Động đất kép thảm khốc ở Syria, Thổ Nhĩ Kỳ

Tổng số người chết ở hai nước láng giềng liên tục tăng theo thời gian. Đến khuya qua, Syria và Thổ Nhĩ Kỳ ghi nhận ít nhất 2.318 trường hợp tử vong, hàng ngàn tòa nhà bị đổ sụp trong sự kiện động đất kép mạnh nhất từng giáng xuống khu vực gần một thế kỷ qua.

Số thương vong liên tục tăng

Cơ quan Quản lý công tác ứng phó các vấn đề khẩn cấp và thiên tai Thổ Nhĩ Kỳ (AFAD) cho biết ít nhất 1.500 người đã chết tại khắp 10 tỉnh trong nước và hơn 7.600 người khác bị thương. Ở Syria, Hãng thông tấn SANA dẫn thông tin từ Bộ Y tế xác nhận hơn 820 trường hợp tử vong ở nước này, đa số ở Aleppo, Latakia, Hama và Tartus. Văn phòng LHQ về điều phối hỗ trợ nhân đạo (OCHA) cho hay số trường hợp còn lại được ghi nhận ở những khu vực thuộc miền tây bắc Syria do phe nổi dậy kiểm soát, với ít nhất 255 người chết và 811 người khác bị thương.

Trận động đất đầu tiên xảy ra vào thời điểm người dân hai nước đang ngủ say, cụ thể là hơn 4 giờ sáng qua (giờ địa phương). Tâm chấn cách TP.Nurdagi (tỉnh Gaziantep) khoảng 23 km về hướng đông, ở độ sâu 24,1 km, cường độ 7,8 Richter, Đài CNN dẫn thông tin từ Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ (USGS). Với cường độ này, đây là sự kiện địa chấn thuộc dạng mạnh nhất trong ít nhất 1 thế kỷ, có thể cảm thấy ở đảo Síp lẫn Ai Cập.

Trong vòng chưa đầy 12 giờ sau, Trung tâm địa chất Địa Trung Hải châu Âu (EMSC) thông báo dữ liệu ban đầu cho thấy đã xuất hiện trận động đất thứ hai, cường độ 7,7 độ Richter, cách Kahramanmaras khoảng 67 km về hướng đông bắc. Cơn địa chấn thứ hai ập đến vào thời điểm nỗ lực cứu hộ đang được đẩy mạnh nhằm giải cứu những người sống sót bị chôn vùi bên dưới các tòa nhà đổ nát.

Dự kiến số nạn nhân sẽ tiếp tục gia tăng sau khi giới hữu trách nắm được tình hình chính xác hơn ở các địa phương.

Những tòa nhà đổ sụp

Nhiều video clip ghi bằng điện thoại ở hiện trường cho thấy hàng loạt tòa nhà sụp đổ, một số là tòa chung cư. Có thể thấy rõ bóng dáng các cư dân co ro trong cảnh lạnh giá, chờ sự giúp đỡ bên cạnh đống gạch vụn. Đường phố rải rác đầy những thanh kim loại trong tình trạng bị đứt gãy, vặn vẹo, hàng loạt ô tô bị lật ngửa. Nhiều khu vực của các thành phố Kahramanmaras và Gaziantep bị phá hủy, theo Reuters.

Đài CNN đưa tin một tòa nhà sụp đổ ở Malatya, thành phố lớn ở vùng Anatolia thuộc miền đông Thổ Nhĩ Kỳ, trong lúc công tác cứu hộ đang diễn ra. Một nhân chứng dùng điện thoại di động quay lại thời khắc tòa nhà sụp xuống sau trận động đất thứ hai. Còn video clip quay tại hiện trường nhà sập ở TP.Diyarbakir, phía đông bắc Gaziantep, cho thấy đội ngũ cứu hộ nỗ lực tìm cách đưa người sống sót khỏi hiện trường nhà sụp.

Gần 1.000 người tình nguyện ở TP.Istanbul nhanh chóng đến các địa phương gặp nạn. Ông Davut Gul, Tỉnh trưởng tỉnh Gaziantep, khuyến cáo người dân không nên vào nhà và nên giữ bình tĩnh. "Không nên sử dụng ô tô để tránh gây tắc nghẽn các tuyến đường chính. Không nên sử dụng điện thoại trong thời gian này", ông Gul kêu gọi.

Trong khi đó, những cơn dư chấn nối tiếp nhau ở miền nam và miền trung Thổ Nhĩ Kỳ. Khoảng 11 phút sau trận động đất chính, cơn dư chấn cường độ 6,7 độ Richter xảy ra ở phía tây bắc, cách tâm chấn ban đầu khoảng 32 km. Trong chưa đầy 10 phút kế tiếp, khu vực lại bị rung chuyển bởi cơn địa chấn 5,6 độ Richter.

Tình hình xấu đi, thế giới nỗ lực cứu hộ

Cơn bão tuyết đang hoành hành khu vực càng khiến tình thế trở nên cam go hơn. "Hàng trăm ngàn người bị ảnh hưởng (bởi động đất và bão tuyết). Thời tiết lạnh cóng, mưa, đường sá có thể bị tắc nghẽn, dẫn đến nguy cơ thực phẩm, sinh hoạt của con người ở các địa phương bị ảnh hưởng", Đài CNN dẫn dự báo của nhà khí tượng học Karen Maginnis. Nhiệt độ dự kiến tiếp tục giảm hôm nay (7.2), với nhiệt kế ngoài trời ở tỉnh Gaziantep tụt xuống mức âm 6 độ C.

Trước tình thế cam go, AFAD đã yêu cầu sự hỗ trợ của quốc tế thông qua Trung tâm điều phối ứng phó khẩn cấp (ERCC) của châu Âu. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết Washington vô cùng lo lắng trước thảm họa ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria. "Chúng tôi sẵn sàng cung cấp bất kỳ sự trợ giúp nào", AFP dẫn lời ông Sullivan.

Tổng giám đốc Tedros Adhanom Ghebreyesus của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thông báo kích hoạt mạng lưới các đội ngũ y tế khẩn cấp, đồng thời bày tỏ sự lo ngại về tình hình tại một số khu vực của Thổ Nhĩ Kỳ. Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Liên minh Châu Âu (EU) và ít nhất 45 nước/vùng lãnh thổ nhanh chóng đề nghị hỗ trợ hai nước sau thảm kịch. Tổng thống Nga Vladimir Putin gọi điện trực tiếp người đồng cấp Syria Bashar al-Assad để chia buồn và cam kết sẽ gửi các đội ngũ cứu hộ và cung cấp viện trợ cho nước này.

Al Jazeera dẫn thông báo của Bộ Giáo dục Thổ Nhĩ Kỳ về việc đóng cửa toàn bộ trường học trên toàn quốc cho đến ngày 13.2 vì động đất kép và dư chấn.