Điện ảnh chiến đấu của đạo diễn Joris Ivens

23/11/2018 06:40 GMT+7

Hôm qua, hội thảo về đạo diễn Hà Lan Joris Ivens - người đã làm nhiều phim về chiến tranh VN và giúp xây dựng ngành điện ảnh, truyền hình - đã diễn ra tại Hà Nội.

Vị đạo diễn này đã cùng người vợ thực hiện bộ phim Vĩ tuyến 17 - chiến tranh nhân dân. Những hộp phim Vĩ tuyến 17 - chiến tranh nhân dân quay hồi 1967 khi được chuyển về in tráng tại Hà Nội đã loang lổ máu. Nhà làm phim Nguyễn Thị Xuân Phượng nhớ lại: “Khi mang phim từ Vĩnh Linh về, một người bạn của chúng tôi, anh Khuê, đã bị trúng đạn khi qua một bến phà. Anh nằm sấp, cố che hộp phim dưới thân mình. Khi xem lại những thước phim đó, ông Joris Ivens đứng bật dậy. Ông nói trời ơi, đây là cuộn phim với máu của Khuê. Ông quay sang anh Lê Huân là giám đốc xưởng phim thời ấy và nói anh gắng giữ những thước phim vô giá này cho thế hệ sau”.
Trong thời kỳ đó, đạo diễn Hà Lan Joris Ivens đã lựa chọn tới VN, trở thành một người bạn thân thiết của Chủ tịch Hồ Chí Minh và cả những người làm phim lúc bấy giờ. Giữa bối cảnh như vậy, vợ chồng đạo diễn đã chọn thứ điện ảnh mà bà Phượng gọi là “nền điện ảnh chiến đấu”. Nó càng trở nên khốc liệt hơn - khi theo đạo diễn Đặng Nhật Minh, ông Joris Ivens đã chọn phong cách quay, thu thanh trực tiếp mà ngày nay ta gọi là điện ảnh trực tiếp. Trên nền phương tiện kỹ thuật cồng kềnh, việc thu thanh đồng bộ gần như bất khả thi của những năm 1960, việc đó vô cùng khó khăn.
Tuy nhiên, hiệu quả của nó, theo ông Minh: “Phần thu thanh trực tiếp của Loridan tại Vĩnh Linh với tiếng bom đạn, máy bay gầm rú đã tạo nên những hiệu quả hết sức ấn tượng… Thời gian càng lùi xa, ta càng nhận ra giá trị của những thước phim ông để lại tại VN”.
Đạo diễn, NSƯT Phạm Việt Tùng cho biết: “Khi sang VN, ông Joris Ivens cũng không giàu có gì. Để thực hiện bộ phim Vĩ tuyến 17 - chiến tranh nhân dân, ông phải thế chấp nhà ở Pháp, lấy tiền mua máy móc, dụng cụ để sang VN làm phim. Khi trở về Pháp, ông ấy đã để lại 2 chiếc máy quay Paillard Bolex của Thụy Sĩ, nhờ bên Xưởng phim Thời sự - Tài liệu có anh Lê Huân giữ và gửi cho nền truyền hình VN”.
Giờ đây, 2.000 trang tài liệu giấy và 160 bức ảnh liên quan đến quá trình ông thực hiện các bộ phim tại VN đã được Viện Joris Ivens tặng lại cho Viện Phim VN. Nhiều thước phim liên quan cũng được tặng lại cho Viện. Trong số này, có cả những bức ảnh ghi lại thời điểm công chiếu Vĩ tuyến 17 - chiến tranh nhân dân của ông tại châu Âu.
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.