Nhậu say ngày Tết: Đàn ông Việt Nam say xỉn kiểu nào?

Say xỉn có bao nhiêu kiểu? Ảnh minh họa: Shutterstock

Ernest Hemingways là một nhà văn nổi tiếng người Mỹ. Ông từng tự hào rằng có thể uống rất nhiều rượu mạnh mà không hề say. Do đó, ai say theo kiểu Hemingway có nghĩa là họ điềm tĩnh, nhận thức và trí năng không thay đổi đáng kể. Họ là kiểu người say nhưng lý trí vẫn đủ khả năng tự kiềm chế. Khoảng 40% số người là thuộc vào dạng say Hemingway. Kiểu say này có thể gọi là "say điềm đạm".

Kiểu say này thì được đặt tên theo nhân vật chính của một cuốn phim dạng nhạc kịch rất nổi tiếng năm 1964. Trong phim, cô Mary Poppins là người yêu đời, dễ mến, thích hoà mình với xã hội. Do đó, người say kiểu Mary Poppins thì càng uống càng vui vẻ, nói cười rất hoạt bát, chan hoà với mọi người và rất thích ca hát. Có khoảng 15% người say thuộc vào dạng Mary Poppins. Có thể gọi dạng say này là "say vui tươi".

Giáo sư Khùng (Nutty Professor) là một nhân vật tưởng tượng trong bộ phim viễn tưởng - hài ăn khách ra mắt năm 1996. Đây là loại người bình thường thì sống nội tâm, trầm lặng, nhưng khi có rượu vào thì họ trở nên rất ồn ào và phô trương. Khi say, họ “chiếm đài phát thanh” trong buổi nhậu, giành nói đủ thứ chuyện trên trời dưới đất, nói lan man nhưng chẳng đâu vào đâu, lắm khi nói những cái nghe rất quái, cứ như là bị bệnh tâm thần vậy. Họ thường là tâm điểm nhưng là tâm điểm gây khó chịu cho người khác của những buổi chè chén. May mắn là tuy họ rất ồn ào nhưng không thô lỗ.

Dư luận xã hội thường có định kiến rằng, những vị giáo sư cừ vùi đầu nghiên cứu hoặc những ai cứ mê mãi học hành quá nhiều thì thường hay bị mất quân bình về tâm trí và có lối sinh hoạt khá lập dị, nói kiểu bình dân là bị “tưng tửng”. Có thể gọi dạng say này là “say dở hơi”. Có khoảng 20% người say thuộc dạng Giáo sư Nutty. (Cái tên Nutty là xuất phát từ tỉnh từ tiếng Anh “nut” có nghĩa là “khùng”).

Ông Hyde là một nhân vật không có thật trong cuốn tiểu thuyết kinh dị rất nổi tiếng "Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde” của nhà văn Scotland Robert Louis Stevenson, xuất bản năm 1886. Nội dung là một vị bác sĩ tên Henry Jekyll đã bào chế ra một loại huyết thanh, khi Jekyll uống vào thì biến đổi hoàn toàn ngoại hình và nhân cách trở thành một kẻ cực kỳ thô lỗ và ác độc tên là Edward Hyde. Hyde đã đánh đập và giết chóc nhiều người chỉ để thỏa mãn thú tính của mình. Hiện nay, những dạng người thỉnh thoảng biến đổi nhân cách đột ngột, khoa học gọi là người “đa nhân cách”.

Đây là kiểu người say xỉn gây nguy hiểm cho bản thân họ và cho người khác. Những người say xỉn trong nhóm này thường mất khả năng tự kiềm chế, suy giảm khả năng suy nghĩ sáng suốt, và gây nhiều khó chịu cho người khác. Đây là loại say quậy phá rất kinh, những kẻ khi nhậu hay kiếm chuyện gây gỗ đánh nhau, hoặc phóng xe bạt mạng sau khi nhậu cũng thuộc dạng này. Có khoảng 23% dân say thuộc dạng quậy phá này. Xin có lời khuyên là tốt nhất là ta không nên nhậu chung với những người say loại này.

Các kiểu say do các nhà nghiên cứu nêu trên cũng thường thấy ở xứ mình. Nhưng, có lẽ nghiên cứu này thực hiện ở Mỹ nên còn thiếu một dạng say rượu cũng thỉnh thoảng gặp ở Việt Nam, đó là “say bi lụy”, hoặc gọi cho văn vẻ một chút là “tửu sầu”. Những người thuộc dạng này thì mỗi khi có rượu vào là họ hay than thân trách phận, khóc lóc kể lể về những chuyện buồn, những ẩn ức từ tận thời nào của họ, dù mọi chuyện đã qua đi lâu rồi.

Người viết bài này có vài người bạn thuộc loại “tửu sầu” nói trên. Bình thường họ rất vui vẻ hoạt bát, nhưng mỗi lần “uống tới chỉ” là lại nước mắt giọt ngắn giọt dài, khóc kể về những chuyện buồn cách nay đã chục năm có lẻ. Rất lạ ở chỗ dù chuyện đó đã “xưa rồi Diễm” từ đời nào, nhưng cách họ cảm nhận nỗi buồn rất sâu sắc cứ như mới xảy ra ngày hôm qua vậy.