Gian nan phim tài liệu độc lập

“Cắm” sổ đỏ để làm phim

Đạo diễn Đào Thanh Hưng chia sẻ lý do không làm phim tài liệu độc lập nữa mặc dù đã có những tác phẩm thành công trước đó: “Lúc máu lửa để làm phim thì không có tiền. Lúc khác lại bận với những dự án khác, rồi ngọn lửa cũng nguội đi”. Đi theo con đường làm phim tài liệu độc lập tại VN là chấp nhận đi trên con đường đầy gian nan, nhất là khi đến bây giờ tại VN không có quỹ hỗ trợ kinh phí nào dành cho phim độc lập, trong đó có phim tài liệu độc lập. Đạo diễn Đào Thanh Hưng cho biết, có bộ phim anh thực hiện từ kinh phí đóng góp của các thành viên nhóm làm phim, nhưng đó chỉ là bộ phim có đề tài “nhẹ nhàng”. Trong khi bộ phim mang đề tài gai góc vốn là tâm huyết của nhà làm phim cần nguồn kinh phí lớn hơn thì vẫn chưa thể làm được.

Theo đạo diễn Hồng Ánh, việc phát hành phim tài liệu không thể đặt doanh thu lên đầu, mà chỉ cốt làm sao phim được đến với rộng rãi khán giả để truyền tải thông điệp, câu chuyện. Nhưng để tìm được những nhà phát hành như vậy thật quá hiếm hoi.

Đạo diễn Trần Phương Thảo (bộ phim Đi tìm Phong), đạo diễn Phạm Thu Hằng (dự án The future cries beneath our soil) đã chọn con đường tiếp cận với các quỹ hỗ trợ phim tài liệu độc lập của nước ngoài để tìm nguồn kinh phí làm phim. Bộ phim Đi tìm Phong đã được thực hiện từ nhiều nguồn kinh phí của các tổ chức, quỹ hỗ trợ nước ngoài như Hàn Quốc, Canada… Còn đạo diễn Đặng Hồng Giang quyết định tự xoay xở nguồn tài chính. Thậm chí, đạo diễn còn bị nhiều người gọi là “khùng” vì đã “cắm” sổ đỏ ngôi nhà mình để đeo đuổi bộ phim Lửa Thiện Nhân trong suốt 3 năm.

“Ở Đức, các nhà làm phim tài liệu độc lập cũng khá vất vả vì phải cạnh tranh rất nhiều. Mỗi năm, có khoảng 700 bộ phim ra rạp ở Đức”, đạo diễn Đức gốc Việt Ngô Ngọc Đức cho biết. Tại VN, trong một thời gian dài, phim tài liệu gần như vắng bóng tại các rạp chiếu. Tuy nhiên cách đây 2 năm, người ta đã phải nhìn nhận lại về sức hút của phim tài liệu khi bộ phim Lửa Thiện Nhân (đạo diễn Đặng Hồng Giang) và Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng (đạo diễn Nguyễn Thị Thắm) đã “cháy vé” ở rạp chiếu, tạo nên hiện tượng cho phim tài liệu Việt.

tin liên quan

Phim tài liệu Pháp về người đàn ông Việt Nam cưu mang trẻ cơ nhỡ

Đạo diễn Đặng Hồng Giang kể, khi ngồi trong khán phòng của buổi chiếu Lửa Thiện Nhân tại lễ khai mạc Liên hoan phim độc lập New York (Mỹ) năm 2014, anh đã nung nấu ý định khi về nước sẽ đưa bộ phim ra rạp. “Tháng 8.2015, tôi đi khắp các rạp, có nơi lịch sự thì tiếp, có nơi họ còn chẳng buồn ra gặp”, đạo diễn nhớ lại. Cuối cùng, anh quyết định tự thuê rạp chiếu. “Có những người bạn, người anh, người chị gọi cho tôi bảo chiếu phim tài liệu phát vé mời còn chẳng mấy người thích đi xem, nữa là bán vé 70.000 đồng. Nhưng tôi có niềm tin”. Sau đó, Lửa Thiện Nhân đã tạo nên cơn “sốt” giữa hàng loạt bom tấn Hollywood. Trước đó, Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng cũng “cháy” vé ở nhiều điểm chiếu.

Đạo diễn, nhà sản xuất, diễn viên Hồng Ánh (Blue Productions, đơn vị phát hành bộ phim Chuyến đi cuối cùng của chị Phụng) vẫn nhớ, ban đầu nhà làm phim chỉ mong muốn được tổ chức một buổi công chiếu tử tế. Sau khi tạo nên hiệu ứng mạnh, bộ phim đã được trình chiếu tại Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, với khoảng 35.000 vé đã bán ra.

Mặc dù đã có những tia sáng, nhưng vẫn còn rất nhiều gian nan trên con đường đưa phim tài liệu ra rạp chiếu. Ngay như với bộ phim Đi tìm Phong vừa được phát hành thương mại tại Pháp, vẫn còn nhiều việc phải làm nếu muốn đưa ra rạp chiếu tại VN. Đạo diễn Trần Phương Thảo cho biết, nhà sản xuất đã lo giúp chị việc Đi tìm Phong được mua bản quyền trình chiếu tại Pháp, trong khi ở VN khó có thể tìm được một nhà sản xuất như vậy với phim tài liệu độc lập vì chưa có thị trường.