Bài: BS Nguyễn Kim Oanh (BV Hùng Vương, TP.HCM)
Những ngày cuối thai kỳ, thai phụ sẽ thấy những cơn đau lưng xuất hiện nhiều hơn. Một số mẹ thấy đau ở lưng dưới, số khác thấy cơn đau bắt nguồn từ xương chậu và đau quanh xương chậu.
Đau đẻ kèm đau lưng là do thai nhi lớn, tạo áp lực lên lưng?
Đúng! Khi gần ngày sinh, thai nhi đã lớn và tụt xuống thấp tạo áp lực lên lưng, dây chằng ở tử cung và xương chậu bị kéo giãn. Cơ xương chậu lúc này cũng nở ra chuẩn bị báo hiệu cho sự ra đời của bé. Khi sắp sinh, dưới áp lực của thai nhi đến vùng dưới của lưng hoặc do sự chèn ép của thai nhi lên tử cung, mẹ sẽ thấy các cơn đau lưng xuất hiện. Những cơn đau lưng phần đuôi kéo dài kèm theo những cơn co thắt, cơn đau quặn bụng trong cuộc chuyển dạ. Nhiều thai phụ cảm thấy đau lưng rõ rệt và dữ dội giữa những cơn co, đau kéo dài liên tục từ khi xuất hiện những cơn co đến khi hạ sinh.
Có thể giảm đau lưng bằng chườm nước ấm?
Đúng! Có thể giảm đau lưng khi thai phụ được chườm lưng bằng khăn ấm hoặc chai nước ấm. Tắm nước ấm cũng là biện pháp hiệu quả.
Chườm lạnh cũng tốt?
Đúng! Nếu hơi nóng không phát huy tác dụng, hãy thử chuyển sang chườm lạnh. Hơi nóng hoăc hơi mát đều giúp dễ chịu hơn. Mẹ cũng có thể nằm nghiêng, massage từ hông dọc theo xương sống đến phần cuối lưng giữa trong suốt những cơn co thắt.
Nằm nghiêng sẽ giảm áp lực lên lưng thai phụ?
Đúng! Nếu thai phụ nằm nghiêng về một bên, kẹp gối vào hai chân, kiểu nằm này giúp máu từ mẹ vận chuyển vào bào thai là tối đa. Ngoài ra, nó còn giúp nâng đỡ bụng bầu, giảm đau lưng cho mẹ. Nếu cơn đau quá sức chịu đựng, hãy báo cho bác sỹ biết.
Tập yoga, thể dục thường xuyên sẽ giúp các bà mẹ vượt cạn dễ dàng hơn?
Đúng. Những thai phụ thường xuyên tập thể dục và yoga sẽ có cuộc chuyển dạ nhanh chóng, nhẹ nhàng hơn với người không tập, lí do là có một số bài tập thể dục giúp xương chậu dẻo dai hơn để chịu đựng áp lực và chèn ép của thai nhi.
Ngồi ghế chuyển động lắc lư cũng là cách hữu hiệu hạn chế các cơn đau lúc này?
Đúng! Mẹ bầu có thể ngồi trên một chiếc ghế hoặc giường, miễn sao giường hoặc ghế không quá cao để bạn có thể chạm được cả bàn chân xuống đất. Sau đó hãy nhẹ nhàng lắc lư qua phải - qua trái. Việc cử động đều đặn trong lúc chuyển dạ sẽ giúp bà bầu giảm cơn đau.
Uống sữa, can xi đầy đủ sẽ hạn chế các cơn đau lưng ở thai phụ?
Đúng! Uống sữa, caxi đầy đủ và đúng cách, đi đứng, ngồi đúng cách cũng giảm được đau lưng khi mang thai và chuyển dạ.
Có thể sử dụng thuốc giảm đau cho thai phụ?
Sai! Sản phụ không sử dụng thuốc giảm đau bởi tất cả các loại thuốc đều có thể tác động nhất định đến thai nhi vì đây chỉ là cơn đau sinh lý bình thường, không ảnh hưởng đến cơ thể.
Đã có phương pháp khoa học giúp giảm đau lưng ở thai phụ?
Sai. Hiện vẫn chưa có cách giúp thai phụ ngăn chặn những cơn đau lưng khi lâm bồn. Chỉ có phương pháp giảm đau sản khoa khi chuyển dạ giúp giảm đau lưng và giảm đau ở những cơn gò rất hiệu quả. Thủ thuật này được thực hiện ở các bệnh viện lớn.