Độc đáo như tré Bình Định

Dọc theo hành trình miền Trung đi tìm những món ăn ngon đặc sản địa phương, tôi về miền đất võ Bình Định khi trời đã tối. Nghe mọi người nói đến đây mà không thử ăn tré thì coi như uổng công.

>> Tré Huế kèm tỏi ngon đúng điệu
>> Gật gù nem chua Quảng Ngãi

Tìm hiểu thì tôi được biết tré là món ngon được người dân ở các tỉnh miền trung như Huế, Quảng Nam, Đã Nẵng, Bình Định rất ưa chuộng. Tuy mỗi vùng miền có cách làm, khẩu vị khác nhau, nhưng nguyên liệu chính làm nên tré vẫn là: thịt tai, mũi heo, (thêm chút bì), riềng, tỏi, thính gạo, lá ổi và rơm khô để ủ.

Bình Định hội tụ đủ ngũ vị như: mặn, ngọt, chua cay chan chát, nếu đã ăn một lần bạn sẽ nhớ - Ảnh: Anh Khoa Xứ Nẫu

Tré Bình Định nổi tiếng vì bao đời nay vẫn giữ được nguyên liệu truyền thống, thịt làm tré chọn thịt ba chỉ, hoặc thịt thủ (đầu heo) còn nóng (heo mới mổ xong, thường thì những người làm nem sẽ đặt mua thịt từ các mối quen) luộc thịt chín vớt ra để ráo nước rồi thái chỉ.

Riềng, tỏi thái mỏng. Trộn đều hỗn hợp thịt, riềng, tỏi, thính gạo giã nhỏ. Nêm gia vị muối, tiêu cho vừa miệng ăn. Gói tré phải khéo, lót một lớp lá ổi bên ngoài cho lượng thịt vừa đủ vào trong gói lại, tiếp tục dùng một lớp lá chuối khô hay lớp rơm khô bọc bên ngoài rồi cột lại thành bó cho thật chặt (dân gian gọi là ủ tré).

Tré được để nơi thoáng mát ủ sau 2 - 3 ngày sẽ tự lên men chín, lúc này các gia vị thấm đều vào nhau tạo nên một mùi thơm đặc trưng của thịt, riềng, tỏi lên men không thể lẫn vào đâu được. Nhờ cách ủ lên men tự nhiên này mà tré Bình Định để được nhiều ngày không sợ hỏng.

Khi ăn người ta sẽ lột tré ra, dùng đũa đánh tơi các miếng thịt với nhau, rồi bày trên dĩa. Ăn kèm với bánh tráng cuốn, rau sống (rau thơm, dưa leo, chuối chát…), đồ chua (đu đủ, cà rốt thái sợi, củ kiệu…) chấm nước chấm chua ngọt, hay nước sốt tương ớt với các gia vị khác nhau.

Vào những dịp vui hay lễ tết thì tré là món khai vị thường được chọn trên bàn ăn. Tré Bình Định hội tụ đủ ngũ vị như: mặn, ngọt, chua cay và vị chan chát của lá ổi non. Nếu đã từng ăn tré hẳn bạn sẽ cảm nhận được hương vị thơm, bùi, béo, ngọt không thể lẫn vào đâu được của món ngon, đặc sản nổi tiếng của cư dân miền Trung này. 

Đoàn Xuân