Hòa đàm ở Afghanistan bế tắc

Tổng thống Donald Trump hôm qua thông báo trên Twitter rằng ông đã lên kế hoạch đàm phán kín với “các thủ lĩnh then chốt” của Taliban và họp riêng với người đồng cấp Afghanistan Ashraf Ghani trong ngày 8.9 tại Trại David, bang Maryland. Tuy nhiên, chủ nhân Nhà Trắng cho biết ông đã lập tức hủy cuộc hòa đàm ngay sau khi Taliban nhận trách nhiệm vụ tấn công ở Kabul, khiến 1 lính Mỹ và 11 người khác thiệt mạng. “Nếu Taliban không thể ngừng bắn trong tiến trình hòa đàm rất quan trọng này, thậm chí giết chết 12 người vô tội thì họ không có quyền đàm phán”, Tổng thống Trump viết trên Twitter. Cùng ngày, Văn phòng tổng thống Afghanistan ra thông báo nhấn mạnh: “Hòa bình chỉ thật sự được thiết lập khi Taliban đồng ý ngừng bắn, chấm dứt bạo lực. Chúng tôi kêu gọi Taliban đàm phán trực tiếp”.

Trong tuần qua, Taliban đã tiến hành hàng loạt đợt tấn công ở TP.Kunduz và Pul-e Khumri, cùng 2 vụ đánh bom liều chết tại thủ đô Kabul. Vụ đánh bom Kabul hôm 5.9 khiến binh sĩ Elis A.Barreto Ortiz (34 tuổi) cùng 11 người khác thiệt mạng, nâng số thương vong lính Mỹ ở Afghanistan trong năm nay lên 16 người, theo Reuters. Lúc lên tiếng nhận trách nhiệm vụ đánh bom, người phát ngôn Taliban Zabihullah Mujahid tuyên bố đã “tiêu diệt những tên xâm lược nước ngoài”.

Vụ tấn công xảy ra ngay sau khi các nhà đàm phán Mỹ và Taliban hôm 2.9 nhất trí về bản dự thảo thỏa thuận ngừng bắn, theo AFP. Theo dự thảo, Mỹ sẽ rút khoảng 5.000 trong số 13.000 binh sĩ khỏi 5 căn cứ ở Afghanistan trong vòng 18 tháng. Còn phía Taliban phải cam kết từ bỏ mối quan hệ, chuyển sang chống lại mạng lưới khủng bố al-Qaeda, tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS), đồng thời đảm bảo Afghanistan không phải cứ điểm để những lực lượng nổi dậy, khủng bố tấn công Mỹ cùng các đồng minh. Chính quyền Tổng thống Trump kỳ vọng việc rút quân sẽ giúp hướng đến đàm phán hòa bình giữa Taliban và Kabul.

Đến nay, Taliban không có dấu hiệu nào cho thấy sẽ từ bỏ bạo lực và luôn từ chối đàm phán trực tiếp với chính quyền Tổng thống Ghani. Taliban còn ra điều kiện hủy bỏ cuộc bầu cử sắp tới để ký kết thỏa thuận ngừng bắn với Mỹ. Tuy nhiên, chính quyền ông Ghani hôm qua khẳng định sẽ tiến hành bầu cử đúng kế hoạch vào ngày 28.9.