Gỗ hóa thạch: Vàng thau lẫn lộn

Mỗi nơi mỗi giá

Tại các cửa hàng mỹ nghệ, mặt hàng gỗ đá được bày bán chung với các sản phẩm đồ đá thiên nhiên khác. Gỗ đá được tạo thành sản phẩm là chuỗi đeo tay, mặt tượng với giá bán từ 100.000 đồng/cái trở lên, tượng cao khoảng 0,5 tấc có giá từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng/cái, tượng cao khoảng 2 tấc có giá từ 2 triệu đồng/cái, tượng cao 5 tấc là 4 triệu đồng/cái. Tại một cửa hàng ở quận 3, một khúc gỗ đá cao khoảng 1 m được báo giá 150 triệu đồng hoặc một khối gỗ đá khác có đường kính khoảng 1,5 m được báo giá trên 4 tỉ đồng. Đối với các cửa hàng kinh doanh đá trang trí nội, ngoại thất thì gỗ đá được bán theo ký, từ vài chục ngàn đồng cho đến cả trăm ngàn đồng/kg.

Tại khu vực xa lộ Hà Nội (quận 2-TPHCM), các cửa hàng đưa ra giá bán gỗ đá chênh lệch khá cao. Có cửa hàng bán 35.000 đồng/kg đối với sản phẩm có trọng lượng vài chục ký, hàng có trọng lượng lớn là 30.000 đồng/kg. Còn tại một cửa hàng khác, giá bán đồng nhất 2.500 đồng/kg, không phân biệt trọng lượng. Nhưng cũng có cửa hàng đưa ra mức giá lên đến 100.000 đồng/kg đối với sản phẩm thô. Nếu khách hàng muốn đánh bóng, tạo hình thì phải chi thêm từ vài chục triệu đồng cho đến cả trăm triệu đồng đối với sản phẩm có chiều cao từ 1 m trở lên.

Có hàng trăm loại gỗ đá Theo nhà nghiên cứu Dư Quang Châu, Liên hiệp Các hội khoa học kỹ thuật Hà Nội, gỗ hóa thạch (petrified wood) được hình thành trong kỷ Triassic và Jurassic cách nay khoảng 138-208 triệu năm do sự xâm nhập các khoáng chất vào các khe hở giữa và bên trong tế bào của gỗ tự nhiên; các khoáng chất này thường là do si-líc, can-xít hoặc có trường hợp các loại đá quý. Các nhà thần học phương Tây cho rằng gỗ hóa thạch có đặc tính từ trường bền vững, trường thọ và vĩnh cửu. Về màu sắc, gỗ hóa thạch có màu xám và nâu, màu phớt đỏ, vàng và cả màu xanh da trời. Theo ông Lê Mạnh Tuấn, một chuyên gia về đá và gỗ hóa thạch thuộc Hội Di sản văn hóa VN, gỗ hóa thạch có ở nhiều nơi trên cả nước, trải dài từ Sơn La, Cao Bằng cho đến Tây Nguyên và cả các vùng phía Nam. Về chủng loại thì có hàng trăm loại gỗ hóa thạch khác nhau, được phân loại dựa theo 4 tiêu chí là: thời gian (càng lâu càng quý); chất liệu; màu sắc (nếu là màu đen xỉn thì không có giá trị cao bằng loại có vân và màu sắc lạ, đẹp mắt); kích thước và hình dạng. Th.Lê

Bà Hoàng, chủ cửa hàng Thiên Ký (quận 2), cho biết cách nay vài năm,  mặt hàng này được nhiều người hỏi mua nên được bày bán nhiều nhưng gần đây khách không còn ưa chuộng do giá cao và không có nhiều kiểu dáng như đá thiên nhiên. Do tiêu thụ chậm nên gỗ đá không còn trưng bày nhiều như trước mà chỉ bày hàng mẫu để chờ khách đặt mua. Nguồn hàng này được tập kết nhiều trong các xưởng làm đồ đá tại các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Lâm Đồng.

Coi chừng nhầm đá giống gỗ

Theo nhận định của giới chuyên môn, sản phẩm có mức giá từ 2.000 đồng – 3.000 đồng/kg không phải là gỗ đá mà là đá có hình dáng, sớ, vân giống gỗ. Ông Dũng, giám đốc một công ty đá mỹ nghệ tại TPHCM, cho biết loại đá giống gỗ (dùng làm hòn non bộ) được người sử dụng ưa chuộng do nó vừa cổ vừa có hang. Người bình thường khó phân biệt được gỗ đá và đá giống gỗ do khá giống nhau, chỉ có người trong nghề mới phân biệt được dựa vào độ bóng, vân...

Theo ông Trần Nguyễn, giám đốc một doanh nghiệp chuyên về đá, cách nay 3 - 4 năm, mặt hàng gỗ đá được nhiều người ưa chuộng do lạ nên có giá bán khá cao. Nhưng sau đó, thị trường này bị thu hẹp do giá trị sử dụng của nó không cao. Loại nguyên liệu này chế tác ra đồ trang sức cũng không hơn gì các loại đá thiên nhiên thông thường.

Cũng theo ông Nguyễn, gỗ đá không phải là loại hiếm như lời đồn thổi mà nó có khá nhiều. Mặt hàng này được nhiều người mời chào với mức giá 5.000 đồng/kg, chỉ cần báo trước vài ngày thì muốn bao nhiêu cũng có.

Theo Bài và ảnh: Nguyễn Hải / Người Lao Động