Đời thủy thủ - Bước chân trên sóng cả: Hiểm nguy trên những hải trình

Cơn ác mộng cướp biển

Trong hành trình trên các đại dương qua nhiều châu lục, các thuyền viên chia sẻ điều họ sợ hãi nhất chính là gặp phải cướp biển. Từ cuối năm 2023 đến nay, các đội tàu vận tải viễn dương đều lo lắng trước tình hình bất ổn tại biển Đỏ, nơi hải tặc đang hoành hành cùng lực lượng Houthi (Yemen). Nhiều công ty chủ tàu biển đã phải chọn đường vòng đi xa hơn để tránh qua kênh đào Suez, bất chấp chi phí vận tải bị đội lên.

Chuyện cướp biển tấn công không còn là mối lo mà đã trở thành sự thật với tàu Hoàng Sơn Sun của Việt Nam vào 13 năm trước. Chúng tôi đã gặp lại các thuyền viên đi tàu Hoàng Sơn Sun, những người từng bị cướp biển giam cầm suốt 8 tháng ở vùng biển Somalia năm 2011.

LÊ VÂN

Đối với máy trưởng Bùi Thái Hùng (70 tuổi) ở TP.HCM, ngày 17.1 hằng năm là ngày giỗ… hụt của chính mình và anh em thuyền viên tàu Hoàng Sơn Sun khi họ bị cướp biển bắt ở vùng biển Somalia. "Tôi đã nghĩ mình sẽ không quay về nhà được khi nghe cướp đòi tiền chuộc lên đến hơn 7 triệu USD", máy trưởng Bùi Thái Hùng nhớ lại. 24 thủy thủ của tàu Hoàng Sơn Sun đã bị giam cầm trong hang ổ hải tặc, nơi chúng bắt giữ rất nhiều tàu vận tải lớn của các quốc gia đi qua vùng biển Somalia.

Với 40 năm đi biển, ông Bùi Thái Hùng kể rằng trước đó "cướp biển" cũng chỉ là một nỗi sợ vô hình với nhiều thủy thủ viễn dương. Máy trưởng Hùng kể: "Các băng cướp biển thường hoạt động mạnh vào mùa biển yên, bởi trong mùa biển động, thuyền của chúng là thuyền nhỏ, không chịu được sóng lớn. Năm ấy có lẽ xui là tàu Hoàng Sơn Sun bị trễ khoảng 1 tháng so với lộ trình do phải neo cảng để sửa một hầm hàng bị cháy nên khi xuất hành thì rơi vào mùa biển yên. Hầu hết mọi người không ai ngờ được bọn cướp biển lại "đánh bắt xa bờ" khi tàu đã đi qua vùng biển nguy hiểm, có lẽ bọn cướp được thời tiết ủng hộ nên mới đi xa đến thế".

Trước yêu cầu đòi tiền chuộc cao ngất ngưởng của cướp biển, chủ tàu Hoàng Sơn Sun phải kéo dài thời gian thương lượng suốt gần 8 tháng mới chốt được con số 2,5 triệu USD để chuộc thuyền viên. Do đó, thuyền bộ của con tàu cũng trải qua 242 ngày sinh tử, bị giam cầm trong hang ổ hải tặc. Để đánh dấu biến cố, máy trưởng Bùi Thái Hùng đã cắt luôn bộ râu yêu thích vốn là "đặc trưng" của biệt danh "máy trưởng Hùng râu". "Cũng như tôi, nhiều anh em thủy thủ khác bị chúng tra tấn để gây áp lực đòi tiền chuộc. Chúng tôi đã trải qua những ngày kinh hoàng nhất trong cuộc đời mình, nhiều anh em sốc tới mức không đi biển nữa. Nhưng đa số vẫn trở lại tàu đi biển vì cuộc sống mưu sinh và bởi đó là cái nghề vận vào đời mình như cái nghiệp rồi", máy trưởng tự sự.

NVCC

NVCC

Rủi ro khó lường

Với hợp đồng đi biển kéo dài từ 4 - 5 tháng hoặc 9 -10 tháng, các thủy thủ phải sống trên tàu nhiều hơn ở nhà. Những mối lo sóng gió, biển động, bệnh tật giữa biển với họ trở thành điều bình thường. "Lên tàu là phải thích nghi, ban đầu mình không ăn uống gì được khi sóng gió cấp 12 - 13. Có khi qua Đại Tây Dương gặp những cơn bão lớn, đồ đạc trên tàu bị xáo trộn, anh em không ăn uống nổi nhưng vẫn phải giữ vững vị trí vận hành buồng máy - trái tim của con tàu", máy trưởng Nguyễn Sỹ Thành, 49 tuổi, làm việc trên tàu Lady Rosalia thuộc Công ty cổ phần vận tải biển Nhật Việt (TP.HCM), chia sẻ.

Nhưng còn có một nỗi lo vô hình mà dù ở vị trí nào các thủy thủ cũng luôn phải đối diện khi đi làm trên biển là gia đình ở nhà. Thuyền phó 2 tàu Lady Rosalia Đoàn Văn Dũng (31 tuổi) tâm sự: "Mình lấy vợ được mấy năm rồi nhưng chưa có em bé. Có người còn nói đi tàu hóa chất thì khó sinh con nên vợ cũng lo lắm. Rồi vợ ở nhà quanh năm chờ chồng đi biển biền biệt, còn mình thì ở tàu lại lo vợ ở nhà lúc đau ốm không có ai".

Ngọc Dương

Ngọc Dương

Ngọc Dương

Phạm Ngô Tấn Khoa, hiện tại là thuyền phó 3 công tác trên tàu Lady Rosalia, kể lại: "Hành trình đáng nhớ nhất với mình là 14 ngày trên biển từ Indonesia đến Nhật Bản vào tháng 12.2023. Đó không chỉ là hải trình thông thường mà còn là thử thách lớn đối với sức khỏe và tinh thần của thủy thủ. Sức mạnh của gió mùa Đông Bắc tăng cường liên tục, gió giật cấp 7 - 8 đã biến chuyến đi ngắn ngủi thành quá dài trên biển. Sóng gió không ngừng khiến tàu rung lắc, đặt ra thách thức cho sự ổn định của thân tàu. Hành trình ngang qua khu vực các đảo vắng của Indonesia với tình hình an ninh phức tạp cũng làm cho anh em chúng tôi không được yên giấc. Đối mặt với thử thách khó khăn là thế, sự chuẩn bị sẵn sàng cho hành trình là rất quan trọng. Qua khó khăn càng làm tăng thêm sự vững vàng cho người thủy thủ".

Dù vậy, theo anh Khoa, mức lương hấp dẫn của nghề nghiệp có thể giúp anh san sẻ, chăm sóc gia đình và tạo tiền đề để xây dựng gia đình nhỏ của mình. Cùng với đó là được đi nhiều nơi tiếp xúc được với nhiều nền văn hóa và phong cách làm việc của nhiều quốc gia giúp anh được biết nhiều hơn, tích lũy thêm cho mình những kinh nghiệm sống. (còn tiếp)