Đừng muốn trẻ con không phạm sai lầm!

14/11/2014 04:20 GMT+7

Nhầm lẫn của phụ huynh trong việc dạy con gây ra những hậu quả đôi khi là sự hối hận mãi mãi của các bậc làm cha mẹ.

Các học sinh tham gia nấu ăn, làm việc nhà trong hoạt động sống tự lập của Trung tâm thanh thiếu niên miền Nam
Các học sinh tham gia nấu ăn, làm việc nhà trong hoạt động sống tự lập của Trung tâm thanh thiếu niên miền Nam - Ảnh: Như Lịch

Thạc sĩ xã hội học Trần Minh Trọng cho rằng ngày nay cha mẹ quan tâm đến con cái nhiều hơn, nhưng theo ông ước tính khoảng 70% cha mẹ chỉ chú ý về kiến thức, thích khoe thành tích học tập của trẻ. Phụ huynh chưa quan tâm đúng mức về thể chất, nghị lực, ý chí của trẻ.

 

Người lớn chúng ta cũng thỉnh thoảng mắc sai lầm. Thế nhưng, chúng ta lại không muốn trẻ nhỏ phạm bất cứ sai lầm nào cả, như thế là bất công. Trên thực tế, có khi trẻ học hỏi và lớn lên qua những lần phạm lỗi

Chuyên gia tham vấn tâm lý Ngô Minh Uy

Học sinh thiếu kiến thức thực tế

“Phần lớn học sinh hiện nay thiếu kiến thức thực tế”, ông Trọng nhận xét. Ông dẫn chứng: Trước đây, CLB Dạy con nên người có đưa 21 học sinh (trong đó có những em học lớp 7, lớp 8) đi Đà Lạt chơi. Các em luôn miệng hỏi còn bao lâu nữa sẽ đến nơi. Ông Trọng hỏi: “Đố các con chúng ta đang ở đâu? Từ TP.HCM, xe đã chạy được bao nhiêu cây số?”. Thế nhưng các em đều nói là không biết, dù câu trả lời có thể nằm ở các cột mốc hay những bảng hiệu nhan nhản hai bên đường.

Theo ông Trọng, nếu cha mẹ sớm cho con làm việc nhà thì ban đầu là sự vui thích của trẻ, vì các em nghĩ đấy là trò chơi khám phá cái mới. Qua đó, các em sẽ học được những kỹ năng và dần dần hình thành thói quen tốt, biết sống có trách nhiệm với bản thân và với người khác. “Kiến thức thực tế, những kỹ năng phải làm đi làm lại mới có được. Cho dù các em làm thất bại, cha mẹ cũng cần động viên, khích lệ để giúp trẻ tích lũy kinh nghiệm”, ông Trọng chia sẻ.

Ông Trọng lưu ý, sự chiều chuộng của cha mẹ với trẻ sẽ dần dần tạo thành tính cách không hay ở trẻ: Trẻ chỉ cảm thấy hài lòng khi được người khác phục tùng và chỉ thích làm theo những gì mình thích. Trong khi đó, một người trưởng thành và thành công là người đôi khi phải làm cả những việc mình không thích nhưng lại có ích cho người khác.

Hậu quả khó khắc phục

Một chủ doanh nghiệp tên Mỹ Hạnh, ngụ Q.Gò Vấp, TP.HCM, kể: “Ngày trước, nhà tôi nghèo lắm. Tôi rất thấm thía nỗi nhục nghèo khó, nên tìm mọi cách làm giàu. Đến khi có điều kiện, tôi luôn cho mấy đứa con mặc toàn hàng hiệu, ăn uống ở những nhà hàng hạng sang”. Khi bà Hạnh làm ăn thất bát, bà kêu gọi các thành viên trong gia đình cùng tiết kiệm, song đành bất lực trước thói quen chi tiêu phung phí đã quá “lậm” của mấy đứa con.

Bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, Hội trưởng Hội quán các bà mẹ, cảnh báo: “Nhiều phụ huynh nói với tôi rằng họ rất hối hận vì đã không dạy con sống tự lực, biết tiết kiệm. Bởi khi con em họ ra ngoài xã hội, đặc biệt là đi du học với tâm trạng âu lo, họ mới nhận ra vấn đề thì đã khá muộn”.

Chuyên gia tham vấn tâm lý Ngô Minh Uy bày tỏ: “Tôi nhận thấy nhiều cha mẹ thực hành cách dạy con rất yếu”. Khi đặt câu hỏi nếu con mình bị điểm kém, các anh chị phản ứng ra sao, nhiều phụ huynh tham gia buổi khai mạc chương trình hướng dẫn kỹ năng làm cha mẹ diễn ra tại Nhà thiếu nhi TP.HCM ngày 9.11, cho biết “rất tức giận”. Ông Uy đặt vấn đề: “Rõ ràng người lớn chúng ta cũng thỉnh thoảng mắc sai lầm. Thế nhưng, chúng ta lại không muốn trẻ nhỏ phạm bất cứ sai lầm nào cả, như thế là bất công. Trên thực tế, có khi trẻ học hỏi và lớn lên qua những lần phạm lỗi”.

