Gian nan phân định biển Trung - Hàn

Tờ PLA Daily, cơ quan ngôn luận của quân đội Trung Quốc, ngày 25.12 đưa tin tàu sân bay Liêu Ninh cùng nhiều chiến đấu cơ J-15 vừa tiến hành cuộc tập trận tại Bột Hải, tiếp giáp Hoàng Hải và gần bán đảo Triều Tiên. Tư lệnh hải quân Trung Quốc Ngô Thắng Lợi trực tiếp chỉ huy cuộc diễn tập với mục tiêu tăng cường khả năng phối hợp hoạt động giữa chiến đấu cơ J-15 và tàu Liêu Ninh. Trong đó bao gồm các bài tập cất/hạ cánh trên tàu.

PLA Daily còn khoe từ đầu năm tới nay, tàu Liêu Ninh đã đạt được “bước tiến rõ rệt” trong việc nâng cao hiệu quả tác chiến. Số chiến đấu cơ đóng trên tàu Liêu Ninh và chuyến xuất kích hằng ngày từ tàu này đều tăng, nhưng PLA Daily không nói rõ chi tiết cụ thể.

Đáng chú ý, thông tin về cuộc tập trận được tung ra chỉ vài ngày sau khi Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân và người đồng cấp Hàn Quốc Cho Tae-yul không đạt được bước tiến nào trong quá trình đàm phán về phân định vùng kinh tế đặc quyền (EEZ) của hai bên còn chồng lấn ở Hoàng Hải.

Trong cuộc hội đàm diễn ra ở Seoul, phía Trung Quốc yêu cầu Hàn Quốc nhường phần lớn EEZ của nước này ở Hoàng Hải cho Bắc Kinh, theo tờ The Telegraph. Lập trường của Hàn Quốc là vùng chồng lấn sẽ được chia đều bằng một giới tuyến nằm ngay giữa Hoàng Hải theo đúng quy chuẩn quốc tế. Trong khi đó, Bắc Kinh đề xuất một đường phân định lấn hẳn sang phía đông Hoàng Hải, gần bờ biển nước láng giềng hơn. The Telegraph dẫn lời các quan chức Seoul tham gia hội đàm cho hay đoàn Trung Quốc đưa ra lập luận là nước này rộng lớn hơn, dân số đông hơn và bờ biển dài hơn Hàn Quốc.

Cũng theo đề xuất nói trên thì bãi đá ngầm đang tranh chấp Ieodo/Tô Nham Tiêu ở phía nam Hoàng Hải sẽ thuộc quyền kiểm soát của Trung Quốc. Đá ngầm này nằm cách đảo cực nam của Hàn Quốc Marado 149 km về phía tây nam, nhưng cách đảo gần nhất của Trung Quốc là Đồng Đảo tới 247 km về phía đông bắc. Hồi năm 2013, quan hệ song phương từng lâm vào giai đoạn căng thẳng dâng cao sau khi Hàn Quốc xây một trạm nghiên cứu hải dương trên Ieodo/Tô Nham Tiêu.

Sau khi hội đàm kết thúc, Thứ trưởng Hàn Quốc Cho Tae-yul cho biết hai bên sẽ tiếp tục tiến hành đàm phán, nhưng thừa nhận quá trình phân định sẽ “khó khăn và kéo dài”. Quan hệ Hàn Quốc - Trung Quốc đang trong thời kỳ hợp tác rất tốt đẹp nhưng tranh chấp ở Hoàng Hải vẫn luôn là “hòn đá tảng” giữa hai bên. Cuộc đàm phán mới nhất là lần đầu tiên song phương ngồi lại với nhau kể từ năm 2008 sau 14 vòng đàm phán kéo dài suốt 12 năm trước đó không mang lại kết quả nào, theo tờ The Korea Times.

Trong thời gian qua, Seoul đã nhiều lần phản ứng về tình trạng tàu cá Trung Quốc thường xuyên xâm nhập vùng biển Hàn Quốc để đánh bắt trái phép và có hàng trăm tàu bị bắt mỗi năm, theo Yonhap. Chưa hết, mỗi khi bị lực lượng tuần duyên Hàn Quốc (KCG) truy quét, thuyền viên Trung Quốc thường dùng vũ khí chống trả dẫn đến đụng độ chết người, chẳng hạn như vụ một thuyền trưởng Trung Quốc đâm 2 nhân viên KCG khiến 1 người chết và 1 người bị trọng thương hồi năm 2011.