Khi bác sĩ ở Sài Gòn... học võ

25/09/2016 20:12 GMT+7

Gõ cụm từ “hành hung nhân viên y tế”, Google cho ra hơn 1,7 triệu kết quả. Hành hung nhân viên y tế hiện nay là vấn đề trăn trở của các bệnh viện (BV) và lãnh đạo ngành y. Câu hỏi là làm thế nào để tránh sự hành hung của bệnh nhân và thân nhân?

Gõ cụm từ “hành hung nhân viên y tế”, Google cho ra hơn 1,7 triệu kết quả. Hành hung nhân viên y tế hiện nay là vấn đề trăn trở của các bệnh viện (BV) và lãnh đạo ngành y. Câu hỏi là làm thế nào để tránh sự hành hung của bệnh nhân và thân nhân? Đó là chăm sóc bệnh nhân thật tốt, trong tình huống “kẹt” quá thì biết cách phòng thân và... bỏ chạy. Vì vậy, câu lạc bộ (CLB) võ thuật của BV Chợ Rẫy, TP.HCM ra đời cũng nhằm mục đích vừa rèn luyện sức khỏe nhân viên, vừa có thể đối phó với những tình huống khẩn cấp.
“Mình phải rất thông cảm cho người bệnh và thân nhân vì thủ tục hành chính khiến họ chờ lâu và còn nhiều thủ tục khác như bệnh nhân tử vong thì phải chuyển nhà lạnh mà người thân thì muốn đưa thẳng về nhà... Chính vì thế họ trút giận lên nhân viên y tế. An toàn người bệnh rất quan trọng nhưng an toàn cho nhân viên y tế cũng quan trọng không kém. Do đó nhân viên y tế cũng phải biết cách tự bảo vệ mình, bên cạnh trau dồi kỹ năng giao tiếp thì đó là… học võ”, một điều dưỡng ở BV Chợ Rẫy chia sẻ.
Người cầm kim tiêm học cách khóa tay
Tại BV Chợ Rẫy, CLB vovinam do nam điều dưỡng khoa can thiệp tim mạch của BV làm huấn luyện viên (HLV). Anh em trong CLB hay nói đùa với nhau đây là CLB rất tài tử, bởi học viên bận trực thì phải nghỉ, HLV bận trực cũng nghỉ và học bù bữa khác. Thế mà đã có 4 - 5 người đã thi thố và đạt trình độ đai xanh đậm rất oách.

Sau khi học võ thấy mình khỏe khoắn hơn, khi vào khoa thì tâm tính rất dịu dàng. Bệnh nhân nói gì thì nói, mình với nhiệm vụ thì phải giải thích nhẹ nhàng và làm việc của mình!

