HLV Tavares: 3 lần ngắn ngủi đến Việt Nam

THỰC HƯ CÂU CHUYỆN "VIÊN KẸO BÍ ẨN"

Nhiều người sẽ còn nhớ câu chuyện "viên kẹo bí ẩn" ở Cúp Độc Lập năm 1995, giải đấu mà 2 đội tuyển VN dưới sự dẫn dắt của HLV Tavares đã chơi rất hay, đều vào đến bán kết. Đó cũng là giải đấu mà các học trò của HLV Tavares đã gây sốc khi lần đầu tiên giáp mặt những đội bóng rất mạnh, trong đó có CLB Housing Bank của Hàn Quốc, nhưng cầu thủ đội tuyển VN 2 đã chơi một cách kiên cường, thể lực phát huy một cách mạnh mẽ và chỉ để thua ở phút 119 hiệp phụ trận bán kết.

BẠCH DƯƠNG

Nhiều người hâm mộ ngạc nhiên không biết sức lực ở đâu mà cầu thủ VN không những chạy nhiều mà còn đứng vững trên sân đến phút cuối và câu chuyện về "viên kẹo bí ẩn" xuất hiện. Mọi người khi đó kháo nhau thông tin, HLV người Brazil trước các buổi tập hoặc sau bữa ăn phát cho các cầu thủ mỗi người một viên thuốc màu trắng đục và nhai như kẹo nên ai nấy đều tập và chạy rất sung.

Khi được báo chí hỏi, nhiều cầu thủ khẳng định đó chỉ là một liệu pháp tâm lý chứ không phải "thần dược" gì cả. HLV trưởng đội tuyển U.20 VN Hoàng Anh Tuấn, từng là cầu thủ trong đội tuyển VN 2 dưới thời ông Tavares khi đó, giải thích: "Câu chuyện này chẳng qua kể cho vui chứ có kẹo nào mà thần kỳ đến mức ăn vào, sức tăng gấp bội. Ông Tavares ngoài là bậc thầy về kỹ thuật còn như một chuyên gia về thể lực. Ông nhận ra cầu thủ VN sức rất yếu nên đã cho nhồi thể lực liên tục trong các buổi tập và nghĩ ra chuyện phát thuốc cho cầu thủ. Bài toán tâm lý đó làm cho mọi người tích cực tập luyện hơn nên khi thi đấu đã chịu được sự va chạm, sự tranh chấp quyết liệt bởi cầu thủ mạnh mẽ hơn về thể chất. Đội VN 2 khi đó gồm nhiều cầu thủ phía nam có kỹ thuật như Kim Đức, Văn Cao, Văn Phụng, hay tôi, nhờ tập nhiều như vậy nên sung hơn. Thực ra sau này chúng tôi mới biết đó chỉ là một loại vitamin".

Ông Hoàng Anh Tuấn và nhiều cựu tuyển thủ khác khẳng định HLV Tavares rất giỏi về làm liệu pháp tâm lý. Ông còn xây dựng một triết lý chơi bóng khoa học, vừa mềm mại, khéo léo như người Nam Mỹ nhưng cũng mạnh mẽ, quyết liệt như một đội bóng châu Âu.

"HƯ BỘT HƯ ĐƯỜNG" VÌ TÍNH KHÍ NÓNG NẢY

3 lần đến VN làm việc, cả 3 lần ông Tavares đều không ở lại lâu. Lần đầu, gần 2 tháng như Cúp Độc Lập, từ ngày 24.11.1994 - ngày 12.1.1995. Lần hai dài hơn nhưng cũng chỉ 9 tháng, từ ngày 22.3.2004 - 11.12.2004, khi dẫn dắt đội tuyển VN dự Tiger Cup. Lần ba, chỉ chưa đầy 4 tuần, từ ngày 29.11.2009 - 27.12.2009, tại CLB Ninh Bình dù hợp đồng ký đến 3 năm. Tất cả chung quy chỉ vì tính khí quá nóng nảy, đôi khi lấn át cả lý trí khiến mọi thứ "hư bột hư đường".

Lý do dẫn đến sự chia tay, có lúc ông đúng, nhưng cũng có lúc vì ông "át vía" cả đối tác. Ông không sai khi cần môi trường làm việc phải chuyên nghiệp, phải tạo điều kiện tốt, phải có chuyên gia thể lực và chuyên gia tâm lý do ông chọn, không có sự can thiệp quá sâu về chuyên môn của những quan chức bóng đá. Nhưng có thời điểm ông muốn đưa vợ con sang VN và yêu cầu phải có sự điều chỉnh ngay về thu nhập để cuộc sống ở VN thoải mái hơn. Phần lớn nguyên nhân sự rạn nứt giữa ông Tavares và VFF, lại do cá tính khác người của ông thầy người Brazil. Dù hết lòng với công việc và luôn có những phát ngôn gây sốc để kích thích tinh thần cầu thủ, nhưng sự nóng nảy và thiếu kiên nhẫn cũng đã khiến ông chưa thể hòa hợp với môi trường làm việc vào thời điểm đó của bóng đá VN.

Những người từng hợp tác với HLV Tavares kể lại, thường cứ sau một trận đấu nếu thắng, y như rằng lại nhận một yêu cầu phát sinh nào đó của ông. Còn nếu hòa hay thua, ông thường chưa thể hiện dũng khí nhận trách nhiệm mà lại hay đổ thừa chê bai cầu thủ, cho rằng họ chưa thực hiện tốt ý đồ chiến thuật của ông, hoặc đang được nuông chiều nên thái độ thi đấu không tốt. Có thể những phát biểu đó không hoàn toàn sai, nhưng việc đổ lỗi không khéo như vậy đã đụng chạm đến tự ái của người trong cuộc.

Ông Trần Tiến Đại, Giám đốc điều hành đội Vissai Ninh Bình năm 2009, nói: "Ban đầu chúng tôi rất kỳ vọng về chuyên môn của ông Tavares vì rất ấn tượng với những gì ông đã làm ở Cúp Độc Lập 1995 cũng như cho rằng thất bại ở Tiger Cup 2004 chẳng qua chỉ là tai nạn. Nhưng ông lại có những phát ngôn với nhiều chỉ trích quá mạnh mẽ sau trận giao hữu với Hà Nội T&T trên sân Hàng Đẫy làm ảnh hưởng hình ảnh đội bóng. Đành rằng cầu thủ VN thi đấu lúc này lúc khác, phong độ phập phù nhưng khen chê cũng phải đúng chỗ. Nhưng ông chê quá nhiều đến nỗi cả đội sốc luôn. Đó chính là lý do chúng tôi phải chia tay nhau sau vài tuần hợp tác".

Tiger Cup 2004 là kỷ niệm buồn của ông Tavares. Lần trở lại VN thứ 2 ông được kỳ vọng vì cũng nhờ hào quang ở Cúp Độc Lập gần 10 năm trước. Nhưng ông Tavares đã bộc lộ ngay sự thiếu hợp tác từ việc khâu tuyển chọn cầu thủ đến kế hoạch chuẩn bị. Trong quá trình vận hành đội tuyển cũng nảy sinh nhiều va chạm, bất đồng giữa ông và VFF mà không hàn gắn, giải quyết ngay nên để mâu thuẫn âm ỉ kéo dài. Cuối cùng giọt nước làm tràn ly chính là thất bại 0-3 trước đội tuyển Indonesia ngay trên sân Mỹ Đình khiến chủ nhà VN bị loại ngay vòng bảng. Ông đã bị sa thải ngay lập tức! (còn tiếp)