Dỡ bỏ tượng đài nô lệ da đen quỳ dưới chân Tổng thống Abraham Lincoln

Đài tưởng niệm Giải phóng tọa lạc ở công viên Boston Common, thành phố Boston (Mỹ) từ năm 1879. Tác phẩm nghệ thuật tạc tượng cố Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln đứng đưa tay về phía trước, dưới chân ông là người nô lệ da đen cởi trần, trong tư thế quỳ một gối xuống đất. Bản gốc của bức tượng đài làm bằng đồng này do tác giả Thomas Ball thực hiện ở thủ đô Washington vào năm 1876, dựa trên nguyên mẫu Archer Alexander - người đàn ông da đen từng trốn thoát khỏi chế độ nô lệ. Dòng chữ trên cả hai đài tưởng niệm ghi nội dung: “Cuộc đấu tranh vì tự do và hòa bình cho đất nước. Lincoln đã yên nghỉ sau những nỗ lực của ông”.

Ngày 29.12, đài tưởng niệm chính thức bị dỡ bỏ vì nhận hàng loạt phản hồi gay gắt. Một số ý kiến cho rằng người đàn ông cởi trần đang chuẩn bị đứng dậy sau khi tháo gông cùm trên cổ tay. Tuy nhiên, phần đông người xem đều chỉ trích tác phẩm gây ra hiểu lầm rằng nhân vật da đen phải quỳ gối trước ông chủ da trắng, hay còn được xem người ban phát tự do cho anh ta, là cố Tổng thống Mỹ Abraham Lincoln.

Đài tưởng niệm gốc ở Washington D.C cũng hứng chịu làn sóng chỉ trích tương tự bức tượng tại Boston, thậm chí còn bị nhóm phản đối dọa phá bỏ ẢNH: AP

Trong bối cảnh phong trào Black Lives Matter (Người da đen đáng sống) ngày càng lớn mạnh ở Mỹ, nhóm phản đối đệ trình bản kiến nghị với hơn 12.000 chữ ký, yêu cầu chính quyền ngay lập tức dỡ bỏ đài tưởng niệm.

Ủy ban Nghệ thuật công cộng của Boston phải tổ chức bỏ phiếu và kết quả nhất trí di dời đài tưởng niệm. Trong khi đó, thị trưởng thành phố Boston là ông Marty Walsh cũng thừa nhận rằng hình ảnh trên khiến người dân lẫn du khách “khó chịu”.

Hiện bức tượng được cất giữ cho đến khi giới chức quyết định có đem về trưng bày trong bảo tàng hay không. Sau sự việc, Ủy ban Nghệ thuật cho biết sẽ chú ý nhiều hơn đến các tác phẩm “có vấn đề liên quan đến lịch sử”.

Trên thực tế, đài tưởng niệm nói trên đã vướng lùm xùm từ lâu. Năm 2018, Boston từng phải tổ chức cuộc đánh giá tác phẩm điêu khắc, tượng đài và các tác phẩm nghệ thuật công cộng khác nhằm đảm bảo chúng phản ánh sự đa dạng của thành phố và không xúc phạm cộng đồng người da màu. Mùa hè năm ngoái, người biểu tình chống phân biệt chủng tộc còn tuyên bố sẽ phá bỏ bức tượng gốc ở Washington D.C, khiến đội Vệ binh Quốc gia phải triển khai lực lượng để canh gác.