Nón lá trong suốt... không che nắng: Chuyện cụ ông Huế vào rừng hái lá bàng

Lê Nam
Lê Nam
30/05/2019 12:12 GMT+7

Ông Võ Ngọc Hùng, năm nay 63 tuổi, nhà ở hẻm 36/13 Kim Long, P. Kim Long, TP. Huế. Ông là chủ nhân của chiếc nón làm từ lá bàng rừng, được nhiều người chú ý và đón nhận.

Băng rừng lội suối hái lá bàng rừng

Để có những chiếc nón độc đáo thế này, đầu tiên phải làm ra xương lá. Lá tươi được nấu 1 tiếng rưỡi trong baking soda (bột nở) để chuyển thành washing soda, mục đích nhằm loại bỏ mùi hôi. Sau đó, lá được ngâm thêm 1 tháng rưỡi mới được mang ra làm sạch. Sau đó, ông đem số lá này cho thợ chằm nón để tạo ra một chiếc nón như bình thường.
VIDEO: Cụ ông U70 vào rừng hái lá bàng làm nón
Một chiếc lá bàng rừng mới được làm sạch sau hơn 1 tháng ngâm dung dịch Lê Nam

Nếu tính tổng thời gian hoàn thành một chiếc nón từ khi ngâm lá cho tới chằm nón mất khoảng 2 tháng. Còn nếu có sẵn xương lá rồi thì một ngày người thợ chằm nón có thể làm được 2 cái. Nếu siêng năng, mỗi tháng mỗi thợ có thể làm được 60 cái.

Những cây bàng rừng xuất hiện ở xã Bình Điền, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế, cách nhà ông 20 cây số. Ông Hùng khoá cổ xe tại bìa rừng, một mình vác cái bao, vác cái sào “săn” lá bàng. Khi tìm được cây bàng rừng, ngày trước thì ông phải tự leo lên để hái rồi sau này sử dụng cái dụng cụ như của công ty cây xanh.

"Mình bấm dưới này thì ở trên có một cái kéo sắt, kéo cho lá xuống. Nhưng đâu phải cái lá nào mình xuống cũng được. Sau này mới mua một thiết bị gắn sau điện thoại. Zoom ra cái hình to này rồi ở dưới mình chọn. Giống như cái ống nhòm. Soi cái lá nào được thì mới cắt xuống. Một lần đó suýt té, suýt gẫy chân vì rơi từ độ cao hơn 3 mét xuống”, ông nhớ lại.

Ông Hùng kể chuyện đi rừng hái lá bàng rất li kì Lê Nam

Thời điểm thuận lợi nhất để hái lá bàng rừng vào thời điểm tháng 3. Bởi đó là mùa nắng, ít mưa giông, đi lại không sợ trơn trượt. Hơn nữa, lá cây cũng khỏe khoắn, ít bị sâu mọt nhất.

“Nó (cây bàng rừng) ở gần những con suối. Mình muốn tìm chỗ nào tập trung thật nhiều cây. Nhưng hắn lại không phân bố rõ ràng”, ông Hùng nói.

Nón lá che mưa chứ không che nắng

Ông cho biết, lá bàng rừng để làm nón phải dày, gân lá phải cứng. Mặt lá không rách, không sâu. Tiêu chuẩn độ dài từ đỉnh nón tới cuối nón phải đạt, còn nhỏ quá không thể làm được.

Nhìn chiếc nón từ lá bàng rừng mỏng monh, trong suốt, tôi tỏ ý hoang mang. Ông trấn an: “Không rách được đâu. Đi mưa thoải mái, không lo ướt".

Nón lá của ông được đón nhận rất nhiệt tình, đặc biệt ở Hà Nội và Sài Gòn. “Lúc trước ở Hà Nội có một anh điện vào thì thấy hay, đặt 1.000 chiếc để xuất khẩu qua châu Âu. Tôi nghe là tôi phải hủy thôi, tôi không thể làm được. Do đây là hàng thủ công không thể sản xuất hàng loạt được. Không phải một miếng vải để người ta may thành một cái áo”, ông Hùng kể.

Trước khi chằm nón, ông Hùng phải xử lý lá tươi thành xương lá khô Lê Nam
Những chiếc nón từ bá làng rừng bền chắc như nón lá truyền thống. Ảnh NVCC
Mặc dù che mưa được nhưng do nón trong suốt nên khó che nắng NVCC

Hay như gần đây, có đơn hàng nước ngoài đặt 500 chiếc lá không để họ làm lều sinh thái hình tam giác. Ngoài làm nón, những chiếc xương lá bàng rừng của ông có nhiều công dụng khác nhau.

Ông Hùng từng có khoảng thời gian làm nghề giáo khi còn trẻ. Sau khi bỏ việc dạy thì ông đi làm thuê làm mướn. Sau đó trải qua 28 nghề khác nhau, từ làm giấy, làm muối, bốc thuốc bắc cho đến thợ may… Gần đây nhất là công việc làm nón từ lá bàng rừng. Chính xác bắt đầu công việc này từ tháng 12.2018, đến nay chưa được 6 tháng.

Ông Hùng mong muốn xây xưởng làm nón cho trẻ em lang thang, cơ nhỡ làm việc Lê Nam

Nhận thấy tiềm năng phát triển của chiếc nón này. Ông Hùng bày tỏ mong muốn có thể thuê nhà, xây xưởng. Sau đó đưa những trẻ em lang thang, cỡ nhỡ vào làm. Ông cho biết, mục đích của việc này vừa để tạo công ăn lương cho các em. Đồng thời quy trình sản xuất cũng được tăng lên, việc làm của ông sẽ mang tính cộng đồng cao hơn”.

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.