Hoàn tất điều tra bổ sung vụ án tiêu cực trong thi công đường Hồ Chí Minh

Đổi tội danh từ "tham ô" sang "lợi dụng chức vụ"

Ngày 19.10, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã hoàn tất kết luận điều tra bổ sung, chuyển hồ sơ cho Viện KSND tối cao, đề nghị truy tố 11 bị can trong vụ án "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ", "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" xảy ra tại Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh (HCM), Tổng công ty công trình giao thông 6 (viết tắt Tổng công ty 6), Công ty công trình khai thác đá 621 (viết tắt là Công ty 621), Công ty TNHH Xây lắp và khai thác vật liệu xây dựng Thanh Nam (viết tắt Công ty Thanh Nam).

Các bị can bị đề nghị truy tố trong nhóm tội "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" gồm: Lê Quang Tứ (Phó giám đốc Công ty 621), Bùi Hải Nhân (Phó ban chỉ huy công trường Công ty 621), Trịnh Duy Minh (Giám đốc Công ty Thanh Nam), Trịnh Duy Thông (đội trưởng đội thi công Công ty Thanh Nam), Nguyễn Kim Sơn (nguyên giám đốc Công ty 621).

Các bị can bị đề nghị truy tố về tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" gồm: Nguyễn Thanh Phương (Phó ban điều hành dự án Tổng công ty 6), Trần Ngọc Thị (kỹ sư cầu đường Tổng công ty tư vấn xây dựng công trình 8), Thái Đình Dũng (kỹ sư ban điều hành dự án Tổng công ty 6), Trần Thanh Hải (kỹ sư cầu đường), Nguyễn Đức Nam, Phạm Huy Thông (cùng là Phó trưởng phòng Kinh tế kế hoạch Ban QLDA đường HCM).

Trước đó, tháng 3.2005 Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố một số bị can kể trên về tội tham ô tài sản. Đến tháng 9.2017, Cơ quan điều tra đổi tội danh từ "tham ô tài sản" sang tội "lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ".

Theo kết luận điều tra bổ sung, ngày 28.3.2000, Chính phủ giao nhiệm vụ cho Bộ Giao thông vận tải (GTVT) là chủ đầu tư thi công đường HCM. Tháng 4.2000, Bộ GTVT giao nhiệm vụ thi công giai đoạn 1 cho 28 đơn vị, trong đó có Tổng công ty 6. Để triển khai nhiệm vụ này, Bộ GTVT lập Ban quản lý dự án đường HCM. Ban quản lý này đã ký hợp đồng nguyên tắc, giao Tổng công ty 6 thi công xây lắp công trình đường HCM đoạn từ ĐăkZôn đến ĐăkPôCô (từ km 334 + 100 đến km 362+100), thuộc địa phận tỉnh Kom Tum, giá trị hợp đồng là 120 tỉ đồng.

Tổng công ty 6 đã ký hợp đồng, giao nhiệm vụ thi công cho đơn vị trực thuộc, trong đó có Công ty 621 thi công đoạn km 357 đến km 362; còn Công ty Trannimexco thi công đoạn từ km 334 đến km 344 (đoạn gần đường dây 500kV).

Trong khi các đơn vị đang thi công đồng loạt trên công trường thì đoạn thi công của Công ty Tranimexco xảy ra sự cố, cây đổ va chạm vào đường dây 500kV gây mất điện. Do sự cố này, ngành điện xin Chính phủ cho tạm dừng việc thi công tại những vị trí gần đường dây 500kV, và yêu cầu đơn vị thi công khi tiến hành nổ mìn phá đá gần đường dây 500kV phải có phương án cụ thể để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho đường dây. Sau đó, Bộ GTVT có văn bản chỉ đạo Tổng công ty 6 phải có phương án nổ mìn phá đá dưới đường dây 500kV (gọi tắt phương án nổ mìn đặc biệt).

Ngay sau đó, Tổng công ty 6 giao Công ty 621 phá đá nền đường cho toàn tuyến, hợp đồng giá trị 10 tỉ. Điều đáng nói, quá trình thực tế thi công nổ mìn phá đá đoạn gần đường dây 500kV đã không theo phương án nổ mìn đặc biệt được phê duyệt mà Bùi Hải Nhân tự nghĩ ra cách khác.

Làm đơn giá khống

Lợi dụng sự thiếu kiểm tra, giám sát của một số cá nhân tại Ban điều hành Tổng công ty 6, đơn vị giám sát… Nhân, Trịnh Duy Thông, Trịnh Duy Minh đã bàn bạc làm lại hồ sơ bằng cách hủy 130 hồ sơ và lập mới 356 hồ sơ theo "phương án nổ mìn đặc biệt" cho phù hợp với khối lượng đã nghiệm thu, đưa vào hồ sơ đề nghị thanh toán theo đơn giá "phương án nổ mìn đặc biệt", nhằm hưởng số tiền cao hơn số tiền thực tế đã thi công, gây thiệt hại cho Ban quản lý dự án.

Hồ sơ này được ký duyệt để thanh toán hơn 14 tỉ đồng cho Tổng công ty 6.

Năm 2010, Viện khoa học và công nghệ giao thông vận tải của Bộ GTVT có kết luận giám định, xác định không đủ căn cứ và yếu tố để làm cơ sở xác định chính xác giá trị thực tế hạng mục nổ mìn phá đá nền đường gần đường dây 500 kV của Tổng công ty 6 và Công ty 621.

Tuy nhiên, Bộ Công an thấy có căn cứ để chấp nhận giá trị hạng mục được hưởng là giá trị dự toán đã được Ban quản lý dự án duyệt theo đơn giá nổ mìn thông thường, là 5,7 tỉ đồng, Chính phủ có thông báo tổng giá trị của hạng mục nổ mìn là 5,9 tỉ đồng.

Với số tiền Ban quản lý dự án thực tế đã thanh toán là hơn 14 tỉ đồng thì hậu quả thiệt hại của vụ án là hơn 8,3 tỉ đồng. Theo đó, số tiền cần phải thu hồi từ Tổng công ty 6 là hơn 1,3 tỉ đồng; Công ty 621 là hơn 4,4, tỉ đồng và Công ty Thanh Nam là hơn 2,5 tỉ đồng.