'Dì Rumphius' - Ước nguyện một cuộc đời tươi đẹp hơn của Barbara Cooney

Không lạ gì chuyện các tác giả, họa sĩ thường lấy cảm hứng sáng tác từ ký ức tuổi thơ, như Beatrix Potter đã từng vẽ ra một Petter Rabbit vô cùng sống động trong thế giới tự nhiên nhờ tuổi thơ bầu bạn với các loài động vật. Với Barbara Cooney, hơn cả nỗi nhớ về những ngày thơ ấu sống ở Maine, chính tình yêu, khát vọng nuôi dưỡng nơi mà mình đặt trọn cả trái tim đã thôi thúc bà sáng tác những cuốn sách tuyệt đẹp lấy bối cảnh vùng đất này.

Dì Rumphius, Hattie và những con sóng dữ và Cậu trai đảo là bộ 3 cuốn sách mà Barbara Cooney lấy bối cảnh thành phố Maine bên bờ biển và cũng được sáng tác trong thời gian Cooney sống ở đây. Trong 3 cuốn sách được Cooney xem là “tự truyện” đời mình này, và có thể nói trong hơn 100 cuốn sách mà Cooney đã minh họa xuyên suốt sự nghiệp 60 năm, Dì Rumphius là tác phẩm có sức lan tỏa rộng lớn nhất.

Câu chuyện Dì Rumphius ra đời sau khi Cooney gặp Hilda Edwards - người phụ nữ đã gieo hạt giống hoa lupin quanh nơi mình sống để khiến nó trở nên xinh đẹp hơn. Hilda đã trở thành hình mẫu cho Alice Rumphius - nhân vật chính của cuốn sách.

Alice Rumphius trong Dì Rumphius có một hành trình lớn lên và trưởng thành đầy khác thường. Không như những người phụ nữ khác trong bối cảnh đầu thế kỷ 20 của câu chuyện, Rumphius không kết hôn, cũng không chọn một nơi, một công việc ổn định để làm cả đời. Cô dành trọn tuổi trẻ để chu du và chinh phục những vùng đất mới mà thuở nhỏ từ ước ao, giống như Cooney nếu không cầm cọ vẽ thì sẽ đi du lịch đến rất nhiều quốc gia để tìm kiếm tư liệu sáng tác. Rumphius hiện lên qua trang sách là hình tượng một người phụ nữ ung dung tự tại, kiên định, biết rõ điều muốn làm trong đời và sống hết mình để thực hiện được điều đó.

Nhưng điều đáng khâm phục nhất ở Rumphius, và cả ở Cooney, là họ đều không chỉ sống một cuộc đời phi thường cho riêng mình. Sau những chuyến viễn du ngoạn mục, họ bình lặng trở về với nơi yêu thương, gắn bó nhất để sống những ngày cuối đời và vun đắp vùng đất ấy trở nên tươi đẹp hơn. Rumphius chọn những hạt giống hoa lupin như Hilda Edwards để làm đẹp cho vùng đất bên bờ biển và làm giàu cho tâm hồn những đứa trẻ lớn lên từ niềm vui của những đóa hoa lupin. Còn Cooney chọn để lại cho đời những tuyệt tác đẹp đẽ, sống mãi cùng năm tháng như tác phẩm Dì Rumphius. Với những ai sẽ tiếp tục bước vào thế giới đã tồn tại gần 40 năm qua của Dì Rumphius, chắc chắn không khỏi khắc khoải một câu hỏi: Liệu rằng điều tươi đẹp mình muốn làm cho thế gian này trước khi rời đi là gì? Nỗi trăn trở này sẽ thôi thúc người ta tìm kiếm và tiếp tục góp nhặt những điều nhỏ bé tốt lành vào đời, như ước nguyện được giúp thế gian này trở nên tươi đẹp hơn nữa của Cooney.

Barbara Cooney đã vẽ nên thế giới của Dì Rumphius với những nét vẽ thanh tao, bố cục khung hình chuẩn xác, sự chăm chút đến từng chi tiết nhỏ và nổi bật nhất là những gam màu nóng  lạnh phối hợp hài hòa, dịu dàng. Những tranh vẽ của Cooney thể hiện tài năng, tâm huyết và sự chuyên nghiệp của một họa sĩ cần mẫn luôn dành ra 6 tiếng mỗi ngày trên bàn làm việc, của người nghệ sỹ tài năng đã 2 lần nhận được Huân chương Caldacott danh giá trong lĩnh vực minh họa sách thiếu nhi.

Kể từ lần đầu xuất bản năm 1982 đến nay, Dì Rumphius vẫn luôn là cuốn sách tuổi thơ của nhiều thế hệ trẻ em, bởi những giá trị đẹp đẽ trong tranh vẽ lẫn ngôn từ mà Barbara Cooney để lại trong tác phẩm vẫn mãi ngân vang và chạm đến tâm hồn trẻ thơ.