Dự án sân bay Long Thành để chậm sẽ lỡ cơ hội phát triển

>> Chính phủ đề xuất huy động 47.859 tỉ đồng vốn ODA xây dựng sân bay Long Thành
>> Quốc hội sẽ nghe báo cáo thẩm tra về dự án sân bay Long Thành
>> Dự án sân bay Long Thành cần thiết nhưng chưa cấp thiết
>> Bộ GTVT nhầm tên nhà đầu tư 2 tỉ USD cho sân bay Long Thành vì ‘lỗi in ấn’

Trao đổi với báo giới về dự dự án trên, Phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Đồng Nai Trương Văn Vở nói:

“Nếu chúng ta để chậm dự án này sẽ có nhiều hệ lụy, nhất là về thu hút đầu tư. Tôi cho rằng, cảng hàng không Long Thành sẽ có ý nghĩa rất quan trọng. Về sự cần thiết và cấp thiết của nó cần phải tính toán. Nếu không cứ lo lắng, băn khoăn để rồi chậm triển khai, như vậy là lỡ cơ hội thu hút đầu tư, kéo theo đó là những vấn đề khác ảnh hưởng đến thu hút nguồn lực đầu tư cho phát triển kinh tế của đất nước”.

* Nhiều người thấy cần thiết nhưng ngay Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cũng cho rằng dự án chưa cấp thiết, nhất là trong tình hình ngân sách đang khó khăn?

Đại biểu Trương Văn Vở - Ảnh: Ngọc Thắng

Trong báo cáo của Chính phủ trình Quốc hội xem xét, tôi cho rằng rất phù hợp. Tại vì cố gắng thực hiện phương án là huy động vốn ODA và huy động vừa công vừa tư để đầu tư phát triển ở đây đã được xác định thành chủ trương của Đảng từ Nghị quyết T.Ư khóa 11; đã xác định trong đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ.

Hơn nữa, Chính phủ đang trình Quốc hội cho ý kiến xem xét về cơ chế chính sách đặc thù. Tôi cho cũng rất phù hợp để giảm áp lực từ nguồn ngân sách nhà nước (NSNN).

Thí dụ một trong những giải pháp làm giảm áp lực cho NSNN là Chính phủ xin Quốc hội cho chủ trương là sử dụng nguồn thu từ cổ phần hóa của Tổng công ty Cảng Hàng không để giảm áp lực nguồn NSNN cho bồi thường giải phóng mặt bằng.

Hai là nguồn ngân sách công không phải từ NSNN mà từ quyền sử dụng đất để góp vốn vào với đơn vị mà mình thu hút đầu tư để xây dựng cảng hàng không. Đây là nguồn rất quan trọng. Cái đó Quốc hội nên xem xét theo kiến nghị của Chính phủ.

* Ông bình luận thế nào trước việc nhiều ĐBQH lo lắng hiệu quả đầu tư vào sân bay sau khi đưa vào khai thác?

Cá nhân tôi cho rằng, vấn đề hiệu quả gắn với vị trí và sự cần thiết và cấp thiết của dự án này. Hiệu quả hiện nay là nhu cầu về vận tải khách và hàng hóa trung chuyển mang ý nghĩa quốc tế. Nếu đầu tư được sân bay Long Thành kịp thời thì sẽ giải tỏa áp lực trên, đồng thời giúp cho đất nước vươn lên. Đây cũng chính là điều kiện, tiền đề để tạo môi trường thu hút đầu tư tốt hơn; là một trong những dự án trong điểm nằm trong vùng trọng điểm kinh tế của phía Nam, và là động lực phát triển kinh tế phía Nam và cả các tỉnh miền Đông Nam Bộ.

* Nhưng việc giải phóng mặt bằng cho dự án này, nếu được Quốc hội chấp thuận chủ trương đầu tư, cũng không phải đơn giản để triển khai?

Giải phóng mặt bằng ở Đồng Nai đã sẵn sàng hết rồi. Qua tiếp xúc cử tri, họ còn đề nghị với Quốc hội và Chính phủ sớm triển khai. Họ đã sẵn sàng vì quy hoạch đã triển khai rất từ lâu rồi. Cử tri đang chờ đợi mà không khéo nếu không kịp thời, làm chậm sẽ không đúng theo quy định của luật Đất đai.

Những người trong diện giải phóng mặt bằng đồng tình hết với tỷ lệ rất cao. Thậm chí, nhiều lần cử tri nhắc ĐBQH báo cáo Quốc hội và Chính phủ sớm triển khai chứ không nên mãi để quy hoạch thành quy hoạch treo. Vì quy hoạch này đã tính toán đưa vào quy hoạch được phê duyệt từ rất lâu và công bố cho dân lâu rồi.

