt đầu cung cấp phiên bản Premium không quảng cáo và kèm nhiều dịch vụ, tiện ích từ tháng 4, sau khi cung cấp tại nhiều thị trường khác trước đó.

AFP

Theo tạp chí Harvard Business Review, kỳ vọng của người dùng cũng khác nhau về các yếu tố như chất lượng của các tính năng, sự công nhận giá trị được cung cấp, sự hài lòng và khả năng chọn tham gia các dịch vụ thuê bao có tính phí.

Lợi ích chính của mô hình thuê bao có tính phí trên các ứng dụng truyền thông xã hội này được các công ty mô tả là sự xác minh, xác thực nhằm giảm bớt lo ngại về các ứng dụng phần mềm tự động và thông tin sai lệch. Mục tiêu nhằm cung cấp cho cộng đồng truyền thông mạng xã hội một nền tảng vững chắc hơn để phân biệt giữa thông tin đúng và sai lệch, đồng thời bảo vệ người dùng tốt hơn.

Phản ứng đa chiều

Tuy nhiên, cho dù mục đích là gì, nhiều người dùng hiện nay đối diện việc trả phí thuê bao đối với các mạng xã hội mà họ vốn quen dùng miễn phí. Điều này dẫn đến câu hỏi rằng người dùng trông đợi gì từ những hệ sinh thái mạng xã hội mới tái tạo và nhận định ra sao về giá cả cũng như chất lượng.

Nguồn: Emarketer - Đồ họa: Phúc Hải

Nguồn: Exploding Topics - Đồ họa: Tạ Chí Hiếu

Trong số những người dùng Instagram có nhiều người có ảnh hưởng trên mạng xã hội, nghệ sĩ và các thương hiệu, cũng như thanh thiếu niên và người dưới 40 tuổi. Trong khi đó, 3/4 người dùng Facebook ở Mỹ là người trưởng thành và nhóm trên 40 tuổi dường như ngày càng hoạt động nhiều hơn trên nền tảng này theo thời gian. Hầu hết người dùng mạng xã hội X thuộc nhóm 35 - 65 tuổi, trong khi người dùng Snapchat chủ yếu thuộc nhóm 18 - 29 tuổi và đa số là phụ nữ.

Harvard Business Review khảo sát 1.056 người dùng Facebook, Instagram, Snapchat và X với câu hỏi: Dựa trên trải nghiệm dịch vụ miễn phí trước đây, họ đánh giá chung về chất lượng ra sao đối với dịch vụ thu phí. Với khung điểm từ 1 - 10 tương đương mức độ đánh giá tích cực tăng dần, mức đánh giá chung đối với 4 mạng xã hội này là từ 7,25 - 7,38 điểm, trong đó người dùng Instagram tỏ ra lạc quan nhất. Khi được hỏi về khả năng trả phí dịch vụ thuê bao, người dùng Snapchat có mức điểm cao nhất là 7,27 so với các mạng còn lại là Instagram (7,21 điểm), Facebook (7,16 điểm) và X (7,14 điểm). Người dùng dưới 35 tuổi, người dùng có trình độ đại học và người dùng bảo thủ về mặt chính trị đều có kỳ vọng cao hơn và có nhiều khả năng mua dịch vụ có tính phí nhất.