Trẻ phát âm sai, không dễ sửa

Theo anh Hà Nguyên, một phụ huynh quan tâm đến việc học tiếng Anh, chuẩn bị cho con tư duy ngôn ngữ thật tốt từ khi còn bé là điều không sai. Nhưng điều quan trọng là cha mẹ hãy nói tiếng Việt thật chuẩn với trẻ, câu đầy đủ gồm cả chủ ngữ và vị ngữ. Quan sát trẻ, cha mẹ có thể sửa phát âm tiếng Việt cho trẻ, nhất là những sai lầm dễ có trong phát âm vùng miền.

“Chỉ nên cho con đến trường học tiếng Anh vào thời điểm mà bạn thấy con có thể tiếp thu được một cách hiệu quả. Phụ huynh tuyệt đối không nên tự mình dạy con phát âm tiếng Anh nếu chính bạn phát âm không chuẩn, vì như vậy chính bạn đang hại con bạn”, anh Nguyên nhấn mạnh.

Theo anh Nguyên, đa số trẻ con từ 5 đến 7 tuổi nói tiếng mẹ đẻ chưa rõ, một số âm chưa thể nói chuẩn. Khi giới thiệu các âm mới của tiếng nước ngoài, nếu không sửa thật kỹ, các trẻ rất dễ nói sai thành thói quen. Một khi trẻ phát âm sai từ lúc 5 tuổi, lớn lên sẽ không dễ sửa lại.

Anh Nguyên cho rằng một trong những việc nên làm là mua phim hoạt hình tiếng Anh có âm thanh chuẩn cho con, và nếu được, hãy cùng xem để hiểu câu chuyện và cùng chia sẻ với con. Cha mẹ nên tìm cách trang bị cho con khả năng tư duy ngôn ngữ chuẩn xác, hiểu một cách tự nhiên các bộ phận cấu thành ngôn ngữ mà không đi vào lý thuyết. Khi đó, trẻ sẽ sẵn sàng để tiếp thu ngôn ngữ mới một cách dễ dàng.

Hà Ánh (ghi)

Ý kiến

Học sinh làm được nhiều việc hơn cha mẹ nghĩ  

“Ngay giờ ăn trong trường, học sinh đã được giáo dục ăn xong phải dọn dẹp bàn ghế, chén đĩa, đồ ăn dư đúng nơi quy định. Khi ngủ, tự lấy đồ, tự dọn dẹp khi dậy... Phụ huynh nên tiếp tục rèn con những nếp đó”.

 Lê Thị Ngọc Điệp (Hiệu trưởng Trường tiểu học Nguyễn Bỉnh Khiêm Q.1, TP.HCM)

Nên tổ chức làm việc theo nhóm

“Khi phụ huynh làm bài tập hay thủ công cho con sẽ dẫn đến tính ỷ lại, gian lận. Đây cũng là hạn chế về phương pháp giảng dạy của giáo viên. Lẽ ra, giáo viên tổ chức giờ học hợp lý, nếu thấy các thao tác phức tạp, trẻ khó hoàn thành một mình thì cho làm theo nhóm. Sản phẩm dù không hoàn hảo nhưng ngay cha mẹ và giáo viên cũng không nên tỏ thái độ chê bai vì đó là những kỹ năng đầu tiên, thể hiện sự sáng tạo của trẻ”.

 Nguyễn Thị Kim Dung(Viện phó Viện Nghiên cứu giáo dục Trường ĐH Sư phạm TP.HCM)

Chính cha mẹ gánh chịu hậu quả

 “Các bậc cha mẹ thường rơi vào 2 sai lầm, đó là quá chiều chuộng, bao bọc con hoặc quá nghiêm khắc, dùng kỷ luật thép với con. Trường hợp một sẽ khiến con nhu nhược, mất khả năng thích nghi với cuộc sống khi lớn lên, dễ sốc, dễ khủng hoảng. Còn ngược lại khiến đứa trẻ ức chế, muốn bứt phá, chống đối nếu có điều kiện. Cả hai đều rất nguy hiểm, dẫn đến hậu quả xấu mà chính các bậc cha mẹ sẽ phải gánh chịu”.

Tiến sĩ Ngô Xuân Điệp (Trưởng khoa Tâm lý học, Trường ĐH Khoa học xã hội - nhân văn TP.HCM)

B.Thanh - M.Quyên (ghi)

Như Lịch

 >> Sai lầm khi dạy con
>> Dạy con làm bếp không khó
>> Con cái xa cách cha mẹ: Dạy con khó như... bơi giữa biển
>> Dạy con như uốn cây

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.