Hàng quốc cấm bán công khai

Chợ thuốc lá lậu công khai ở khu vực hồ Hoàn Kiếm - Ảnh: Hoàng Trang

Nhiều năm nay, khu vực ven bờ hồ Hoàn Kiếm, đoạn giao giữa phố Lương Văn Can và Lê Thái Tổ (Q.Hoàn Kiếm, TP.Hà Nội) tồn tại một chợ mua bán thuốc lá lậu. Chợ có khoảng chục người bán, đa số là phụ nữ đứng tuổi với những ki ốt kê ra sát vỉa hè, trên quầy bày nhan nhản vỏ bao thuốc lá ngoại đủ các thể loại. Theo quan sát của PV, người mua chỉ cần tấp xe vào lề đường nói tên thuốc muốn mua, từ Marlboro, Mildseven, Camel, 555…cho đến các loại xì gà thì người bán lập tức lấy thuốc từ các túi bên cạnh đưa cho khách.

Chợ hoạt động từ sáng cho đến tận đêm khuy và chỉ cầm chừng khi có xe ô tô của lực lượng chức năng đi ngang qua. Dù trước mặt cảnh sát nhưng khi chúng tôi hỏi mua, người bán là một phụ nữ khá nhiều tuổi vẫn đưa ra một gói thuốc rồi nhắc nhẹ: “Ne né một tý không các ông ấy cáu”. Khoảng 30 phút, chiếc xe cảnh sát rời đi, các quầy ki ốt bán thuốc lại di chuyển ra như cũ. Tương tự ở Bờ Hồ, tại khu vực ngã ba Phạm Ngọc Thạch - Lương Định Của cũng tồn tại chợ thuốc lá lậu khác nhưng có quy mô nhỏ hơn, chỉ có khoảng vài ba ki ốt. Tuy nhiên, các quầy thuốc lá này được  chăng ô lọng cố định và có vẻ ít khi bị lực lượng chức năng đuổi. Tại đây, nếu khách mua số lượng nhiều, từ một cây trở lên còn được giảm giá.

Thiếu trách nhiệm!

Bà Nguyễn Thị Như Mai, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội lý giải: kinh doanh thuốc lá lậu hiện có lợi nhuận gấp 30 lần, trong khi quy định pháp luật cũng như các biện pháp của các cơ quan chức năng còn hạn chế khiến tình trạng buôn bán vận chuyện thuốc lá lậu vẫn tràn lan. Theo bà Mai, để công tác phòng chống buôn bán vận chuyển thuốc lá lậu có hiệu quả, thời gian tới cần phải có sự vào cuộc tích cực, trong đó chủ lực là quản lý thị trường và cảnh sát kinh tế. Bà Mai thừa nhận: “Cán bộ quản lý thị trường dùng biện pháp nghiệp vụ mặc thường phục vào quán nước hỏi mua thuốc lá là ra ngay, không có gì khó khăn cả”.

Trong khi đó, luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ tịch Hội luật gia TP. HCM cho rằng, tình trạng thuốc lá lậu tràn lan hiện nay không chỉ ở Hà Nội mà nhiều địa phương trên cả nước và nguyên nhân “không phải thiếu chế tài mà do cách làm, ý thức trách nhiệm của cơ quan chức năng”. Luật sư Hậu nói: “Thuốc lá lậu được Chính phủ đưa vào diện cấm kinh doanh theo Nghị định 43/2009, tiếp đó luật Phòng chống tác hại thuốc lá do QH ban hành có hiệu lực từ 1.5.2013 đã đưa ra hàng loạt quy định về cấm hút thuốc lá nơi công cộng, không bán thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi, muốn bán thuốc lá phải có giấy phép…nhưng đến nay, theo cảm nhận của tôi thì các quy định này vẫn còn nằm trên giấy chưa triển khai bao nhiêu trên thực tế. Luật và các văn bản dưới luật chỉ rõ trách nhiệm thực thi các quy định trên là Bộ Công thương, quản lý thị trường, công an…cho nên việc để thuốc lá lậu tràn lan do các cơ quan này thiếu trách nhiệm chứ không thể nói là do hoàn cảnh hay nguyên nhân nào khác”.

Cũng theo ông Hậu, tình trạng hàng cấm bán công khai như hiện nay không chỉ ảnh hưởng sức khỏe, thất thu ngân sách mà gây mất mát vô hình lớn hơn là luật đặt ra nhưng không được thực thi, không đi vào cuộc sống, khiến dân nhờn luật.

Thái Uyên- Hoàng Trang

>> Thuê phòng trọ làm kho chứa thuốc lá lậu
>> Vận chuyển thuốc lá lậu đường sông
>> Cần phối hợp nhiều ngành để chống thuốc lá lậu
>> Đốt thuốc lá lậu để cản trở công an kiểm tra
>> Đốt thuốc lá lậu trong nhà để phi tang
>> Giả danh 'hiệp sĩ' chiếm đoạt thuốc lá lậu
>> Truy đuổi xe chở thuốc lá lậu
>> Rượt đuổi, bắt xe chở 15.500 gói thuốc lá lậu