Giữa căng thẳng Biển Đông, Trung Quốc mời họp nhiều ngoại trưởng ASEAN

Hôm nay 30.3, Tân Hoa xã đưa tin 4 ngoại trưởng ở ASEAN là Singapore Vivian Balakrishnan, Ngoại trưởng Malaysia Hishammuddin Hussein, Ngoại trưởng Indonesia Retno Marsudi và Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin dự kiến thăm Trung Quốc từ ngày 31.3 - 2.4.

Theo Tân Hoa xã, các chuyến thăm xuất phát từ lời mời của ông Vương Nghị, Ủy viên Quốc vụ viện kiêm Ngoại trưởng Trung Quốc. Tuy nhiên, chưa rõ 4 ngoại trưởng trên có cùng tham gia chung sự kiện nào tại Trung Quốc hay không và Bắc Kinh cũng chưa công bố các nội dung thảo luận trong các chuyến thăm này.

Theo nguồn tin của tờ South China Morning Post thì cả 4 ngoại trưởng thuộc khối ASEAN trên đều sẽ đến Phúc Kiến và gặp người đồng cấp chủ nhà tại Phúc Kiến.

Cùng ngày 30.3, CNA (Singapore) đưa tin Ngoại trưởng Vivian Balakrishnan sẽ có chuyến công du đến Phúc Kiến trong 2 ngày đến Phúc Kiến và có cuộc gặp với ông Vương Nghị.

“Chuyến thăm tái khẳng định mối quan hệ lâu dài và thực chất giữa Singapore với Trung Quốc, cả hai bên đều phối hợp để tăng cường phục hồi kinh tế sau đại dịch Covid-19”, theo CNA dẫn thông cáo của Bộ Ngoại giao Singapore.

Việc 4 ngoại trưởng của các nước ASEAN công du Trung Quốc diễn ra bất ngờ, trong bối cảnh nhiều diễn biến liên quan khu vực đã xảy ra gần đây. Trong đó, điển hình là việc nhiều tàu dân binh Trung Quốc từ đầu tháng 3 đã hiện diện gần bãi đá Ba Đầu ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Hành động này đã khiến nhiều bên quan ngại.

Bên cạnh đó, cũng trong tháng 3, Mỹ đã tăng cường thảo luận với nhiều nước trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (Indo-Pacific) để tăng cường hợp tác, ứng phó các thách thức mà trong đó có Trung Quốc. Ngày 12.3, hội nghị thượng đỉnh đầu tiên của “bộ tứ kim cương” gồm Mỹ, Nhật Bản, Úc và Ấn Độ đã diễn ra dưới hình thức trực tuyến. Thông cáo chung của hội nghị sau đó đã vạch ra nhiều kế hoạch hành động và mang thông điệp chỉ trích Trung Quốc.

Sau đó, Ngoại trưởng Antony J.Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd J.Austin của Mỹ đã có chuyến công du Nhật Bản, Hàn Quốc và gặp gỡ các quan chức đồng cấp chủ nhà. Tuyên bố chung sau cuộc gặp của các bộ trưởng Mỹ và Nhật cũng đã lên án Trung Quốc mạnh mẽ.

Đến ngày 18.3, Ngoại trưởng Blinken và cùng Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan của Mỹ có cuộc hội đàm với phái đoàn ngoại giao đến từ Bắc Kinh gồm Ủy viên Bộ Chính trị - Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác đối ngoại trung ương Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Vương Nghị. Cuộc hội đàm đã diễn ra khá căng thẳng.

Chính vì thế, việc Bắc Kinh mời ngoại trưởng 4 nước ASEAN có thể là nhằm vận động để tăng cường các hợp tác nhằm ứng phó việc Mỹ tăng cường sức ép ngoại giao nhằm vào Trung Quốc. Nỗ lực này của Trung Quốc đồng thời giảm bớt sức ép từ Mỹ, đồng thời tranh thủ các nước ASEAN giữa bối cảnh Biển Đông đang căng thẳng.