Đi vòng mong tới đích

Trong chuyến thăm Nga lần này, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe không thể không đề cập với Tổng thống Nga Vladimir Putin về cuộc tranh chấp dai dẳng gần 72 năm nay giữa hai nước với 4 hòn đảo trong nhóm đảo Nam Kuril/Vùng lãnh thổ phương bắc.

Vì cuộc tranh chấp mà hai bên cho tới nay vẫn chưa có được hiệp ước hòa bình. Nhưng cũng không phải vì điều này mà mối quan hệ hợp tác song phương không phát triển. Quan điểm của hai phía khác biệt nhau không chỉ rất xa mà còn rất cơ bản về tranh chấp chủ quyền lãnh thổ, và mọi dấu hiệu đều cho thấy trong thời gian tới sự khác biệt ấy chưa thể thuyên giảm. Để tranh thủ Nhật Bản, phía Nga tỏ thiện chí sẵn sàng trao đổi về chuyện này nhưng trên thực tế không có ý định nhượng bộ Tokyo. Nga đã thể hiện chủ định này bằng nhiều tuyên bố công khai và cả việc tăng cường hiện diện quân sự trên nhóm đảo tranh chấp.

Ý thức được giá trị đối nội của việc kiên trì khẳng định chủ quyền đối với 4 hòn đảo tranh chấp, ông Abe đặc biệt coi trọng duy trì thương thảo với Moscow về vấn đề này. Nhưng vì cũng ý thức được cả thế yếu trên thực tế của Nhật Bản trước Nga trong chuyện này nên ông Abe thừa hiểu cuộc tranh chấp sẽ còn kéo dài, và Nhật Bản phải kiên định quyết tâm lâu dài.

Một khi đường thẳng không đi được thì phải tìm đường vòng, bởi đi vòng dẫu có xa hơn nhưng còn mong có ngày tới đích. Lối đi vòng mà ông Abe dường như đã chọn là gầy dựng sự hợp tác kinh tế với Nga trên 4 hòn đảo tranh chấp, từng bước xây dựng và tăng cường sự hiện diện trực tiếp của Nhật Bản trên đó. Đấy là một trong những nguyên do chính khiến ông Abe phải tranh thủ, thân thiện và coi trọng Nga.