Một điều dưỡng ở Bệnh viện Chợ Rẫy

Sáng 22.9, sau ca trực ban đêm, CLB chỉ quy tụ vỏn vẹn được nhóm 4 người, trong đó có 3 học viên và 1 HLV. Hành lang lầu 10 tòa nhà khu trung tâm ung bướu của BV Chợ Rẫy được chọn làm sân tập. Buổi tập không có thảm, không dụng cụ bảo hộ vì hôm nay chỉ luyện nhẹ nhàng. Lớp học với tâm niệm là để khỏe nên ưu tiên không qua đối kháng.
HLV Nguyễn Thanh Phương cùng 3 học viên bắt đầu buổi luyện tập bằng màn khởi động làm nóng đầu cổ, tay chân, xoay lưng hông... Ngay sau đó, tiếng vị HLV to, rõ, dứt khoát khi chỉ đạo các động tác xuống tấn; mở khóa tay, mở khóa ôm và luyện các đòn tấn công. Trong đó đáng chú ý nhất là bài tập té ngã để không đau, không gây chấn thương cho mình, đó cũng là bài tập để phòng khi bị người nhà bệnh nhân xô đẩy, hành hung (nếu có). Ít ai biết rằng, những người điều dưỡng tay yếu, chân mềm “trói gà không chặt” suốt ngày chỉ cầm bơm kim tiêm, băng thun... lại có những cú ra đòn nhanh, khỏe khoắn đầy uy lực như vậy.
Lau vội mồ hôi đổ trên trán sau hơn 15 phút tập luyện được nghỉ xả hơi, cô điều dưỡng Đào Thị Lệ, khoa nội thận, cười tươi rói, đùa: “Hết ổ bánh mì hồi sáng rồi!”. Chị Lệ cho biết mình mê học võ từ khi còn bé nhưng không có điều kiện. Khi Đoàn thanh niên BV thông báo mở lớp học võ trong BV thì chị nhanh chân chạy đến đăng ký ngay. Sau 1 năm chị đã lấy được đai xanh đậm, tức đã qua được lớp tự vệ nhập môn.
Người nhỏ nhắn, xinh xinh nhưng chị Lệ lại ra đòn rất “rát”. Chị bảo “thấy đánh thì ghê vậy chớ người hiền queo à!”. “Trước đây mình gọi một bệnh nhân trong khoa lên tiêm thuốc, khi bệnh nhân này vừa đến thì một bệnh nhân khác bị chảy máu nên mình chạy đến băng bó. Xong quay lại thì bệnh nhân chờ tiêm thuốc nổi cáu vì cho rằng điều dưỡng bắt chờ đợi. Bệnh nhân hỏi tên mình để méc cấp trên. Lúc đó mình cũng nổi cáu giơ cái bảng tên lên thách thức. Thế là sau đó mình bị cấp trên kêu lên “tuyên huấn” cho một trận. Hồi trước mình thấy đúng là nói, chẳng biết kiềm chế. Còn bây giờ sau khi học võ thấy mình khỏe khoắn hơn, khi vào khoa thì tâm tính rất dịu dàng. Bệnh nhân nói gì thì nói, mình với nhiệm vụ thì phải giải thích nhẹ nhàng và làm việc của mình!”, cô điều dưỡng nhỏ nhắn bộc bạch.
Khi bác sĩ học võ 2
Trong buổi học còn có cô điều dưỡng nhỏ nhắn nhẹ cân khác là Trần Thanh Huyền, khoa hồi sức ngoại thần kinh, cũng là cán bộ Đoàn thanh niên của BV. Chị Huyền cũng theo CLB được một năm rưỡi rồi và rất “máu” với môn vovinam này.
“Vovinam là môn võ cổ truyền VN, nó không quá mạnh mẽ, không phải qua đối kháng, phù hợp với những người như chị em mình”, chị Huyền chia sẻ và bộc bạch: “Mình có thân hình mảnh mai nên cần học võ, trong tình thế cần thiết thì có thể đỡ - né đòn và… chạy hơn là tìm cách phản đòn”.
Trước đây trong khoa của chị Huyền có trường hợp một bệnh nhân sảng rượu cầm kềm (y tế) rượt điều dưỡng; có bệnh nhân khác thì cầm cây truyền dịch “dọa” điều dưỡng. Những lúc như thế chị em chỉ biết co giò bỏ chạy chứ không kiềm chế nổi bệnh nhân, có khi phải cầu cứu nam đồng nghiệp hoặc bảo vệ BV. Còn bây giờ, sau khi học võ, chị Huyền có thể biết được thế khống chế bệnh nhân một cách dễ dàng và rất nhẹ nhàng. Nhưng điều quan trọng là giữ được bệnh nhân và không làm bệnh nhân bị tổn thương.
