'Dù muốn hay không dệt may Việt Nam cũng buộc phải xanh hóa'

Điều bắt buộc trong xu thế tương lai

Theo ông Vũ Đức Giang, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (Vitas), 6 tháng đầu năm, xuất khẩu dệt may đạt 18,6 tỉ USD, giảm 17,6% so với cùng kỳ năm trước. Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp, ngành hàng khác xuất khẩu sụt giảm rất sâu, mức sụt giảm của dệt may như trên thể hiện nỗ lực lớn của cộng đồng doanh nghiệp.

NT

Không chỉ chủ động đa dạng hóa thị trường, mặt hàng, các doanh nghiệp dệt may còn nhanh chóng thích ứng, tìm ra lối thoát thông qua việc số hóa và xanh hóa quy trình sản xuất.

Nhấn mạnh xanh hóa không còn là câu chuyện định hướng tương lai mà trong vài năm qua các doanh nghiệp dệt may đã bắt tay vào làm, ông Vũ Đức Giang đưa ra ví dụ, trong tất cả các dòng sợi, để phù hợp với xu thế sản phẩm xuất khẩu vào châu Âu, từ sợi cotton, sợi polyester phải pha được sợi recycle (tái chế - PV) vào.

Trao đổi với Thanh Niên, ông Thân Đức Việt, Tổng giám đốc Tổng công ty May 10 - CTCP, nhấn mạnh xanh hóa trong hoạt động sản xuất và xanh hóa trong các sản phẩm dệt may là yếu tố mang tính chiến lược, không chỉ đối với May 10 mà với cả ngành dệt may Việt Nam.

Hiện nay, Chính phủ đã cam kết tại COP26 về đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Bên cạnh đó, rất nhiều nhà nhập khẩu, những thương hiệu thời trang hàng đầu của châu Âu là các đơn vị tiên phong đã có cam kết về phát triển bền vững, sản xuất xanh và các sản phẩm xanh; tiếp theo đó có thể là Mỹ và Nhật Bản…

"Đây là một trong những yếu tố mà dù muốn hay không muốn, chi phí đầu tư có thể lớn, nguồn nhân lực cũng phải qua đào tạo để có thể tiếp cận với sản xuất xanh… nhưng là điều bắt buộc trong xu thế tương lai", ông Việt nói.

Xung quanh vấn đề xanh hóa ngành dệt may, ông Cao Hữu Hiếu, Tổng giám đốc Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex), cũng chia sẻ mới đây EU đã chính thức có lộ trình cấm tiêu hủy hàng dệt may không bán được.

Đây không phải là yêu cầu mới của EU mà là chiến lược phát triển dệt may bền vững và tuần hoàn đã được EU công bố từ tháng 3.2022.

"Họ xác định rằng nguồn thải từ dệt may là nguồn thải lớn nhất, nếu cứ như hiện nay biện pháp xử lý thông thường là đốt, chôn lấp là rẻ tiền nhất, song lại gây ảnh hưởng tới môi trường. Đặc biệt, một số loại sản phẩm sử dụng sợi tổng hợp dù có chôn vài trăm năm cũng không tiêu hủy; bây giờ đặt ra yêu cầu phải tái chế lại hoàn toàn", ông Hiếu nói.

Không doanh nghiệp nào có thể đứng ngoài cuộc

Chia sẻ May 10 đã bắt đầu dịch chuyển sản xuất xanh khoảng 5 năm trở lại đây, ông Việt cho biết việc này bắt đầu từ câu chuyện đầu tư thiết bị tiết kiệm năng lượng, tiết kiệm điện, sử dụng nhiên liệu mang tính tái tạo như điện năng lượng mặt trời…

"Sản phẩm sản xuất ra, chúng tôi đang ký thỏa thuận với các nhà cung ứng nguyên vật liệu trong nước cũng như quốc tế là sẽ tăng cường tỷ trọng sử dụng sợi tái chế trong sản phẩm; sợi hữu cơ đối với những sản phẩm mới để có thể đáp ứng yêu cầu về xu thế sử dụng sản phẩm xanh, nhà máy xanh, năng lượng xanh", ông Việt thông tin thêm.

NT

Nhấn mạnh vào những yêu cầu từ thị trường EU trong vấn đề cấm tiêu hủy hàng dệt may, theo ông Cao Hữu Hiếu điều này đương nhiên tác động tới các doanh nghiệp dệt may Việt Nam. Tất cả các doanh nghiệp sẽ phải ứng phó với câu chuyện đó.

Ở Việt Nam hiện nay, việc kéo xơ từ sợi tái chế tương đối phổ thông. Cách đây vài năm, các thành viên trong Vinatex như sợi Phú Bài, sợi Phú Cường, một số đơn vị tư nhân hoặc doanh nghiệp FDI đã làm rất nhiều.

Tuy nhiên, bây giờ là tái chế từ quần áo, bắt đầu chu trình mới hoàn toàn. Hiện nay mới đang ở giai đoạn nghiên cứu, đã là doanh nghiệp sản xuất dệt may thì đương nhiên không thể đứng ngoài cuộc.

"Mới đây, rất nhiều hãng sản xuất đã trình diễn các công nghệ tái chế sản phẩm từ các sản phẩm dệt may, từ quần áo. Doanh nghiệp Việt Nam đương nhiên phải đầu tư nghiên cứu công nghệ, nhập khẩu các thiết bị, công nghệ để sản xuất các sản phẩm tái chế từ quần áo", ông Hiếu nói.

Ngoài xanh hóa, đẩy mạnh số hóa sản xuất, nâng cao khả năng thích ứng và tính cạnh tranh cho ngành cũng là khía cạnh quan trọng thời gian tới với ngành dệt may Việt Nam.

Ông Zheng Haitao, Tổng giám đốc chiến lược khách hàng lớn toàn cầu Jack Technology, cho biết những năm gần đây, ngày càng có nhiều công ty may mặc trên thế giới chuyển đổi và nâng cấp thành công với sự trợ giúp của giải pháp thông minh toàn diện Jack.

Giải pháp kết nối thông minh toàn diện Jack với hỗ trợ nền tảng IoT công nghiệp và nền tảng sinh thái phần mềm ứng dụng nối liền 7 "đảo dữ liệu" gồm kho nguyên phụ liệu, trải cắt, phòng may, khâu hoàn thành, kho thành phẩm.

Điều này không chỉ có thể giúp các doanh nghiệp may mặc nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn giúp hình thành một mô hình sinh thái tốt hơn trong chuỗi công nghiệp. "Jack sẵn sàng hợp tác với các đối tác của các ngành nghề để cùng hỗ trợ ngành may phát triển theo con đường chuyển đổi số, sản xuất số hóa", ông Zheng Haitao nói.

Theo ông Vũ Đức Giang, điều kiện cần và đủ để đẩy mạnh số hóa, phát triển xanh hóa, bền vững ngành dệt may trong bối cảnh hiện nay là Chính phủ phải đồng hành với doanh nghiệp để xây dựng chiến lược phát triển xanh hóa, năng lượng tái tạo, năng lượng nguồn nước...

"Chúng ta cũng phải hoạch định chiến lược rất rõ ràng. Chính phủ mới là người định ra chiến lược có tính bền vững cho ngành dệt may Việt Nam nói riêng và các ngành công nghiệp nói chung", ông Giang nhấn mạnh.