Độc đáo giải đua ngựa trên ‘cao nguyên trắng’

Giải đua ngựa Bắc Hà năm nay có sự tham gia của 54 nài ngựa đến từ các xã thuộc huyện Bắc Hà như xã Bản Phố, Hoàng Thu Phố, Na Hồi, Tà Chải,...và cả huyện bạn Si Ma Cai.

Điểm đặc biệt của giải đua ngựa này đến từ sự không chuyên của cả thí sinh và ngựa đua. Những chú ngựa đua không có yên cương, bàn đạp mà chỉ được đóng móng và buộc dây, trong cuộc sống thường nhật là phương tiện thồ hàng của người dân tộc nơi đây. Những ‘vận động viên’ trong cuộc đua cũng không qua bất kỳ trường lớp đào tạo đua ngựa nào, ngày ngày vẫn lên nương làm rẫy, lo toan cuộc sống gia đình. Vào cuộc đua, trang bị bảo hộ duy nhất trên người các ‘vận động viên’ là chiếc mũ bảo hiểm nhưng đến khi ngồi lên lưng ngựa, họ vừa dũng mãnh, hăm hở như những kị sĩ thực thụ lại vừa toát lên thứ sức mạnh hoang dã của vùng “cao nguyên trắng”.

Mời bạn đọc cùng iHay theo dõi những khoảnh khắc ấn tượng trong cuộc đua diễn ra hôm nay (4.6):

Thí sinh cho ngựa khởi động và đưa về khu vực xuất phát

Kiểm tra ngựa trước cuộc đua. Theo anh Sùng Văn Nài (dân tộc Nùng), nài ngựa mang SBD 23 của giải đua năm nay, ngựa đua tối thiểu phải từ 3 tuổi trở lên. Con ngựa đua được phải to, móng hơi dựng và cũng phải quan tâm đến tính nết, thói quen của nó. Cũng theo anh Nài, luyện tập cho ngựa mất khoảng 1 tháng. Cứ vào những lúc nhàn rỗi, anh lại đưa ngựa ra sân vận động trung tâm để ngựa của anh quen với đường chạy và cả không khí đông người

Nét căng thẳng hiện rõ trên mặt một nài ngựa khi dắt ngựa vào vạch xuất phát. Do tính không chuyên của giải đua nên có những lúc trọng tài chưa hô xuất phát thì ngựa của các thí sinh đã chạy rất quyết liệt, hay những pha ngã ngựa cũng thường xảy ra

Các nài ngựa bắt đầu nhập cuộc. Theo BTC giải đua ngựa, các nài ngựa sẽ phải đưa ngựa chạy 4 vòng quanh SVĐ với tổng độ dài là 1.900m. 32 nài ngựa tốt nhất của vòng loại sẽ tiến vào vòng chung kết

Những pha ganh đua tốc độ bắt đầu

Nét mặt tập trung cao độ của nài ngựa số 08

Những pha chạy nước rút vòng cuối cùng

Hai nài ngựa đã làm rơi mũ bảo hiểm nhưng không vì thế mà dừng lại. Theo chia sẻ của các nài ngựa tham gia, họ không cần mua thêm trang bị bảo hộ vì họ đã quen với ngựa của mình. Khi đua chỉ cần kẹp chặt chân vào lưng ngựa và tay cầm dây cương thì thả lỏng là được

Đua ngựa là môn thể thao độc đáo của huyện Bắc Hà từ xưa. Vào xuân, ở các thôn, bản vùng cao thanh niên trai tráng người Mông, Tày, Nùng thành từng đoàn đi hội xuân … Họ thường rủ nhau đua ngựa, ai đến đích trước thì bữa tiệc hôm đó được ngồi mâm trên. Trước năm 1945, giải đua ngựa ở Bắc Hà thường được tổ chức vào mùa xuân, đường đua lấy điểm xuất phát từ ngã ba chợ cũ và đích là bãi đất trống trước dinh thự Hoàng A Tưởng. Các kỵ sĩ khi đến đích phải nhảy xuống bắn 5 phát súng vào bia sau đó lên cướp quả cầu đỏ và lại nhảy lên ngựa phi quay lại điểm xuất phát. Đến mùa xuân năm 1980, Huyện đội (Ban chỉ huy quân sự) Bắc Hà tổ chức giải đua ngựa, bắn súng chọn kỵ sĩ, xạ thủ giỏi. Lúc đó, Bắc Hà không có nhiều ngựa nên hầu hết nhà nào có thanh niên, có ngựa đều tham gia. Giải đó có hơn 50 kỵ sỹ người Tày, Nùng, Dao, nhiều nhất là người Mông tham gia đua ngựa, bắn súng. Đại úy Lý Seo Thống – Đội trưởng đội quân lương – Ban chỉ huy quân sự huyện Bắc Hà lúc bấy giờ giành giải nhất. Vào năm 2007 lễ hội đua ngựa truyền thống được khôi phục lại nhằm hưởng ứng chương trình du lịch về cội nguồn của 3 tỉnh: Lào Cai – Yên Bái – Phú Thọ, là điểm nhấn thu hút khách du lịch đến Bắc Hà và Lào Cai. Năm 2008 giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà được mở rộng với quy mô cấp tỉnh và đưa vào chương trình du lịch về cội nguồn hàng năm của 3 tỉnh Lào Cai – Yên Bái – Phú Thọ.