* Dư luận sẽ cho rằng, ông và các đại biểu khác của tỉnh Đồng Nai ủng hộ dự án này vì dự án đầu tư vào tỉnh mình. Ngoài ý nghĩa có tác dụng lan tỏa, dự án còn có thể giúp tăng thu NSNN cho địa phương?

Tôi nghĩ là không nên đặt quan điểm cục bộ của một địa phương mà phải nhìn trên quan điểm vùng phát triển kinh tế động lực mà Chính phủ đã xác định: Đồng Nai, TP.HCM và các tỉnh lân cận nằm trong vùng kinh tế trọng điểm phía Nam để tạo động lực lan tỏa. Đó là đầu tư cho trung và dài hạn để bồi dưỡng nguồn thu. Có như thế mới thực hiện giải pháp đột phá trong đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông nói chung, trong đó có đồng bộ giữa hạ tầng giao thông cả đường sắt, đường bộ và hàng không.

Đề nghị làm rõ hơn một số vấn đề Theo Tờ trình của Chính phủ về nội dung xây dựng sân bay Long Thành do Bộ trưởng Giao thông – Vận tải Đinh La Thăng thừa ủy quyền Thủ tướng báo cáo trước Quốc hội, việc xây dựng sân bay Long Thành là cần thiết để hình thành và phát triển một sân bay trung chuyển có quy mô tầm cỡ trong khu vực, phục vụ Chiến lược phát triển vận tải hàng không Việt Nam; đồng thời, để đáp ứng nhu cầu vận tải hàng không khi sân bay Tân Sơn Nhất đạt công suất thiết kế và trở nên quá tải. Theo Bộ trưởng Thăng, dự án sẽ huy động vốn với nhiều phương án: từ nguồn vốn ODA (Ngân hàng Thế giới, Ngân hàng Phát triển châu Á hoặc từ Nhật Bản, Mỹ, Pháp, Hàn Quốc) và nguồn vốn thông qua các dự án PPP, BOT. Hiện đã có nhiều nhà đầu tư nước ngoài quan tâm và bày tỏ sẵn sàng hợp tác đầu tư vào các hạng mục của dự án dưới nhiều hình thức khác nhau như PPP, BOT… Ông Thăng khẳng định về cơ bản, việc xác định nguồn vốn và giải pháp huy động vốn đã đáp ứng yêu cầu ở giai đoạn lập Báo cáo đầu tư. Mặc dù vậy, trong báo cáo thẩm tra dự án này trình tại Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Nguyễn Văn Giàu phân tích: tổng mức đầu tư dự án sân bay Long Thành khoảng 164.589 tỉ đồng (tương đương 7,8 tỉ USD) mới là vốn đầu tư của giai đoạn 1. Nếu tính cả 3 giai đoạn thì tổng mức đầu tư sẽ rất lớn (khoảng 18,7 tỉ USD). Cơ quan thẩm tra cho rằng, việc đầu tư xây dựng sân bay Long Thành sử dụng nguồn vốn nhà nước, vốn vay trong bối cảnh nợ công tăng nhanh và ngân sách nhà nước khó khăn là chưa bảo đảm tính khả thi. Mặt khác, nếu khả năng vay được từ nguồn của các tổ chức tài chính quốc tế thì cũng phải có sự bảo lãnh của Chính phủ. Băn khoăn khác của cơ quan thẩm tra là những báo cáo về hiệu quả khai thác của sân bay Long Thành sau khi được xây dựng vẫn còn lạc quan. Vì vậy, Ủy ban Kinh tế khuyến nghị Quốc hội trong bối cảnh quốc tế và khu vực cũng như tình hình kinh tế của đất nước, đề nghị làm rõ hơn nữa sự cần thiết, tính cấp thiết, xác định thời điểm phải xây dựng sân bay Long Thành; đồng thời, cần làm rõ về tính hợp lý, hiệu quả, khả thi về nguồn vốn đầu tư của toàn bộ dự án, phương thức huy động vốn và phân kỳ đầu tư…. Đặc biệt, theo Ủy ban Kinh tế, cần đánh giá toàn diện các mặt tác động của dự án đối với vấn đề nợ công; tác động của sân bay Long Thành đối với sự phát triển kinh tế - xã hội nói chung và phát triển của ngành hàng không Việt Nam; đề xuất các cơ chế, chính sách đặc thù trình Quốc hội xem xét, quyết định khi thông qua chủ trương đầu tư Dự án. Trường Sơn

Mạnh Quân (ghi)