Giao dịch điện tử nhưng 'người dân vẫn bị yêu cầu nộp thêm bản giấy’

Sáng nay 25.10, thay mặt Chính phủ, Bộ trưởng TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng đã trình dự án luật Giao dịch điện tử sửa đổi.

Bộ trưởng Bộ TT-TT Nguyễn Mạnh Hùng

gia hân

Theo Bộ trưởng Hùng, việc sửa đổi, thay thế luật Giao dịch điện tử năm 2005 để tạo một hành lang pháp lý hoàn thiện, đầy đủ, thuận lợi cho việc chuyển đổi các hoạt động từ môi trường thực sang môi trường số trong tất cả các ngành, lĩnh vực, nhằm chủ động, tích cực tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (4.0) và công cuộc chuyển đổi số quốc gia.

Đặc biệt, khẳng định giá trị pháp lý cho giao dịch điện tử, công nhận giao dịch điện tử có giá trị pháp lý giống như giao dịch trong môi trường thực.

Cho ý kiến thẩm tra, ông Lê Quang Huy, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, công nghệ - môi trường Quốc hội tán thành việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật trong bối cảnh công nghệ số đã và đang phát triển mạnh mẽ, ứng dụng ngày càng rộng rãi ở Việt Nam.

Tuy nhiên, có một số ý kiến cho rằng nên hạn chế phạm vi mở rộng, lý do việc mở rộng phạm vi điều chỉnh tạo thêm áp lực đối với nguồn nhân lực, hạ tầng công nghệ thông tin. Việc thực hiện giao dịch điện tử trong các lĩnh vực được mở rộng, đặc biệt như lĩnh vực đất đai, thừa kế hiện nay vẫn có nhiều nước chưa áp dụng...

Ngoài ra, việc cấp trực tiếp một số giấy tờ như đăng ký kết hôn, quyết định ly hôn… thông qua mạng “có thể không thể hiện được ý chí của các bên liên quan khi tham gia giao dịch”.

Đáng chú ý, Ủy ban Khoa học, công nghệ - môi trường Quốc hội nêu thực trạng, vẫn còn tình trạng một số doanh nghiệp và người dân bị từ chối tiếp nhận văn bản bằng điện tử hoặc tiếp nhận xong vẫn yêu cầu nộp thêm bản giấy.

Do đó, Ủy ban đề nghị cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu để bổ sung nguyên tắc buộc các cơ quan phải tiếp nhận và xử lý giao dịch điện tử từ người dân và doanh nghiệp gửi, không được từ chối hoặc yêu cầu bổ sung bản giấy hoặc nghiên cứu bổ sung hành vi bị nghiêm cấm trong giao dịch điện tử.

Đồng thời, quy định rõ hơn quyền, nghĩa vụ của công dân trong việc thu thập, quản lý, khai thác sử dụng cơ sở dữ liệu. Làm rõ cơ chế việc thực hiện chia sẻ dữ liệu dùng chung (dữ liệu mở của cơ quan quản lý nhà nước) về dân cư, doanh nghiệp nhằm tạo thuận lợi cho các tổ chức, doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ định danh điện tử làm cơ sở xác thực, đối chiếu.

Ông Lê Quang Huy, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, công nghệ và môi trường Quốc hội

gia hân

Người dân được quyền đọc, sao chép, chụp thông tin mở

Cơ quan thẩm tra cũng cho rằng, cần quy định rõ ràng hơn về các tiêu chuẩn, cơ chế kết nối, chia sẻ của các nền tảng số, cổng thông tin, phần mềm về khả năng, tích hợp và thừa nhận lẫn nhau của các giải pháp để thực hiện giao dịch điện tử như chữ ký số, hoá đơn, biên lai điện tử... để người dân, doanh nghiệp thuận tiện khi sử dụng, đồng thời phù hợp với quy định của luật Tiếp cận thông tin.

Theo Ủy ban Khoa học, công nghệ - môi trường Quốc hội, khoản 1 điều 17 luật Tiếp cận thông tin đã quy định các thông tin phải được công khai rộng rãi, công dân được quyền tiếp cận, tức là quyền đọc, xem, nghe, ghi chép, sao chép và chụp thông tin. Một trong các hình thức công khai thông tin là hình thức điện tử, trên cổng thông tin điện tử, trang thông tin điện tử của cơ quan nhà nước.

Trước đó, báo cáo của Hội đồng Dân tộc cũng cho rằng, đây hoàn toàn có thể là nguồn dữ liệu phù hợp để “mở”; đề nghị bổ sung quy định theo hướng các dữ liệu được công khai theo quy định pháp luật được coi là nguồn dữ liệu mở, ngoại trừ các ngoại lệ và các ngoại lệ này phải được quy định trong nghị định hoặc quyết định của Thủ tướng Chính phủ.