'Hậu khảo cổ' chứa chan cảm xúc trong 'Thương những miền qua'

Giọng văn tự sự đậm chất Nam bộ trong Thương những miền qua (NXB Tổng hợp TP.HCM vừa ấn hành), với cách kể chuyện rủ rỉ tâm tình, tác giả đã gây nhớ, gây thương và gây ngẫm ngợi khi chữ “thương” được ẩn mình trong từng dòng viết. Sách dày hơn 250 trang, gồm 36 bài viết, Nguyễn Thị Hậu kể về những miền đất chị đã đi qua, đọng lại muôn vàn thương nhớ.

NXB

“Thực ra, Hậu không chỉ đi qua, mà là đi đến và cũng là đi về miền đất quê hương, nơi cha sinh mẹ đẻ. Và Hậu đã không ngừng đi, không chỉ đi, trên dọc dài đất nước mình. Để rồi, tất cả sự đi chứa chan cảm xúc ấy, đã lên hương, thành tình tự, ngụ trong một chữ thương. Bởi vậy, chữ thương ngự ngay tên sách của Hậu: Thương những miền qua. Vì thế, sách có chữ thương này rất có thể động lòng người chịu đọc nó. Bởi lẽ, người đọc nào mà chẳng thương miền đất đã sống, thương miền đất sắp đến và thương về miền đất mình sẽ trở lại - nơi quê hương nguồn cội” - PGS.TS Nguyễn Thị Minh Thái chia sẻ.

Có thể thấy được điều đó qua những bài viết như: Quê tôi ở miền Tây, Tàu lá chuối và những Tết xa quê, Rưng rưng nhớ “Miền nước nổi”, Những chuyến tàu nối quá khứ với tương lai, Từ biệt những chuyến phà, Dòng sông mang tên thành phố, Ước mơ metro thành phố, “Cây cầu tình yêu” ở Sài Gòn, Di sản Hà Nội trong ngày hôm nay, Một dòng xanh tuyệt vời của Huế, Sống qua ngày đại dịch… Và có dịp đến những miền đất khác trên thế giới, Nguyễn Thị Hậu đã ghi lại trong trang viết của mình: Ấn Độ vùng đất quyến rũ và đầy sức sống, Notre-Dame de Paris nơi dừng chân của ký ức, Lâu đài Amboise và danh họa Leonardo da Vinci…

Đến với Notre-Dame de Paris (Nhà thờ Đức Bà Paris), tác giả được trở về miền ký ức ngọt ngào và bí ẩn khi ngắm kiến trúc đồ sộ của nhà thờ như một cái bóng khổng lồ đè lên số phận của chàng gù Quasimodo nhân hậu, nàng Esmeralda tài hoa xinh đẹp. Đi qua vùng đất sông Hằng để viếng đền Taj Mahal, được "chứng kiến" tình yêu bất tử của vị vua Shah Jahal dành cho người vợ thông thái yêu quý của mình. Đặt chân đến lâu đài Amboise và tìm hiểu các sáng tác của danh họa Leonardo da Vinci, tác giả cũng ghi lại nhiều cảm xúc, suy nghĩ... 

FBNV

Gắn bó với Sài Gòn, tác giả cảm nhận từng khoảnh khắc thay đổi, giao mùa. Những ngày đầu mùa mưa ở Sài Gòn, chỉ một cơn gió nhẹ lướt qua là những cánh hoa dầu lao xao bung mình nhẹ nhàng bay trong gió làm lòng người xao xuyến đến lạ. Như một dòng chảy thời gian, Sài Gòn mang bản sắc là một đô thị sông nước. Từ những dòng sông, con kênh, cây cầu, những chuyến phà, chuyến tàu giao thông tấp nập, cho đến các công trình kiến trúc đặc trưng. Ở đó có sự giao thoa cũ - mới, giữa phát triển - giữ gìn các giá trị truyền thống…

Không nằm ngoài quy luật phát triển, những dấu ấn xưa đang dần nhường chỗ cho sự đổi thay phát triển nhanh chóng của thành phố. Nhắc nhớ để thêm trân trọng những biểu trưng của thành phố này, nơi hợp lưu các dòng chảy văn hóa. Những cây cầu cổ hay còn được xem là “cây cầu tình yêu” trở thành không gian nối liền quá khứ với hiện tại, tăng thêm tình cảm của người dân và du khách đối với Sài Gòn. 

Tác giả viết về những chuyến phà kỷ niệm mà mình đã từ biệt để thay thế bằng những cây cầu hiện đại phục vụ cho việc rút ngắn lộ trình giao thông. Sẽ sớm thôi, những chuyến metro hiện đại sắp đi vào hoạt động, người dân thành phố sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian trong cuộc sống và mưu sinh hàng ngày...

NXB

Nghề khảo cổ học mang đến cho tác giả tập sách Thương những miền qua Nguyễn Thị Hậu những thấm thía nghĩ suy về giá trị của cổ vật trong lòng đất ở ngay đô thị Sài Gòn và vùng ven đô cùng những vùng miền đất cổ ở đồng bằng sông Cửu Long. Hơn thế nữa, tác giả đã có những chuyến đi khảo sát và nghiên cứu suốt dọc dài đất nước, nước ngoài. Nhờ những trải nghiệm đó mà tác phẩm mới của chị thêm "gây thương nhớ" đến người đọc.