KHÔNG QUÂN VIỆT NAM SẬP BẪY
13 giờ 56 phút, biên đội Đỉnh - Thuận - Kính - Nhu bay ra đến Phù Ninh - Phú Thọ thì phát hiện 4 chiếc F-4 đang bay vào phía sân bay. Vũ Ngọc Đỉnh chỉ huy biên đội lập tức vòng lại, bám theo, đuổi đến giữa Phúc Yên - Vĩnh Yên thì lại gặp 4 chiếc khác, Đỉnh bật tăng lực bám theo và đưa 1 chiếc F-4 vào vòng ngắm. Ngay lập tức những chiếc F-4 liền tăng tốc và bắt đầu cơ động nhẹ. Đỉnh đến gần cự ly phóng tên lửa thì chúng bắt đầu cơ động đan chéo quyết liệt, khiến Đỉnh không có thời cơ bắn.
Liệt sĩ phi công Đồng Văn Đe
Tư liệu tác giả
Khi thấy tình thế có vẻ phức tạp, anh định kéo máy bay lên độ cao để quan sát thì đã thấy hàng loạt tên lửa được bắn đi từ những máy bay F-4 đang bám theo sau từ lúc nào rồi, làm anh không kịp tránh. Máy bay trúng tên lửa địch, chấn động mạnh, không điều khiển được, anh buộc phải nhảy dù… Kịch bản 3 chiếc máy bay của Thuận, Kính, Nhu bị bắn cũng tương tự như máy bay của Vũ Ngọc Đỉnh...
Tiếp ngay khi biên đội thứ nhất xuất kích, hai phút sau biên đội thứ hai Độ - Ngự - Đe - Cốc được lệnh cất cánh và cũng bay về hướng Vĩnh Yên - Việt Trì. Vừa lên khỏi mây đến độ cao 3.000 m thì Độ phát hiện thấy địch liền lệnh cho biên đội bỏ dầu phụ, vòng trái gấp, bám vào máy bay địch, sau gần một vòng thì anh đã thấy tiếp 2 chiếc đang bám sau máy bay ta và bắn tên lửa vào đội hình. Độ cố gắng vòng thật gấp vừa để tránh tên lửa, vừa để cắt bán kính vào gần hơn chiếc máy bay địch phía trước. Anh nhanh chóng chỉnh điểm ngắm, bắn một quả tên lửa, nhưng chưa kịp thấy kết quả thì máy bay của mình đã rung lên, xoay nghiêng và lật úp xuống. Anh biết mình đã dính tên lửa từ những chiếc máy bay của địch đang bám theo sau.
Ba máy bay của Ngự, Đe, Cốc cũng vào quần nhau kịch liệt với địch trong thế bị động nên các động tác chiến đấu lúc này chỉ là phòng ngự, tránh tên lửa địch và tìm cách thoát khỏi chiến đấu…
Năm máy bay MiG-21 bị bắn hạ thì 4 chiếc ở khu vực xung quanh Vĩnh Yên, riêng Nguyễn Ngọc Độ nhảy dù ở thôn Nam Liên - Sơn Dương - Tuyên Quang… Sau trận thua đau, tổn thất quá lớn này, có lệnh từ Bộ Quốc phòng yêu cầu Không quân dừng xuất kích để rút kinh nghiệm và phải báo cáo Bác Hồ mới được đi đánh tiếp.
CHIẾN DỊCH "BOLO - THANH ĐOẢN KIẾM"
Ngày 6.1.1967, biên đội trực chiến gồm Trần Hanh - Mai Văn Cương - Đồng Văn Đe - Nguyễn Văn Cốc. Kịch bản trận đánh cũng gần như ngày 2.1.1967.
Trung đoàn phó Trần Hanh - số 1 đã phát hiện 2 máy bay địch ở cự ly 9 km, đồng thời cũng nghe số 4 báo cáo phát hiện 2 chiếc phía sau đang bám theo biên đội… Trần Hanh trong tích tắc nhận biết biên đội đã rơi vào thế gọng kìm của địch, anh liền ra lệnh: "Vòng phải gấp"… nhưng khi mới vòng quay lại được 20 - 30° đã thấy rõ 4 chiếc F-4 phía sau ở cự ly khoảng 8 km đang lao vào phía ta và liên tiếp phóng tên lửa. Máy bay số 3 của Đồng Văn Đe trúng ngay 1 quả tên lửa và bùng cháy...
Trong lần gặp đại tá Anh hùng LLVT Nguyễn Văn Chuyên, khi tâm sự về trận thua đau này, anh vẫn như còn bức xúc, kể lại: "Sau trận ngày 2.1.1967, đích thân Bác Hồ chỉ thị Không quân phải dừng xuất kích để rút kinh nghiệm thật sâu sắc, sau đó phải báo cáo Bác mới cho đánh tiếp. Nhưng!...", ông ngập ngừng như để tránh chỉ tên người cụ thể, "Nhưng không biết ai dám vượt lệnh Cụ Hồ để tiếp tục chỉ đạo đánh trận 6.1.1967?".
Mãi sau này chúng ta mới hiểu đó là hẳn một chiến dịch của Không quân Mỹ mang tên "BOLO" đã được Không quân chiến thuật và Không quân Hải quân Mỹ nghiền ngẫm chuẩn bị. Robin Old, đại tá - Tư lệnh Không đoàn tiêm kích số 8-TFW, được chỉ định làm Tổng chỉ huy chiến dịch. Đại tá Robin Old là một phi công dày dạn kinh nghiệm không chiến, tham gia từ Chiến tranh thế giới thứ 2 với 12 chiến tích được ghi nhận.
Để nghi binh và nhử mồi Sở chỉ huy Không quân miền Bắc Việt Nam, Robin Old đã dùng F-4 giả làm các tốp cường kích F-105 bay theo hành trình, đội hình, mật danh liên lạc giống hệt những trận đánh của F-105 vào tháng 12.1966. Ngoài ra để giống như thật, một số F-105 và F-4 còn được giao tấn công vào một số các mục tiêu mặt đất để ta thấy như là Không quân Mỹ tổ chức đánh như tháng 12 năm 1966. "Mồi nhử" này để thúc đẩy quyết tâm của chỉ huy Không quân miền Bắc Việt Nam cho MiG xuất kích.
Cuộc bày binh bố trận công phu và triển khai đúng kế hoạch, chỉ còn chờ phản ứng của phía Không quân miền Bắc Việt Nam "sập bẫy". Không thể có từ nào khác để nói về những trận đánh mà Không quân ta bị "sập bẫy" vào ngày mùng 2 và mùng 6.1.1967 như đã kể ở phần trên.
(còn tiếp)
(Trích Đi tìm thung lũng MiG - Phạm Phú Thái - NXB Thông tin và Truyền thông)
Bình luận (0)