PGS-TS Nguyễn Trường Sơn, Giám đốc BV Chợ Rẫy, cho biết: BV có những chính sách không chỉ là nâng cao chuyên môn cho cán bộ, nhân viên mà còn tạo điều kiện cho họ hèn luyện thể chất. Việc rèn luyện sức khỏe cho cán bộ nhân viên y tế trong BV là rất cần thiết, quan trọng là nâng cao sức khỏe để phục vụ người bệnh; có khi còn ứng phó với các tình huống khẩn cấp.
Các chị điều dưỡng cho hay học võ có nhiều cái lợi lắm, đó là rèn luyện sức khỏe, xả stress sau giờ làm việc và giao lưu chia sẻ kinh nghiệm chuyên môn cũng như cuộc sống với điều dưỡng, bác sĩ các khoa khác. Nhưng nhờ có sức khỏe tốt nên công việc chăm sóc bệnh nhân trở nên dẻo dai, bền bỉ hơn. Kết thúc buổi tập, ai cũng mồ hôi ướt đẫm nhưng vui và ra về với tâm trạng rất thoải mái, hứa hẹn cho ngày hôm sau vào BV làm việc hăng say và tràn đầy yêu thương.
Điều dưỡng là võ sư
Khuôn mặt rất hiền của HLV Nguyễn Thanh Phương lúc nào cũng nở nụ cười trên môi trong suốt buổi luyện võ. Vừa chỉ giáo cho đồng nghiệp cũng chính là học trò, anh vừa thực hành luôn để học trò làm theo. Phút nghỉ giải lao, vị HLV cho biết từ 20 năm trước chân ướt, chân ráo rời Vĩnh Long lên TP.HCM học điều dưỡng, khi đi ngang qua Hội Vovinam thể thao đại học, anh thấy có lớp dạy võ. Thế là anh xin học môn vovinam với mục đích thủ thân nơi đất khách quê người. Vừa học điều dưỡng, vừa học võ và đi giao lưu với các hội, võ đường khác, chỉ qua 5 năm anh đã có trong tay danh hiệu Hoàng đai tam cấp - 4 đẳng quốc tế và trở thành HLV dạy vovinam. Khi Đoàn thanh niên BV Chợ Rẫy có ý định mở CLB dạy võ và ngỏ lời mời anh góp sức thì anh đồng ý ngay.
“Công việc, gia đình, đưa đón con cái bận lắm nhưng mình cố gắng để giúp cho BV, giúp anh chị em rèn luyện sức khỏe là chính, sau đó là phòng thân và chăm sóc bệnh nhân tốt hơn. Học võ không phải để đánh nhau mà giúp con người khiêm tốn hơn, biết tôn trọng người khác, có tính kỷ luật và có trách nhiệm, dám chịu trách nhiệm. Võ thuật là hàng rào cuối cùng để nhân viên y tế tự vệ khi bệnh nhân hay thân nhân đi quá giới hạn. Cái cốt của việc dạy và học võ là làm cho môi trường BV bình yên, đó chính là y đức”, HLV Phương tâm sự.
Tuy môn võ có ích như vậy nhưng hiện CLB chỉ tập hợp được 20 y, bác sĩ, điều dưỡng. HLV Nguyễn Thanh Phương cho rằng có lẽ thông tin từ Đoàn thanh niên về chi đoàn chưa được thông nên còn nhiều anh chị em chưa biết đến. Mặt khác, đặc thù của ngành y là anh em phải trực, nên quy tụ đông đủ cũng khó. Đặc biệt là với bác sĩ thì càng khó hơn, vì bác sĩ sau giờ hành chính còn làm ở phòng mạch. Nhiều anh chị em còn con cái, gia đình cơm nước… phải lo toan.
Tuy nhiên, HLV Phương lạc quan vì các anh chị em chưa hiểu và chưa thấy được hiệu quả của người luyện võ sau này. Thời gian tới BV sẽ đẩy mạnh phong trào này thì anh chị em sẽ đến nhiều hơn; CLB cũng sẽ tổ chức cho anh chị em tập khí công vovinam.
Một CLB võ thuật vovinam đã và đang hình thành trong BV Chợ Rẫy và mô hình này hứa hẹn sẽ lan tỏa sang các BV khác, để nhân viên y tế vừa giỏi nghề, vừa đủ sức khỏe và an tâm khi gặp tình huống ngoài ý muốn!
Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.